Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Το ηγετικό κεφάλαιο «Τσίπρας»: παρελθόν, παρόν και μέλλον

Άδηλο το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ μετά την παραίτηση του φυσικού ηγέτη του

Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής

«Σοκ!.. Η δήλωση παραίτησης του Τσίπρα "διαβάζεται" και σαν επικήδειος του ΣΥΡΙΖΑ», ήταν η πρώτη μου αντίδραση στο αιφνίδιο άκουσμά της. Και ευθύς αμέσως την ποστάρισα στο face book, να «μετρήσω» τις αντιδράσεις των χιλιάδων μελών και ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ που κατοικοεδρεύουν στο time line που φιλοξενεί το προφίλ μου… Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες, καταιγιστικές, απογοητευμένες, λυπημένες, «αμέτρητες». Καταστροφολογικές σχεδόν στο σύνολό τους: «ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα δεν υπάρχει!..» ήταν η κοινή τους συνισταμένη…
Δικαιολογημένα: η αίσθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ χωρίς τον Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του είναι αδύνατον να συντηρηθεί ως κόμμα εξουσίας ήταν πάντα κοινός τόπος για την πλειονότητα των ψηφοφόρων, κυρίως, αλλά και των μελών και των στελεχών του κόμματος. Τώρα, με την απουσία του Τσίπρα, τους στοιχειώνει ο φόβος ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι καταδικασμένος να επιστρέψει στο έλασσον κοινοβουλευτικό περιθώριο, ή και να διαλυθεί εις τα εξ’ ων συνετέθη.

Φυσικά, αν αυτό συμβεί, θα συμβεί με ψήγματα συνευθύνης και του παραιτηθέντος προέδρου του∙ καθώς, όταν γενναιόψυχα δήλωνε «κατανοώ την ανάγκη για ένα νέο κύμα του ΣΥΡΙΖΑ και αποφάσισα να παραμερίσω για να περάσει», ολιγωρούσε ισορροπώντας, υπό την πίεση της πολιτικής του αξιοπρέπειας και της υπερβάλλουσας δημοκρατικότητάς του: όπως έκανε πάντα, κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας, όταν βρισκόταν αντιμέτωπος με την εσωκομματική Βαβέλ που, διαχρονικά, τον κύκλωνε και τον στοίχειωνε.

*******
«Ολιγωρούσε ισορροπώντας»! Μα τι άλλο μπορούσε να κάνει, διάβολε, έτσι όπως ήταν εγκλωβισμένος στην χαοτική λειτουργία ενός κόμματος παραδομένου στις κραυγές και τους ψιθύρους «ασυνεπών μειοψηφιών»: ο Αλέξης Τσίπρας, «το μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο της ευρωπαϊκής Αριστεράς», κατά τους σπουδαιότερους αριστερούς διανοούμενους και οικονομολόγους της Δύσης, ο Έλληνας πολιτικός που φιγουράρισε στους Times της Νέας Υόρκης ανάμεσα στους ηγέτες που στην περίοδο της κρίσης ασκούσαν τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο (δίπλα στους Ομπάμα, Μέρκελ και Πούτιν), ο πλέον έντιμος, ανθρώπινος, αδιάφθορος, κοινωνικά δίκαιος και πολιτικά αξιοπρεπής πολιτικός ηγέτης της μεταπολιτευτικής ιστορίας της χώρας, το «λιοντάρι της Ευρωπαϊκής Αριστεράς» κατά τους σοσιαλδημοκράτες του ευρωπαϊκού Νότου, δεν έγινε ποτέ αποδεκτός από το σύνολο του ίδιου του κόμματός του, της ίδιας της κυβέρνησής του, ως ο αδιαμφισβήτητος αρχηγός, ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης - οδηγητής.

Ήταν υπό διαρκή αμφισβήτηση από τις «ασυνεπείς μειοψηφίες», τις συνιστώσες, τα κόμματα εντός του κόμματος: δεν ήταν πρωθυπουργός, αλλά απλά «πρώτος μεταξύ ίσων» σε ένα σύνθετο πολιτικό μηχανισμό», αποκάλυπτε ο Ζαν Κατρεμέρ της Γαλλικής Liberation, σε μια αποτίμηση της κυβερνητικής λειτουργίας κατά την περίοδο των διαπραγματεύσεων.

*******
«Ολιγωρούσε ισορροπώντας» , υπό την πίεση της πολιτικής του αξιοπρέπειας και της υπερβάλλουσας δημοκρατικότητάς του!.. Αυτή ήταν η βασική αδυναμία του Αλέξη Τσίπρα κατά τη διάρκεια της 15ετούς προεδρικής θητείας του: ολιγωρούσε ισορροπώντας 
● όταν αποδεχόταν την άρνηση της αυτοδιάλυσης μιας σειράς συνιστωσών 
● όταν έκανε εξόφθαλμα λανθασμένες –έως και αυτοκαταστροφικές – επιλογές πολιτικού και κυβερνητικού προσωπικού 
● όταν (στο επίπεδο της κυβέρνησης, τουλάχιστον) δεν έστερξε να επιβληθεί ως κανονικός πρωθυπουργός, ως φυσικός ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ έστω (που είναι, κι ας μην το έδειξε ποτέ ), και να τιθασεύσει (ακόμα και με διαγραφές, γιατί όχι;) στελέχη ή και υπουργούς ακόμα, «ασυνεπών» ή και… «συνεπών» μειοψηφιών που υπονόμευαν τον ίδιο και το κόμμα του…

Ωστόσο σήμερα, τρεις μέρες μετά την εκδήλωσή της, η παραίτηση Τσίπρα μοιάζει απίστευτη για χιλιάδες οπαδούς του. Πολλοί την αντιμετωπίζουν σαν φάρσα, άλλοι σαν στρατηγικό σχέδιο για την επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ «χωρίς ομπρέλες», ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που ελπίζουν η παραίτησή του «να είναι η αρχή για κάτι καινούργιο στο εγγύς μέλλον – να φτιάξει ένα νέο κόμμα συμπαγές με σταθερές απόψεις και πολιτική και όχι αυτό το συνονθύλευμα…», κλπ, κλπ.

Εντάξει, «η Ιστορία είναι διάσπαρτη από περιπτώσεις ηγετών με προσωπικό πολιτικό κεφάλαιο, για τους οποίους η αποχώρηση εξελίσσεται σε αφετηρία επιστροφής», όπως γράφει ο συνάδελφος Γ. Λακόπουλος σε ένα κείμενο αποτίμησης της παραίτησης Τσίπρα και, σίγουρα, το ηγετικό κεφάλαιο «Τσίπρας», παραμένει πολύτιμο για τη δημοκρατική παράταξη της χώρας καθώς και για την Ευρωπαϊκή Αριστερά του παρόντος – κεφάλαιο ανοιχτό εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ και μετά την παραίτησή του. Το κατά πόσον η παραίτησή του θα εξελιχθεί σε αφετηρία επιστροφής, θα το δούμε προσεχώς…
  • - το κείμενο του Ν. Τσαγκρή είναι από το μπλογκ Τα ρέστα (01.7.2023)