«Δημιουργική λογιστική». Στα απλά ελληνικά σημαίνει μπαλαμούτι με τους αριθμούς. Πειράζεις δηλαδή τα νούμερα και παρουσιάζεις ένα αποτέλεσμα που μπορεί να χλευάζει την πραγματικότητα, αλλά αν έχεις τη δύναμη να το κατοχυρώσεις στη δημόσια συζήτηση, ούτε γάτα ούτε ζημιά. Οσοι βαριούνται να ψάξουν πιο βαθιά, όσοι καταπίνουν αμάσητες τις σπουδαιοφανείς μπαρούφες που τους πλασάρουν οι δήθεν ειδικοί, βολεύονται, συνεχίζουν τη ζωή τους, ψηφίζουν τους δράστες και όταν έρθει η ώρα του λογαριασμού υποδύονται τους κοψοχέρηδες.
Τη δημιουργική λογιστική την εφαρμόζουν τα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων προκειμένου να εξασφαλίσουν τη συμπάθεια του εκλογικού σώματος. Την εφαρμόσαμε με περίτεχνο τρόπο, με την ανοχή φυσικά των Ευρωπαίων φίλων μας, την περίοδο της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ. Δεν πιάναμε τους περισσότερους στόχους, ωστόσο αυτό ήταν μια περιττή λεπτομέρεια.
Αργότερα, την περίοδο της κατάρρευσης της οικονομίας, όταν όλα ήταν εκτός ελέγχου, κάποιοι εταίροι θυμήθηκαν τις αλχημείες που κάναμε, αλλά ήταν πια αργά. Αλλωστε βοήθησαν και οι κυβερνήσεις τους για να συμβεί αυτό το «θαύμα». Στη συνέχεια μάς… βοήθησαν ξανά, τούτη τη φορά φορτώνοντάς μας με μνημόνια από τα οποία δεν ξέρουμε πότε θα απαλλαγούμε (αν ποτέ απαλλαγούμε).
«Δημιουργική ασάφεια». Δεν θέλεις να πάρεις καθαρή θέση για ένα σοβαρό θέμα που απασχολεί πολύ κόσμο, ξέρεις ότι και το «υπέρ» και το «κατά» μπορεί να σε βλάψουν, επειδή όμως και οι δύο επιλογές έχουν οπαδούς, αποφασίζεις να κινηθείς κάπου στη μέση. Λες κάτι μπερδεμένο, κάτι εσκεμμένα ασαφές για να μη σε κατατάξουν ούτε στη μία ούτε στην άλλη πλευρά.
«Δημιουργική ασάφεια». Δεν θέλεις να πάρεις καθαρή θέση για ένα σοβαρό θέμα που απασχολεί πολύ κόσμο, ξέρεις ότι και το «υπέρ» και το «κατά» μπορεί να σε βλάψουν, επειδή όμως και οι δύο επιλογές έχουν οπαδούς, αποφασίζεις να κινηθείς κάπου στη μέση. Λες κάτι μπερδεμένο, κάτι εσκεμμένα ασαφές για να μη σε κατατάξουν ούτε στη μία ούτε στην άλλη πλευρά.
Τη μέθοδο αυτή έχουν εφαρμόσει πολλοί στις προσωπικές σχέσεις τους, την έχουν υιοθετήσει ηγεσίες κομμάτων και βεβαίως κυβερνήσεις για να αποφύγουν να τοποθετηθούν σε λεπτά ζητήματα για τα οποία δεν έχουν αποφασίσει τι πρέπει να προτείνουν. Σκέφτεσαι, κερδίζεις χρόνο, κάνεις καθυστέρηση. Αν όμως το κάνεις συστηματικά, κινδυνεύεις να διολισθήσεις στην ελαφρότητα. Κανείς δεν θα σε υπολογίζει.
