Στα δεκατρία μου ανακάλυψα ένα σωρό πράγματα!
Ανακάλυψα ότι τα κορίτσια δεν είναι μόνο για κρυφτό και κυνηγητό (σόρυ, άι γουίλ νοτ οβερσέαρ…), ανακάλυψα ότι η Αριστερά ήταν κοντά στην καρδιά μου (παρότι κάποια κτήνη που παρίσταναν τους Αριστερούς είχαν δολοφονήσει τον παππού μου τον Χρήστο…), ανακάλυψα ότι υπήρχε μουσική πέρα απ’ το κλαρίνο και τα λοιπά ντούρου ντούρου του θεσσαλικού κάμπου. Ο φίλος μου ο Κώστας έφταιγε γι’ αυτό, καθώς μου χάρισε μια ενενηντάρα κασέτα 3Μ, με το “Strange Days” στη μία πλευρά και τα “Δέκα χρόνια κομμάτια στην άλλη”. Και άλλαξε εντός μου, ο ρυθμός του κόσμου!
Όλως περιέργως για τύπο που ανήκε χρόνια ολόκληρα στο κόμμα των “αναθεωρητών”, ακόμη μαγεμένος είμαι με τα δύο ανωτέρω άλμπουμ. Και με τον Μόρισον επίσης και με τον Σαββόπουλο, μόνο που ο πρώτος απέφυγε τη φθορά (με τρόπο τραγικό, αλλά την απέφυγε), ενώ ο δεύτερος ξέφτισε σαν κάτι κουρελούδες της γιαγιάς που τις απλώναμε στην εξώπορτα. Κι έφτασε να δηλώνει εν μέσω πανδημίας ότι “ένας υποχρεωτικός εμβολιασμός θα «βόλευε» και τους δύσπιστους, θα τους ανακούφιζε επειδή θα τους απάλλασσε από το βάρος της δικής τους ευθύνης”. Αυτά από τον δημιουργό που κάποτε υποστήριζε ότι είχε ένα “τσίρκο ηλεκτρικό” μες στο μυαλό του και συμμετείχε σε συναυλίες διαμαρτυρίας “για τη δολοφονία των πολιτικών κρατουμένων στη Γερμανία”. Αλλά είναι γλυκό το ποτό της αμαρτίας…
Για να μην τα πολυλογώ, όπως πολύ καλά γνωρίζουν οι θαμώνες του φέηζμπο και της τουίτας, ήμουν από τους πρώτους που τα χώσανε στον Σαββόπουλο. Και στην παλιά “Ελευθεροτυπία” τον είχα τζαρτζάρει καναδυο φορές, αλλά στα σόσιαλ του έδωσα και κατάλαβε. Γούστο μου και καπέλο μου, έτσι είμαι εγώ, μόνο ο θείος Τάκης μου έχει γλυτώσει γιατί είναι Πατρινός και τους Πατρινούς τους φοβάμαι. Το λένε και “δικαίωμα στην κριτική” σε απλά ελληνικά, όσο ακόμη έχουμε δημοκρατία μπορούμε να το ασκούμε. Άμα ξαναμπούμε στο γύψο, βλέπε και το “Χατζηδάκια μ’, Θοδωράκια μ’, εσείς τρώτε και πίνετε κι εμένα με τρώει η αρκούδα” του Νιόνιου, το ξανασυζητάμε το θέμα.
