Κυριακή 14 Απριλίου 2024

Οταν οι Ελληνες άκουγαν κρυφά Deutsche Welle


Τα εξήντα χρόνια της γιορτάζει η ελληνική εκπομπή της Deutsche Welle -με μια σεμνή τελετή αύριο στην Αθήνα-, σχεδόν ταυτόχρονα με τα πενήντα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Και με τον τρόπο της είναι άμεσα συνδεδεμένη με το τέλος της επτάχρονης δικτατορίας, καθώς οι τότε συνεργάτες της στάθηκαν ξεκάθαρα στο πλευρό όσων αγωνίζονταν για τη Δημοκρατία. Η ελληνική εκπομπή της Deutsche Welle έμεινε στη συλλογική μνήμη ως η φωνή της ελευθερίας.
Η Deutsche Welle άρχισε να εκπέμπει στα ελληνικά το 1964 από τα βραχέα κύματα, με ένα πρόγραμμα μάλλον αδιάφορο για την ελληνική εσωτερική πολιτική. Και για ένα διάστημα, μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών τον Απρίλιο του 1967, συνέχισε να μην… ανακατεύεται. Το 1969, όμως, ο τότε νέος επικεφαλής του γερμανικού σταθμού Βάλτερ Στάιγκνερ μαζί με μια μικρή ομάδα αφοσιωμένων Ελλήνων δημοσιογράφων πήρε μια διαφορετική απόφαση. Και το μέχρι πρότινος… ήπιο ελληνικό πρόγραμμα άρχισε να ασκεί κριτική στο καθεστώς της Αθήνας. 
Από το πρόγραμμα της Deutsche Welle, το οποίο άκουγαν κρυφά κάθε απόγευμα από τα βραχέα, οι Έλληνες ακροατές μπορούσαν να μάθουν τις δραστηριότητες της αντίστασης στη δικτατορία που σχηματιζόταν στο εξωτερικό. Επιπλέον, πρώτη φορά ο κόσμος έμαθε για την τύχη των αντιστασιακών στην Ελλάδα - για συλλήψεις και βασανιστήρια. Μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου πληροφοριών, η ελληνική συντακτική ομάδα συγκέντρωνε και στη συνέχεια διέδιδε όλες τις σημαντικές ειδήσεις που έκοβε η λογοκρισία της Χούντας. Και δεν ήταν εύκολο να το κάνει, όπως επισημαίνει ο νυν διευθυντής του ελληνικού προγράμματος Σπύρος Μοσκόβου, κυρίως διότι έπρεπε να ισορροπεί συνεχώς μεταξύ του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και των πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Ελλάδα.
Ο Σπ. Μοσκόβου, σχεδόν συνομήλικος της ελληνικής εκπομπής, πρόλαβε να γνωρίσει τα περισσότερα μέλη εκείνης της ηρωικής συντακτικής ομάδας. Γι’ αυτό και μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα της ΑΥΓΗΣ της Κυριακής για το αν η συνεπής στάση της ελληνικής εκπομπής της DW υπέρ της δημοκρατίας στα χρόνια της δικτατορίας ήταν πρωτοβουλία των μελών της ή όχι. 
«Την πρωτοβουλία για ένα συνεπές αντιδικτατορικό πρόγραμμα πήρε το 1969 ο νεαρός τότε δημοσιογράφος Κώστας Νικολάου, που είχε έρθει στην Κολονία από το Μόναχο με τη γυναίκα του Νίκη, καλλονή της εποχής και στη συνέχεια εκφωνήτρια» θυμάται. 

- απόσπασμα κείμενο που υπογράφει η Κάκη Μπαλή στην Αυγή της Κυριακής (ολόκληρο ΕΔΩ)