Εκδοχή της δημιουργικής ασάφειας είναι η δημιουργική αποχή. Τον όρο χρησιμοποίησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να δικαιολογήσει τη στάση της στον ΟΗΕ για το Μεσανατολικό. Και υπερηφανεύεται, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αντιδράσεις και στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας. Για την κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης δεν δίνει δεκάρα τσακιστή το κόμμα των ιδιοκτητών της χώρας, την γκρίνια όμως των βουλευτών της είναι υποχρεωμένη να την πάρει υπ’ όψιν της γιατί είναι το δεύτερο χτύπημα που δέχεται μέσα σε λίγες μέρες. Εχει προηγηθεί η κακή επίδοση των υποψηφίων της στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, όπου βουλευτές και τοπικά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, σύμφωνα με την εκτίμηση της ηγεσίας, δεν έδωσαν τη μάχη με όλες τις δυνάμεις τους.
Περίμενε κανείς να έχει μια διαφορετική προσέγγιση ο πρωθιερέας της κυβέρνησης των ατσίδων στον ΟΗΕ; Σε όλα τα διεθνή ζητήματα έχει υποστηρίξει με πάθος τις επιλογές των ΗΠΑ. Το έκανε με το Ουκρανικό, το κάνει τώρα και με το Μεσανατολικό. Ούτε που του περνάει από το μυαλό να πράξει κάτι άλλο. Αυτός δεν ήταν που είπε δημοσίως ότι η Ελλάδα είναι προβλέψιμος και δεδομένος σύμμαχος; Αυτός δεν τσαμπουνάει συνεχώς ότι είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας; Τι θέλατε, να αρχίσει να βάζει αστερίσκους στα κοινά ανακοινωθέντα όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου την εποχή της παντοδυναμίας του; Δεν έχει ούτε τη βούληση, κυρίως όμως δεν έχει τα κότσια.
Εκδοχή της δημιουργικής ασάφειας είναι η δημιουργική αποχή. Τον όρο χρησιμοποίησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη για να δικαιολογήσει τη στάση της στον ΟΗΕ για το Μεσανατολικό. Και υπερηφανεύεται, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αντιδράσεις και στην κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Δημοκρατίας. Για την κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης δεν δίνει δεκάρα τσακιστή το κόμμα των ιδιοκτητών της χώρας, την γκρίνια όμως των βουλευτών της είναι υποχρεωμένη να την πάρει υπ’ όψιν της γιατί είναι το δεύτερο χτύπημα που δέχεται μέσα σε λίγες μέρες. Εχει προηγηθεί η κακή επίδοση των υποψηφίων της στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, όπου βουλευτές και τοπικά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, σύμφωνα με την εκτίμηση της ηγεσίας, δεν έδωσαν τη μάχη με όλες τις δυνάμεις τους.
Περίμενε κανείς να έχει μια διαφορετική προσέγγιση ο πρωθιερέας της κυβέρνησης των ατσίδων στον ΟΗΕ; Σε όλα τα διεθνή ζητήματα έχει υποστηρίξει με πάθος τις επιλογές των ΗΠΑ. Το έκανε με το Ουκρανικό, το κάνει τώρα και με το Μεσανατολικό. Ούτε που του περνάει από το μυαλό να πράξει κάτι άλλο. Αυτός δεν ήταν που είπε δημοσίως ότι η Ελλάδα είναι προβλέψιμος και δεδομένος σύμμαχος; Αυτός δεν τσαμπουνάει συνεχώς ότι είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας; Τι θέλατε, να αρχίσει να βάζει αστερίσκους στα κοινά ανακοινωθέντα όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου την εποχή της παντοδυναμίας του; Δεν έχει ούτε τη βούληση, κυρίως όμως δεν έχει τα κότσια.
Και ο Ανδρέας Παπανδρέου, παρά τα όσα αντιαμερικανικά και αντιιμπεριαλιστικά έλεγε πριν γίνει πρωθυπουργός, δεν αμφισβήτησε το καραμανλικό δόγμα «ανήκουμε στη Δύση», αλλά δεν δίστασε κάποιες φορές να εκφράσει τη διαφωνία του και στην ΕΟΚ και στο ΝΑΤΟ. Και στη συντηρητική παράταξη είχαμε «αιρετικές» φωνές. Αποστάσεις κρατούσαν ενίοτε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Κώστας Καραμανλής. Σύμμαχοι ήταν, όχι όμως προβλέψιμοι και δεδομένοι.
Τάσος Παππάς