«Η αξία του "ταξιδεύειν"» ήταν το κείμενο το οποίο κλήθηκαν να διαβάσουν οι μαθητές που δοκιμάζονται στις πανελλήνιες εξετάσεις για το θέμα της έκθεσης, με το ερώτημα «Αμβλύνουν τους πνευματικούς ορίζοντες τα ταξίδια ή όχι;»
Η χρήση του απαρέμφατου έδωσε την ευκαιρία στον Παντελή Μπουκάλα, άριστο γνώστη και χειριστή της ελληνικής γλώσσας, να κάνει μερικές εύστοχες παρατηρήσεις στον άρθρο του, στην Καθημερινή. «Ω, ναι, απαρέμφατο η χρήση του οποίου έγινε μόδα», γράφει. «Τεκμήριο λογιοσύνης υποτίθεται» σημειώνει και κάνει λόγο για τα εισαγωγικά με τα οποία έκλεισε το «ταξιδεύειν» η Κεντρική Επιτροπή των Εξετάσεων. Τα χαρακτηρίζει δε «αχρείαστα» όσο αχρείαστα είναι και «τα εισαγωγικά που φορτώνει η γυάλινη δημοσιογραφία σε κάθε μεταφορά». Ο αρθρογράφος παρέθεσε δύο παραδείγματα: «"Φωτιά" οι τιμές του ηλεκτρικού», «"Καμπάνα" στον επίορκο δημόσιο λειτουργό» κ.ο.κ.
Ακόμα, ο Παντελής Μπουκάλας αναφέρεται στη χρήση του «αμβλύνω», αλλά στα καθ’ ημάς, στα δημοσιογραφικά, έχει ενδιαφέρον η σύντομη αναφορά του στην κατάχρηση που γίνεται στα εισαγωγικά όταν οι λέξεις δεν κυριολεκτούν. Να αναφέρουμε και εμείς μερικά: «Τους ''πέθανε’'' στο τρέξιμο», «"Έβρεξε" προβλήματα», «"Άνθισε" το χαμόγελό του» κ.λπ.
Επειδή ο καθημερινός μας λόγος είναι γεμάτος από μεταφορές, υπερβολική χρήση γίνεται και στα αποσιωπητικά, τα οποία ασχημαίνουν τα κείμενα. Σε παλαιότερο δημοσίευμα του μπλογκ (Σεπτέμβριος 2017) γράφαμε ότι «τα αποσιωπητικά σκοτώνουν το κείμενο, σκαλώνουν την ανάγνωση και τεμαχίζουν το λόγο, επειδή ο συντάκτης έχει ανασφάλεια και φοβάται ότι μια έκφραση, μια λέξη, δεν έχει κυριολεκτική σημασία και έτσι πριν από αυτήν ρίχνουν αποσιωπητικά με τη μάνικα». Και παραθέταμε μια πρόταση που φτιάξαμε για παράδειγμα:
«Στο… βάθος της σκέψης του, υπήρχε ο στόχος να κάνει ένα… μπαμ με την πρώτη εμφάνιση. Ως τότε θα ήταν… κουμπωμένος για το τι λέει επειδή ήξερε ότι και οι… τοίχοι έχουν αυτιά».Στο τέλος του κειμένου αναφέραμε: «Τα εισαγωγικά στα δημοσιογραφικά κείμενα είναι μια ακόμα ιστορία πόνου της γλώσσας και της έκφρασης. Και εκεί κατάχρηση. Ίσως γι΄ αυτά να τα πούμε μια άλλη φορά». Να λοιπόν που δόθηκε η ευκαιρία να τα πούμε.
- από το Ηarddog
