Μπορεί να μην τον ξέρατε ή ακόμα και να μην τον είχατε ακούσει. Αλλά η αναχώρηση για το τελευταίο ταξίδι του Λάζαρου Κυρίτση, του μαχόμενου δικηγόρου, του μαχητή του ΕΛΑΣ, του σακατεμένου αλλά ανυποχώρητου της Μακρονήσου, του ταγμένου όλη του τη ζωή στις ιδέες του κομμουνισμού και στις γραμμές του ΚΚΕ, έχει κάτι να πει σε όλους. Κυρίως σε όσους συμμετέχουν στη μεγάλη προσπάθεια της ποικιλώνυμης Αριστεράς για την αλλαγή ενός καθεστώτος θεμελιωμένου στην αδικία και στην εκμετάλλευση. Και θα άξιζε να ρίξουν μια ματιά στο βιογραφικό του, που περιγράφει τι σημαίνουν αφοσίωση, πίστη, ανιδιοτέλεια, γενναιότητα απέναντι σε διωγμούς και βασανιστήρια, ακόμα και απέναντι στον θάνατο.
Φεύγει αυτή η δρακογενιά της Αντίστασης, του Εμφύλιου, της ΕΔΑ, της παρανομίας, των κατατρεγμών, των εκτελέσεων. Η γενιά που η Ιστορία αλλιώς της μίλησε, για να θυμηθούμε τον Φώντα Λάδη. Και θυσίασαν χιλιάδες άνθρωποι χιλιάδες χαρές της ζωής, της ελευθερίας, της οικογένειας, διεκδικώντας το δικαίωμα να ονειρεύονται έναν πιο δίκαιο κόσμο. Και όχι από τον καναπέ, αλλά από τα πεδία μιας αναμέτρησης δύσκολης, άνισης, αιματηρής. Χιλιάδες άνθρωποι που έκαναν τη ζωή τους εν πλήρη συνειδήσει Ιφιγένεια για να πνεύσει ούριος άνεμος για τη μεγάλη αλλαγή που ονειρεύτηκαν. Και που στις φλέβες τους έτρεξε η αλήθεια του ποιητή: «Αν δεν καώ εγώ, αν δεν καείς εσύ, αν δεν καούμε εμείς, πώς θα γενούν τα σκοτάδια λάμψη».
Από τους τελευταίους αυτής της γενιάς, ο Λάζαρος αφήνει πίσω του ένα κενό, αλλά κι ένα μάθημα αφοσίωσης και ηθικής. Δεν αλλάζει τίποτε στον κόσμο όταν διαλέγουμε να μην κάνουμε τίποτε. Να κινούμαστε μέσα στο τίποτε, βαρυγκομώντας για λάθη ή δήθεν λάθη και αναμασώντας ότι τίποτε δεν μπορεί να γίνει. Ότι ο αντίπαλος είναι πανίσχυρος κι εμείς αδύναμοι. Όταν υποκλινόμαστε στα στερεότυπα των εμπόρων ψυχών και σωμάτων, ότι η ανισότητα είναι φυσικό φαινόμενο, όλα τα δάχτυλα δεν είναι ίσα και άλλα παρόμοια.
Μ’ αυτές τις σκέψεις αποχαιρετούμε τον Λάζαρο του Αβέρωφ, του Κορυδαλλού, της ηπιότητας και του χαμόγελου. Τον άνθρωπο που και στα εκατό του χρόνια πίστευε ότι η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει...
Θανάσης Καρτερός
Αυγή (28.12.2022)