Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2023

Πίστευε ότι έχασε τον θρόνο λόγω του Χρήστου Λαμπράκη...


Ο Αλέξης Παπαχελάς γνώρισε από κοντά τον τελευταίο βασιλιά των Ελλήνων μέσα από πολλές συναντήσεις τους – άλλοτε για συνεντεύξεις και άλλοτε για άτυπες συζητήσεις. Σε άρθρο του στην Καθημερινή, που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και πολλά στοιχεία, αναφέρεται στον χαρακτήρα του Κωνσταντίνου, στα λάθη του, στο περιορισμένο πολιτικό του βάρος (δε είχε, γράφει, την ωριμότητα και τα εφόδια για να βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα), στο ότι ήταν πολύ εύπιστος έως και αφελής κ.λπ.
Η πρώτη επικοινωνία μαζί του έγινετο 1997, λίγο μετά τη έκδοση του βιβλίου του, του «Βιασμού της Ελληνικής Δημοκρατίας».
Του τηλεφώνησε ο ίδιος ο Κωνσταντίνος με αφορμή την αναφορά στο βιβλίο ότι ένας Αμερικανός συνταγματάρχης (Τζόσεφ Λέπζικ το όνομά του), ο οποίος έπαιζε συχνά σκουός με τον Έλληνα μονάρχη, ήταν πληροφοριοδότης των αμερικανικών υπηρεσιών στην Αθήνα. 
Περιγράφει ο Αλέξης Παπαχελάς:

«Μα, είστε βέβαιος ότι ήταν άνθρωπος που είχε σχέση με τη CIA;», με ρώτησε και συνέχισε, «μα ξέρετε, ήταν ένα πολύ καλό και ευγενικό παιδί, είχαμε γίνει φίλοι, είχαμε μάλιστα και τα ίδια χόμπι, το σκουός, το τένις και την ιστιοπλοΐα»
Του εξήγησα ότι δεν θα ανέφερα με βεβαιότητα την ιδιότητά του, αλλά στα αμερικανικά αρχεία, δίπλα στο επώνυμό του, υπήρχε ο χαρακτηρισμός «Controlled American Source» (Ελεγχόμενη Αμερικανική Πηγή), που έμπαινε μόνο σε υπαλλήλους ή ανθρώπους που είχαν οργανική σχέση με τις αμερικανικές υπηρεσίες. Εμοιαζε έκπληκτος και επέμενε για αρκετή ώρα να υποστηρίζει ότι μάλλον είχα κάνει λάθος. Από εκείνη την πρώτη επαφή σχημάτισα την εντύπωση, η οποία εδραιώθηκε με το πέρασμα του χρόνου, ότι επρόκειτο για έναν άνθρωπο πολύ ευγενικό, αλλά και πολύ εύπιστο – έως και αφελή.

Οι ερωτήσεις που δεν απαντήθηκαν

Ο Αλέξης Παπαχελάς ενίσχυσε την πεποίθησή του για τη αφέλεια του μονάρχη, σε μια άτυπη συνάντηση που είχε μαζί του. Γράφει:
"Πάντοτε μου έκανε εντύπωση, πράγμα συνηθισμένο για τους αμφιλεγόμενους πρωταγωνιστές που επιχειρούν να ξαναγράψουν τον ρόλο τους στην Ιστορία, το πόσο ευλαβικά συνεπής έμενε στο δικό του «σενάριο». Επαναλάμβανε τις ίδιες ιστορίες, τις ίδιες στερεότυπες απαντήσεις. Οταν οι συζητήσεις μας ήταν άτυπες, ξέφευγε λίγο. Υπήρχαν όμως μερικές ερωτήσεις που δεν απάντησε ποτέ, όσο και αν τον πίεσα. Ποιος τον είχε διαβεβαιώσει ότι η κυβέρνηση Νόβα θα έπαιρνε ψήφο εμπιστοσύνης; Πήραν χρήματα βουλευτές για να στηρίξουν τις κυβερνήσεις της αποστασίας και από ποιον; Τον επηρέαζε η μητέρα του, όπως ήθελε ο θρύλος της εποχής, και σε ποιον βαθμό;
Ηταν επίσης ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να διαβάσει τις δυνάμεις της Ιστορίας, ούτε να εξηγήσει τι του συνέβη. Θυμάμαι μια συζήτησή μας κατά την οποία επέμενα να τον ρωτάω «γιατί πιστεύετε ότι χάσατε τον θρόνο σας;». Σκέφθηκε πολλή ώρα. Η απάντησή του με άφησε κατάπληκτο. «Ισως επειδή», είπε, «είχα πει κάτι βαρύ για τον Χρήστο Λαμπράκη σε ένα τραπέζι το 1965»".