Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2024

Βία στη βία των ενηλίκων!


Αυστηροποίηση των ποινών και των «αναμορφωτικών» μέτρων, πρόστιμα στους γονείς, «safe youth» (κάτι σαν panic button για εφήβους), καταστολή. Και αυτοθαυμασμός. «Με τις παρεμβάσεις που έχουμε κάνει στον ποινικό κώδικα έχουμε δείξει καλά αντανακλαστικά», είπε χθες ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο για το ζήτημα της παραβατικότητας των ανηλίκων και των περιστατικών βίας, ο διογκούμενος αριθμός των οποίων έχει βαλθεί, ωστόσο, να διαψεύσει τις –εσωτερικής κατανάλωσης– θριαμβικές του δηλώσεις.

Πριν από αυτά, σχεδόν... προφητικά, εξελισσόταν και η ειδησεογραφική διαχείριση του ζητήματος από κανάλια και παρουσιαστές που θεωρούν ότι το πεδίο είναι πρόσφορο για να αναπτύξουν παρωχημένες και επιστημονικά έωλες προσωπικές απόψεις, συστήνοντας ως «παραβατική συμπεριφορά», με την ίδια ακριβώς βδελυγμία και καταγγελτικότητα, τόσο το σοκαριστικό περιστατικό με θύμα τη 14χρονη στη Γλυφάδα όσο, π.χ., και βιντεοσκοπημένο περιστατικό από κινητά δύο μαθητών που ανεβαίνουν στο θρανίο εν ώρα μαθήματος.

Εάν στο ένα η «παραβατικότητα» και τα όσα εγκληματικά διημείφθησαν μετά στα social media είναι ο ακριβής όρος, στο άλλο η εφηβική αντίδραση και η έλλειψη πειθαρχίας στριμώχνονται στο ίδιο σακί με ανατριχιαστική ευκολία. Αυτήν που αντιμετωπίζει όλους τους εφήβους οριζόντια, με ανάλογη διάθεση τρομολαγνείας και παρόμοια πρόθεση να τους ράψει ένα κοστουμάκι πειθήνιου «καθωσπρεπισμού».

Δεν υπάρχει φυσικά αμφιβολία ότι το ζήτημα της νεανικής βίας και υπαρκτό είναι και εξελίσσεται με ανησυχητικό ρυθμό.

Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι είναι αδύνατον να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά παραβλέποντας τόσο τις επιστημονικές διαστάσεις του (την ψυχολογία του εφήβου, το γεγονός ότι κατά ένα μεγάλο ποσοστό οι παραβατικές εφηβικές συμπεριφορές «αντιγράφουν» βιώματα ή προσλήψεις) όσο και τις κοινωνικές, που ζητούν να ανιχνευτεί και να συζητηθεί το «γιατί».

Που ζητούν να ιδωθεί η νεανική βία ως κλάσμα της κοινωνικής αγριότητας που τους/μας περιβάλλει, ως παράγωγο των πιο ύπουλων μορφών βίας που ασκούνται στις ψυχές και στα μυαλά τους. Αλλά σε κάθε περίπτωση προέρχονται από τον σκληρό κόσμο των μεγάλων, των «κυρίαρχων ενηλίκων».

Πριν από τη στροφή στον αυταρχισμό, η σύγχρονη παιδαγωγική, η ψυχολογία και οι κοινωνικές επιστήμες (τη διδασκαλία των οποίων κατήργησε ως αχρείαστες η κ. Κεραμέως επί των ημερών της στο Παιδείας) έχουν να προτείνουν άλλα μέτρα: τον θεσμό του σχολικού ψυχολόγου, τη στοχευμένη επιμόρφωση δασκάλων και καθηγητών, μαθήματα ενδυνάμωσης των σχέσεων της σχολικής κοινότητας και αλληλεγγύης. Ψιλά γράμματα για τους θεράποντες της καταστολής ως πανάκειας.

ΕΦ.ΣΥΝ. / Αποψη