Γράφει ο Τάσος Παππάς
Ποιοι μισούν περισσότερο και από τις αμαρτίες τους το κράτος; Οι νεοφιλελεύθεροι. Ποιοι θεωρούν ότι το κράτος είναι σπάταλο, γραφειοκρατικό και πρέπει να περιοριστεί για να αναπτυχθεί η οικονομία και να διαχυθεί η ευημερία; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι πιστεύουν ότι αν οι αγορές αφεθούν ελεύθερες, θα καταφέρουν να λύσουν όλα τα προβλήματα σε σύντομο χρονικό διάστημα; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι προτιμούν να κόψουν το χέρι τους παρά να περάσουν χειροπέδες στο αόρατο χέρι της αγοράς; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι, παρά την ιδεολογία τους, δεν έχουν πρόβλημα να σιτίζονται από το κράτος με παχυλούς μισθούς, με μπόνους, με απευθείας αναθέσεις, με επιδοτήσεις, με επιχορηγήσεις και γενικώς με… δωράκια που μεγαλώνουν την περιουσία τους; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι υποστηρίζουν ότι οι κοινωνικές ανισότητες είναι η φυσική τάξη των πραγμάτων και δεν γίνεται να μειωθούν; Οι νεοφιλελεύθεροι;
Ποιοι επιμένουν ότι η λιτότητα –δημοσιονομική σταθερότητα τη λένε– πρέπει να είναι ο οικονομικός κανόνας και κάθε προσπάθεια παραβίασής του θα οδηγήσει στο χάος; Οι νεοφιλελεύθεροι.
Ποιοι αντιδρούν σθεναρά στις πολιτικές ενίσχυσης των ευάλωτων πολιτών και των αδύναμων στρωμάτων με το σκεπτικό ότι παράγουν εφησυχασμό στις υποτελείς τάξεις; Οι νεοφιλελεύθεροι.
Ποιοι χαρακτηρίζουν επικίνδυνο λαϊκισμό τα αιτήματα των συνδικάτων για αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις, για πλήρη απασχόληση και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας; Οι νεοφιλελεύθεροι.
Ποιοι καταγγέλλουν τη θέση ότι ο νεοφιλελευθερισμός κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους; Οι νεοφιλελεύθεροι.
Ποιοι δυσφορούν και αντιστέκονται σθεναρά όταν οι κυβερνήσεις (στη χάση και στη φέξη) αποφασίζουν να φορολογήσουν τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων, τις μεγάλες περιουσίες και να θεσπίσουν μέτρα ελέγχου για τη φοροδιαφυγή του κεφαλαίου; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι ξεσηκώνονται όταν ακούνε από γνωστούς οικονομολόγους (Πικετί, Στίγκλιτς, Κρούγκμαν), οι οποίοι είναι υπεράνω υποψίας για ροπή προς τον κομμουνισμό ή τον αναρχισμό, ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα από τις κυβερνήσεις για να μην υπάρχει συγκέντρωση τεράστιου πλούτου στα χέρια λίγων ανθρώπων; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι βγαίνουν από τα ρούχα τους (μεταφορικώς) όταν τους λένε ότι δεν γίνεται όλα να είναι εμπόρευμα, ότι υπάρχουν δημόσια αγαθά τα οποία δεν πρέπει τα κράτη να εκχωρούν στους ιδιώτες; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι θυμώνουν όταν γίνεται συζήτηση για τα λεφτά των πλουσίων που είναι παρκαρισμένα σε φορολογικούς παραδείσους και έτσι στερούνται τα κράτη πόρους τους οποίους θα μπορούσαν να διαθέσουν για να ανακουφίσουν τους χειμαζόμενους; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι ισχυρίζονται ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων γυρίζουν με τη μορφή επενδύσεων στην οικονομία, παρά το γεγονός ότι αυτό έχει αποδειχτεί μια μεγαλειώδης απάτη; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι αποκαλούν «σοσιαλιστικές εμμονές» τις δειλές απόπειρες ορισμένων κρατών να προωθήσουν προγράμματα εξανθρωπισμού του καπιταλισμού; Οι νεοφιλελεύθεροι.
- Ποιοι βαφτίζουν την απληστία των εχόντων, φυσιολογική λειτουργία της επιχειρηματικότητας; Οι νεοφιλελεύθεροι.
Αυτοί οι τύποι λοιπόν καλούσαν, εκλιπαρούσαν, πίεζαν, εκβίαζαν τις κυβερνήσεις και στις δύο κρίσεις που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια (χρηματοπιστωτική, πανδημία), να παρέμβουν για να σώσουν επιχειρήσεις, επειδή ήταν πολύ μεγάλες για να τις αφήσουμε να καταρρεύσουν, τις τράπεζες γιατί είναι οι πυλώνες των οικονομιών και έφτασαν στο σημείο να αποθεώνουν ακόμη και τις κρατικοποιήσεις. Προσωρινές βεβαίως βεβαίως, για να μην παρασυρθούν οι πολίτες και αρχίσουν να φλερτάρουν με βέβηλες κομμουνιστικές φαντασιώσεις. Οι κυβερνήσεις τούς άκουσαν, στήριξαν με τα λεφτά των φορολογουμένων τις προβληματικές επιχειρήσεις και τις φορτωμένες με σκουπίδια τράπεζες, τις εξυγίαναν και τις έδωσαν πίσω στους ιδιοκτήτες και τους μετόχους τους πεντακάθαρες. Με λίγα λόγια, τα μισητά κράτη έκαναν τη βρόμικη δουλειά για λογαριασμό των οικονομικών ελίτ.
Να ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος των κρατών για τους νεοφιλελεύθερους:
δεκανίκια για να στηρίζουν τον καπιταλισμό-καζίνο, τροχονόμοι για να ρυθμίζουν την κυκλοφορία των κερδών και χωροφύλακες για να τσακίζουν τους απείθαρχους.
Αν, πάντως, επιμένετε να υποστηρίζετε τον νεοφιλελευθερισμό, δεν σας προτείνω να διαβάσετε το τελευταίο βιβλίο του Φουκουγιάμα, αυτό που πρότεινε ο πρωθυπουργός. Ο συγγραφέας του έχει εγκαταλείψει πολλές από τις νεοφιλελεύθερες απόψεις του, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Ψαρράς («Η Εφημερίδα των Συντακτών», 2-1-2023). Δεν φτάνει στο σημείο να αναρωτηθεί κι αυτός «Μήπως ο Μαρξ είχε δίκιο;», αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Αύριο μεθαύριο μπορεί να το κάνει. Τότε γιατί το προτείνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Μάλλον δεν το έχει διαβάσει. Εκτός αν το διάβασε και δεν το κατάλαβε.
** το κείμενο του Τ. Παππά είναι από την ΕφΣυν (07.01.2023)