Ενιγουέη που λένε και στην πραγματική πατρίδα του Κασσελάκη, μου είχε απαντήσει περιπαικτικώς μέσω μέηλ στο χώσιμο ο Σαββόπουλος, το βρήκα χαριτωμένο το πείραγμα και τέλος. Λεπτομέρειες μην ψάχνετε, δεν είμαι κάνα γελάδι να ψάχνω ψήγματα δημοσιότητας και να δημοσιοποιώ προσωπική αλληλογραφία. Θα ήθελα, ωστόσο, για την ιστορία και για να είμαι τίμιος να καταθέσω εδώ τον ειλικρινή θαυμασμό μου για τους συγκλονιστικούς πρώτους πέντε δίσκους της καριέρας του. Το “Φορτηγό”, δηλαδή, το “Περιβόλι του Τρελού”, τον “Μπάλλο”, το “Βρώμικο Ψωμί” και τα προαναφερθέντα “Δέκα χρόνια κομμάτια”. Αυτό το φαντασμαγορικό κράμα βαλκανικής ζούρλιας, ρεμπέτικης υπόγας, σαλονικιάς μελαγχολίας και αποχαλινωμένης ροκιάς που όμοιό του δεν νομίζω ότι θα ξαναδούμε ποτέ στα μέρη μας. Τελεία. Τελεία και παύλα!
Και ναι, ξέρω, ξέρω, τώρα είναι που θα πεταχτεί εκείνος ο γάτος που κατέχει όλα τα μυστικά της πενιάς, για να επισημάνει εμφατικά ότι ο Σαββόπουλος από εξανέκαθεν τσούρνευε δεξιά κι αριστερά νότες, ήχους και μελωδίες και αυτό τον καθιστά εξ ορισμού ποταπό. Λες και υπήρξε ποτέ κανείς ομότεχνός του που δεν τσούρνεψε κάτι από τον παραδιπλανό, το πιο εύκολο πράγμα του κόσμου είναι (πες κι εσύ, Φοίβο!) άμα καταλαβαίνεις πέντε πράγματα στη μουσική. Σημασία έχει που τα εντάσσεις αυτά που κλέβεις και στους πέντε πρώτους δίσκους του ο Νιόνιος τα ενέταξε σε ένα σύμπαν εξωπραγματικό που υπερέβαινε τις κάθε είδους νόρμες και τις πάσης φύσεως ντιρεκτίβες του ελληνικού πενταγράμμου. Ακόμη τις υπερβαίνει.
Εν κατακλείδι; Εν κατακλείδι ας τον κρίνουμε τον Σαββόπουλο για τις φιλελέ του μπούρδες κι ας τον κοπανάμε con gusto. Να μην τον αδικούμε ωστόσο και να αναγνωρίζουμε τα αριστουργήματα που μας χάρισε. Ήταν ένας σαμάνος, όπως ευφυώς σημείωσε κάποτε ο Ευγένιος Αρανίτσης, που άνοιξε μια πύλη στο σύμπαν και τον επισκέφθηκαν τα πνεύματα. Τον ευλόγησαν, τον απογείωσαν, έμειναν μαζί του κάποια χρόνια και ύστερα αλλάξανε τσαρδί, όπως συμβαίνει πάντοτε ανά τους αιώνας των αιώνων. Σκεφθείτε, παρακαλώ, ότι η μεγαλύτερη μουσική ιδιοφυία της Βρετανίας στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, ο Συντ Μπάρετ, ούτε καν δυο άλμπουμ υλικό δεν πρόλαβε να συνθέσει πριν χάσει τη μπάλα και τα ξαναλέμε ύστερα για εμπνεύσεις και δημιουργίες…
Υ.Γ.: Μας λέει ο αλησμόνητος Αλέξης Ακριθάκης στο βιβλίο “Γράφοντας για τη ζωγραφική, ημερολόγια 1960-1990”, που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Άγρα”:
“Ο καλλιτέχνης πρέπει να είναι κλέφτης, να κλέβει συνεχώς από τους άλλους, για να μπορέσει να πάει τα πράγματα πιο πέρα από τους άλλους. Βεβαίως είπαμε κλέφτης, όχι απατεώνας”.
Για να καταλαβαινόμαστε αγαπητές αναγνώστριες και αγαπητοί αναγνώστες.
Χρήστος Ξανθάκης
Voices / newpost (6.12.2024)
