Γίνεται να είσαι κόμμα εξουσίας στο εκλογικό πεδίο και κόμμα μειοψηφίας στην κοινωνική δικτύωση; Γίνεται και παραγίνεται αν είσαι ο ΣΥΡΙΖΑ. Εκτοξεύθηκε μέσα σε λίγα χρόνια από το 3% στο 36%.Εκμεταλλεύθηκε την κρίση του συναινετικού δικομματισμού, την παταγώδη αποτυχία των δύο πόλων του στην οικονομία, καβάλησε το αντισυστημικό ρεύμα, έδωσε στέγη σε κινήσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και βρέθηκε από το πουθενά στο τιμόνι της χώρας. Νόμισε ότι αυτό αρκούσε.
Πίστεψε ότι είναι πια κόμμα εξουσίας και θα παραμείνει στο διηνεκές. Θεώρησε ότι είναι το κόμμα-πυλώνας της λεγόμενης δημοκρατικής παράταξης, καταλαμβάνοντας τη θέση του τσαλακωμένου ΠΑΣΟΚ.
Αντί να φροντίσει να απλωθεί σε όλη τη χώρα με οργανώσεις και κομματικούς πυρήνες, αντί να προχωρήσει σε συμμαχίες με όμορους χώρους για να κερδίσει έδαφος στις συλλογικότητες που επηρεάζουν τμήματα της κοινωνίας, βολεύτηκε με τα ποσοστά που του έδωσαν οι κάλπες. Κληρονόμησε τις παθογένειες του δικομματισμού, όχι όμως τις δεξιότητές του στη διαχείριση των προσδοκιών του πλήθους.
Δεν προβληματίστηκε ούτε μετά την ήττα του 2019. Κόμμα εξουσίας χωρίς μία περιφέρεια, χωρίς έναν μεγάλο, μεσαίο και μικρομεσαίο δήμο; Κόμμα εξουσίας με αναιμική παρουσία στο συνδικαλιστικό κίνημα; Κόμμα εξουσίας χωρίς δυνάμεις στα φοιτητικά στρώματα, δηλαδή σ’ έναν χώρο προνομιακό για τη ριζοσπαστική Αριστερά; Κόμμα εξουσίας χωρίς εδραίες αναφορές στα επιμελητήρια, στους εμπορικούς συλλόγους, στις επαγγελματικές οργανώσεις;
Μικρότερου μεγέθους κόμματα, όπως είναι το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, είχαν και έχουν υπολογίσιμη εκπροσώπηση στους κοινωνικούς και επαγγελματικούς χώρους. Το ΠΑΣΟΚ το έκανε μεθοδευμένα όταν ήταν κυρίαρχο στην πολιτική ζωή και μπόρεσε να κρατήσει μέρος των ερεισμάτων του παρά τον εκλογικό καταποντισμό του. Το ΚΚΕ το πέτυχε λόγω της παράδοσής του την οποία υπηρέτησε με συνέπεια. Διάλεξε τον μοναχικό δρόμο ισχυριζόμενο ότι μόνο αυτό μπορεί να συγκρουστεί με το σύστημα. Εντός των ορίων φυσικά. Η συγκεκριμένη γραμμή τού αποφέρει κέρδη. Οχι μεγάλα ούτε όμως ασήμαντα.
Το ΠΑΣΟΚ, πριν κερδίσει τις εκλογές το 1981, είχε δυνάμεις παντού στην Ελλάδα και σε όλους τους χώρους. Η αιτία για τις πολύ καλές επιδόσεις του ήταν οι συμμαχίες με τα κόμματα της κομμουνιστικής Αριστεράς. Αντιθέτως ο ΣΥΡΙΖΑ έμπαινε στις μάχες χωρίς συνεργασίες και τα... κατάφερε να γίνει ουραγός.
Σε περιοχές όπου ήταν πρώτο κόμμα οι υποψήφιοι που επέλεγε στις περιφέρειες και στους δήμους (κυρίως κομματικά στελέχη χωρίς κύρος) έπαιρναν μονοψήφια ποσοστά. Ούτε αυτό θορύβησε τους ηγετικούς παράγοντες της Κουμουνδούρου. Την Κυριακή το βράδυ ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι έκλεισε ένας κύκλος για τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο νέος κύκλος δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Οι διεργασίες στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι ανέφελες.
Η Αριστερά, μέχρι την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, είχε συνηθίσει να ζει σε περιβάλλον ήττας. Οι συζητήσεις στο εσωτερικό της μετά από κακά αποτελέσματα προκαλούσαν τραύματα, ενίοτε και αθεράπευτες βλάβες (διασπάσεις). Πιθανότατα θα υπάρξουν συγκρούσεις και ενδεχομένως θα ξεκινήσει μια διαδικασία για την αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων. Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν έχει την πολυτέλεια να ασχοληθεί μόνο με τον εαυτό του. Οι αντίπαλοί του καιροφυλακτούν.
Η Δεξιά, παντοδύναμη και αλαζονική, θα επιχειρήσει να τον περιθωριοποιήσει κι άλλο. Το ΠΑΣΟΚ θα αγωνιστεί με όλα τα μέσα για να επιστρέψει στη θέση που έχασε από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΚΕ θα συνεχίσει στη λογική «μόνο μου εναντίον όλων», ελπίζοντας να αποσπάσει κι άλλο αριστερό κόσμο από τον ΣΥΡΙΖΑ και αξιοποιώντας καταλλήλως τον δισταγμό της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ να ασκήσει κριτική στο ΚΚΕ για να μην κατηγορηθεί για αντικομμουνισμό. Εχουμε το κόμμα των ιδιοκτητών της χώρας (Νέα Δημοκρατία), έχουμε και το κόμμα των ιδιοκτητών της Αριστεράς (ΚΚΕ). Αυτό το πολύτιμο αγαθό το φυλάει ο Περισσός σαν κόρη οφθαλμού.
Τάσος Παππάς
Εφημερίδα των Συντακτών (27.6.2023)