«Αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι μια ευρεία συσπείρωση κυβερνήσεων, κινημάτων και πολιτών. Μια “Πανευρωπαϊκή συμμαχία δημοκρατίας και δικαιοσύνης” που θα υποστηρίζει τις αξίες μας, έχοντας μάθει από τα ευρωπαϊκά και δυτικά λάθη των τελευταίων 30 χρόνων». Αυτό είναι κατά τον Αλέξη Τσίπρα το καθήκον των δημοκρατικών δυνάμεων της Ευρώπης. Βαριά κουβέντα. Δύσκολα μπορεί κανείς να διαφωνήσει. Ωστόσο από τα λόγια μέχρι την πράξη η απόσταση είναι μεγάλη, ενδεχομένως και αγεφύρωτη αν οι περιστάσεις κάνουν τα τσαλίμια τους και οι πρωταγωνιστές επιλέξουν τον συμβιβασμό αντί για τη ρήξη. Τι θα αναγκάσει την Ευρώπη να ανασκουμπωθεί και να αρχίσει να συμπεριφέρεται ως μια δύναμη παγκόσμιου βεληνεκούς;
Ο Τραμπ είναι ο κίνδυνος λένε πολλοί κι αυτός θα υποχρεώσει την Ευρώπη να βγει από τον λήθαργό της. Ο κατακερματισμός της Ευρώπης και η ηχηρή απουσία της από τις διεθνείς εξελίξεις ανοίγει την όρεξη στον πλανητάρχη να κάνει ό,τι θέλει και να μη δίνει λογαριασμό σε κανέναν. Η εκλογή Τραμπ έχει θορυβήσει την Ευρώπη. Ο επικεφαλής της συμμορίας των εκατομμυριούχων που αποκαλείται κυβέρνηση, την οποία στηρίζουν 77 εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ (τόσοι τον ψήφισαν), απειλούσε την Ευρώπη και πριν εκλεγεί. Μετά την εκλογή του κλιμάκωσε. Γουστάρει την Ευρώπη είπε, όχι όμως την Ευρωπαϊκή Ενωση. Θέλει δηλαδή μια χύμα κατάσταση απέναντί του για να την ελέγχει μέσω των υποστηρικτών του και όχι μια συλλογικότητα με θέσεις και ενότητα.
Μιλάει και συμπεριφέρεται σαν μαφιόζος. Προειδοποιεί όσους θεωρεί εχθρούς του, να μην τολμήσουν να φέρουν αντιρρήσεις γιατί θα νιώσουν τη δύναμη των ΗΠΑ στο πετσί τους. Εκβιάζει φίλους και συμμάχους να υιοθετήσουν χωρίς δεύτερη κουβέντα ό,τι τους υπαγορεύει, αλλιώς δεν θα διστάσει να ανατρέψει τις ισορροπίες δεκαετιών αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Αγοράστε από εμάς πετρέλαιο και φυσικό αέριο, διαφορετικά θα βάλω δασμούς στα προϊόντα σας και θα πληγούν οι οικονομίες σας. Δώστε περισσότερα χρήματα για εξοπλισμούς, διαφορετικά μπορεί και να αποχωρήσω από το ΝΑΤΟ και μετά βγάλτε τα πέρα μόνοι σας και με τη Ρωσία και με την Κίνα. Πάρτε πίσω, λέει στο Μεξικό, στην Κολομβία, στη Βραζιλία, στη Γουατεμάλα, τους μετανάστες που υπάρχουν στις ΗΠΑ γιατί είναι εγκληματίες κι αν αρνηθείτε, θα γνωρίσετε από πρώτο χέρι τι σημαίνει αμερικανική πυγμή.
Ο Αλέξης Τσίπρας μιλάει για τη δημοκρατική απάντηση της Ευρώπης. Ποιας Ευρώπης όμως; Της ιδεατής που έχει στο μυαλό του προφανώς. Δεν υπάρχει. Στη σημερινή Ευρώπη υπάρχουν η Ιταλία της Μελόνι, η Ουγγαρία του Ορμπαν, η Ολλανδία και η Αυστρία όπου οι ακροδεξιοί είναι πρώτη δύναμη, η Γαλλία του Μακρόν που παραπαίει και της Λεπέν που καιροφυλακτεί, η Γερμανία όπου οι ναζί διεκδικούν τη δεύτερη θέση στις επικείμενες εκλογές και το SPD είναι βυθισμένο σε κρίση, η Ελλάδα του Κυριάκου Μητσοτάκη που είναι δεδομένος και προβλέψιμος σύμμαχος των ΗΠΑ –όποιος κι αν είναι πρόεδρος. Μοναδική εξαίρεση μέχρι τώρα η Ισπανία του Σάντσεθ. Χωρίς όμως συμμάχους πόσο θα αντέξει αν τον βάλει στο μάτι ο πλανητάρχης; Για τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών δεν μιλάμε. Αυτοί και αυτές που τη στελεχώνουν ενδιαφέρονται κυρίως για τους παχυλούς μισθούς τους και τις χορηγίες από την ολιγαρχία.
Σε επίπεδο κυβερνήσεων αυτή είναι πάνω κάτω η κατάσταση. Μήπως ο κ. Τσίπρας είχε στο μυαλό του εκτός από τις κυβερνήσεις και τα κινήματα, την Αριστερά όλων των αποχρώσεων, της σοσιαλδημοκρατίας συμπεριλαμβανομένης; Στο πεδίο αυτό πώς είναι τα πράγματα; Υπνος βαθύς. Ο καθένας στο καβούκι του. Ενίοτε ξυπνούν όχι για να ενωθούν και να αντιμετωπίσουν τον κοινό εχθρό, αλλά για να φαγωθούν μεταξύ τους, να τσακωθούν για το ποιος είναι πιο δημοκράτης, πιο ριζοσπάστης, πιο αντικαπιταλιστής, πιο ρεφορμιστής, ποιος κυνηγάει ουτοπίες, ποιος είναι προσγειωμένος στην πραγματικότητα.
Κάποιες ελπίδες γεννήθηκαν με το Λαϊκό Μέτωπο στη Γαλλία, αλλά ο μαχητικός αριστερισμός του Μελανσόν και ο απύλωτος οπορτουνισμός των σοσιαλιστών δύσκολα θα συνυπάρξουν. Αρα βραχυπρόθεσμα απαισιόδοξοι, μακροπρόθεσμα αισιόδοξοι εξ υποχρεώσεως; Κρατάω έτσι για αποκούμπι μια φράση του Κουβανού συγγραφέα Λεονάρδο Παδούρα: «από ήττα σε ήττα μέχρι την τελική νίκη».
Τάσος Παππάς
Εφημερίδα των Συντακτών
