Ψηφιακοί παιδονόμοι με το αζημίωτο
«Eχουμε πάνω από 50 εργαλεία για έλεγχο της ιντερνετικής πλοήγησης των ανηλίκων» είπε. Οι άβουλοι γονείς δεν τα ενεργοποιούν. Απ’ τη μια μεριά, έχει ένα δίκιο. Πόσοι επιλέγουν να κλείνει «μόνη της» η οθόνη μετά από ένα χρονικό διάστημα online, πόσοι συντάσσουν καταλόγους απαγορευμένων ιστότοπων; Απ’ την άλλη, είναι υποκρισία. Γιατί το τεράστιο τεχνικό έργο της επιβολής υποχρεωτικών απαγορεύσεων θα πάρει χρόνια, με αμφίβολο αποτέλεσμα, και θα δημιουργήσει έναν πακτωλό νέας κερδοφορίας. Οι συμβαλλόμενοι είναι... όλοι: μηχανές αναζήτησης, πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, πάροχοι περιεχομένου, προγραμματιστές, επιχειρήσεις και ιδιώτες – μην ξεχνάμε μυστικές, αστυνομικές και δικαστικές υπηρεσίες.
Η επιβεβαίωση ηλικίας (age verification) είναι, λένε, μια λύση. Μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Συγκρίνοντας στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών και εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, ώστε να διαπιστωθεί αν ο χρήστης είναι άνω των 18 ετών. Απαιτώντας κατοχή πιστωτικής κάρτας, αν και ένας 12χρονος μπορεί να χρησιμοποιεί την κάρτα κάποιου ενήλικα. Γυρεύοντας φωτογραφία του χρήστη. Ή ενεργοποιώντας, με τις κάμερες ανοιχτές, τεχνολογία εκτίμησης ηλικίας με βάση το πρόσωπο – υπάρχει και τέτοια.
Αποτελεσματικό; Χλομό, αλλά πιθανό. Νόμιμο; Απέραντη γκρίζα ζώνη. Ολα αυτά είναι προσωπικά δεδομένα. Η τόσο ευρεία προσπέλασή τους γεννά ζητήματα παραβίασης της ιδιωτικότητας και εκθέτει σε κίνδυνο υποκλοπής και απάτης.
Οι πιτσιρικάδες, βέβαια, αν θέλουν λυσσασμένα κάτι θα το αναζητήσουν με κάθε τρόπο. Ο βούρκος των μεγάλων τούς δίνει τη δυνατότητα. Η πλατφόρμα Telegram του Ρώσου ολιγάρχη Πάβελ Ντούροφ προσφέρει επικοινωνία κωδικοποιημένη και «ασφαλή» (γιατί ίσως στην πίσω πόρτα παραμονεύει ο Πούτιν) χωρίς να ρωτάει πολλά. Τα γνωστά Εικονικά Ιδιωτικά Δίκτυα (VPN) επιτρέπουν στους χρήστες να έχουν προστατευμένη πρόσβαση στο ίντερνετ σαν να ήταν συνδεδεμένοι σε ιδιωτικό δίκτυο.
Αν αυτό είναι «καλό» π.χ. για μια ομάδα πανεπιστημιακών ερευνητών που ανταλλάσσει δεδομένα ή, έστω, για τα στελέχη μιας εταιρείας, μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτο εργαλείο για παιδιά και εφήβους που βουτάνε το δάχτυλο στο μέλι του μπούλινγκ, του σέξτινγκ, του αυτοκτονικού συνδρόμου, της παράνομης οπλοκατοχής και της παραβατικής συμπεριφοράς. Κολύμπι χωρίς σωσίβιο στον φουρτουνιασμένο ωκεανό μιας καθημερινότητας που ανεβοκατεβαίνει σκρολάροντας πιο εμμονικά κι απ’ τον παλιό Pac-man των παππούδων τους.