Δυο λόγια για τη δωρεάν και δημόσια εκπαίδευση και τις αντιδράσεις για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων:
1. Η εκπαίδευση έχει πάψει προ πολλού να είναι δωρεάν – χιλιάδες ευρώ στα φροντιστήρια, αβάστακτο κόστος διαβίωσης για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη, μεταπτυχιακά και Ανοικτό Πανεπιστήμιο με δίδακτρα.
2. Η εκπαίδευση ως όχημα κοινωνικής κινητικότητας είναι ένας μύθος ή ακριβέστερα, μια ιδεολογία. Τα παιδιά των ανώτερων και μεσαίων στρωμάτων έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να φοιτήσουν στο πανεπιστήμιο ή στα καλύτερα πανεπιστήμια και στις κορυφαίες σχολές, από τα παιδιά των εργατών και των αγροτών. Όχι μόνο λόγω χρημάτων, αλλά και πολιτισμικού κεφαλαίου που τα εξοικειώνει πολύ περισσότερο με την κουλτούρα του σχολείου και του πανεπιστημίου.
3. Η εκπαίδευση δεν αμβλύνει τις κοινωνικές ανισότητες αλλά τις αναπαράγει και τις νομιμοποιεί, εμφανίζοντάς τες ως ανισότητες δεξιοτήτων και ευφυίας. Μετατρέπει, εν ολίγοις, τα ταξικά προνόμια σε αξιοκρατικά κριτήρια – η ιδεολογία της αριστείας.
4. Για κάθε ένα παιδί εργατών που θα καταφέρει να ανέλθει κοινωνικά μέσω της εκπαίδευσης, αντιστοιχούν δέκα, τουλάχιστον, που θα αξιολογηθούν από αυτή ως «περιορισμένων» δυνατοτήτων και θα κατευθυνθούν στις ανάλογες δουλειές (και αμοιβές).
5. Η αριστερά έχει εσχάτως υιοθετήσει αυτούσια τη ρητορική περί αριστείας. Υπερασπίζεται το δημόσιο πανεπιστήμιο με επιχειρήματα περί αξιοκρατικών πανελλήνιων εξετάσεων και λαϊκών παιδιών που μοχθούν στο διάβασμα και αριστεύουν, τα οποία τώρα θα αντιμετωπίσουν τον αθέμιτο ανταγωνισμό των πλούσιων παιδιών που θα αγοράζουν πτυχία χωρίς κόπο από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.
6. Το αποτέλεσμα είναι η αντίθεση στα ιδιωτικά πανεπιστήμια να φαντάζει ως μια προσπάθεια των «εντός» του συστήματος να περιφρουρήσουν το στάτους και τα επαγγελματικά τους δικαιώματα από τους εκτός που θέλουν να παρακάμψουν την ιεραρχία.
7. Μια ενδοταξική διαμάχη δηλαδή στο εσωτερικό των μεσοστρωμάτων που αφήνει αδιάφορες τις λαϊκές τάξεις, τα παιδιά των οποίων είναι ήδη αποκλεισμένα από την εκπαίδευση ή ταξινομούνται από αυτή να στελεχώσουν τις κατώτερες θέσεις της οικονομικής/παραγωγικής αλυσίδας.
8. Αντί η αριστερά να αξιοποιήσει την ευκαιρία για να αναδείξει τον ταξικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης (δημόσιας και ιδιωτικής) και να διατυπώσει αιτήματα που θα διευρύνουν πραγματικά την πρόσβαση των λαϊκών τάξεων σε μορφωτικά αγαθά, αναμασά τα αστικά ιδεολογήματα περί αριστείας και επιστήμης που απειλούνται από την επέλαση των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
9. Για αυτό και θα (ξανά) χάσει.
- από κείμενο του Δημήτρη Τσίρκα στο facebook
