Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2023

Πώς σκέφτονται οι ψηφοφόροι


Έχει αποδειχτεί πολλές φορές ότι αλλιώς σκέφτεται η κοινωνία κι αλλιώς τα κόμματα. Το ίδιο αποδεικνύεται και σήμερα αν λάβουμε υπόψη τα ευρήματα της έρευνας του Ινστιτούτου ΕΝΑ. Καταρχήν αποδεικνύεται περίτρανα πως, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει ώστε να αλλάξουν ριζικά τα κριτήρια της ψήφου με την αποϊδεολογικοποίηση των ψηφοφόρων, στην κοινωνία συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Οι παραδοσιακές ιδεολογικές τοποθετήσεις στην Αριστερά, στο Κέντρο και στη Δεξιά -αν και με μικρές μετατοπίσεις και νέο περιεχόμενο- παραμένουν σταθερές. Οπως σταθερή παραμένει και η αντίληψη των πολιτών για τον χαρακτήρα των υπαρχόντων κομμάτων, για τις τάξεις δηλαδή και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν. Για παράδειγμα, φαίνεται πως είναι εδραιωμένη η άποψη ότι η Ν.Δ. είναι το κατεξοχήν κόμμα των πλουσίων. Κατά συνέπεια και σε αυτές τις εκλογές θα παίξουν ουσιαστικό ρόλο το ιδεολογικό πρόσημα και το ταξικό στίγμα κάθε κόμματος. Πόσω μάλλον αυτών που διεκδικούν την κυβερνητική εξουσία.

Ενα δεύτερο στοιχείο είναι η πόλωση. Η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα πως τόσο η Ν.Δ. όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ δύσκολα θα αποσπάσουν ψηφοφόρους ο ένας από τον άλλον, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων τους αντιπαθεί σφόδρα το αντίπαλο κόμμα. Εκ των πραγμάτων επομένως θα αναζητήσουν νέους ψηφοφόρους στους χώρους των μικρότερων κομμάτων, στους αναποφάσιστους και σε αυτούς που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά. Και σε αυτό το σκέλος η έρευνα έχει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία.

Εκείνο όμως που αξίζει να προσεχθεί αφορά το πώς βλέπει το εκλογικό σώμα την επόμενη κυβέρνηση. Με δεδομένο ότι η Ν.Δ. διεκδικεί την αυτοδυναμία, που κατά κοινή παραδοχή δύσκολα θα επιτευχθεί, το πλεονέκτημα το έχει ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος επενδύει στην κυβέρνηση της προοδευτικής συνεργασίας.

Η θέση του αυτή αυξάνει δραστικά τις συμπάθειές του στον χώρο του ΠΑΣΟΚ, το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο συρρικνώνεται σημαντικά, ενώ είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό των ψηφοφόρων του ΚΚΕ -κι ακόμη πιο μικρό του ΜέΡΑ25- αισθάνεται αντιπάθεια προς το κόμμα της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οπως και να 'χει, η προσεχής εκλογική αναμέτρηση αναμένεται σκληρή, άκρως πολωτική στις δεύτερες εκλογές και το κυριότερο, αμφίρροπη σε κάθε περίπτωση. Αυτό οφείλουν να το λάβουν υπόψη τους όλα τα κόμματα και όχι μόνο τα κυβερνητικά.

ΕΦ.ΣΥΝ. / Αποψη