Τα θαυμαστικά έχουν το αγαπημένο τους πρωτοσέλιδο. Κάθε μέρα υπάρχουν στην πρώτη σελίδα μιας ημερήσιας εφημερίδας. Το «κάθε μέρα» δεν είναι τρόπος του λέγειν, είναι κυριολεξία. Τουλάχιστον από τότε που το παρατήρησα, περίπου πριν από δύο μήνες, είναι ζήτημα αν υπήρξαν στην καθημερινή έκδοση (αντίθετα με την κυριακάτικη) 5-6 πρωτοσέλιδα χωρίς θαυμαστικό σε κάποιο σημείο τους: σε τίτλο, υπότιτλο ή συνοδευτικό κείμενο περιεχομένων. Τουλάχιστον ένα θα υπάρχει. Πριν από 3-4 Σάββατο μέτρησε έξι.
Από περιέργεια –πείτε την επαγγελματική διαστροφή– κάθε πρωί που διαβάζω όλα τα πρωτοσέλιδα, σκέφτομαι ότι στο συγκεκριμένο αυτή τη φορά δεν θα υπάρχει έστω και ένα θαυμαστικό. Πέφτω έξω. Κάποιες φορές βρίσκω και τρία, συνήθως σε παρένθεση, μετά από μια λέξη. Όχι τόσο συχνά, αλλά υπάρχουν.
Προφανώς πρόκειται για παλιά δημοσιογραφική συνήθεια, από τα νεανικά χρόνια, που δεν έχει συνειδητοποιηθεί από τον χρήστη. Δεν είναι, βέβαια, ούτε έγκλημα ούτε φάουλ η χρήση τού θαυμαστικού. Αλλά η υπερχρήση του το αποδυναμώνει. Χάνει την αξία και τη σημασία του.
Παλιά θυμάμαι συντάκτες ύλης, και όχι μόνο, που έβαζαν θαυμαστικό στη δεύτερη ή στην τρίτη αράδα τού τίτλου για να «τετραγωνίσει», δηλαδή το πλάτος που είχαν οι αράδες (οι γραμμές) να μη διαφέρει πολύ μεταξύ τους. Σήμερα, που έχουν αλλάξει οι αντιλήψεις της σελιδοποίησης και η αισθητική τού κασέ, δεν συμβαίνει συχνά αυτό —αλλά συμβαίνει.
Όπως συμβαίνει σε πολλά κείμενα να γίνεται υπερχρήση των αποσιωπητικών, που διακόπτουν την ανάγνωση σαν να σκοντάφτεις σε πέτρα, και των εισαγωγικών, που δείχνουν ανασφάλεια στη χρήση όσων λέξεων δεν κυριολεκτούν. Και βλέπουμε κείμενα κατάστικτα από τελίτσες και τριγωνάκια μπροστά πίσω από τις λέξεις.
H-D / harddog