Ο Αλγερινός Αμπντέλ είναι πρώην στρατιώτης στον γαλλικό στρατό και επιστρέφει από το μέτωπο μετά τον θάνατο του μικρού του αδερφού. Καθώς επιστρέφει, μαθαίνει ότι ο θάνατος του αδερφού του ήταν αποτέλεσμα συμπλοκής με την αστυνομία. H τελευταία ταινία του Ρομέν Γαβράς «Athena» -μια «πολεμική ταινία πόλης»- σπάει τα ψηφιακά ταμεία του Netflix και γίνεται εδώ και ένα μήνα πεδίο αντιπαράθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην Ελλάδα.
Πρώτοι αντέδρασαν ακροδεξιοί χρήστες κάνοντας συνωμοσιολογικές επιθέσεις στον σκηνοθέτη, τόσο για το όνομα της ταινίας (...) όσο και για την υπόθεσή της, η οποία ενθαρρύνει «επαναστάσεις λαθρομεταναστών που θα σκοτώσουν τον λευκό άνθρωπο». Είναι μήπως λόγος αυτός για να αγαπήσεις ή να υποστηρίξεις την ταινία; Οχι απαραίτητα, αν και η αρχική σκηνή της είναι επική: ένα καταιγιστικό, υπέροχο τεχνικά, λαχανιαστικό μονοπλάνο μέσα σε ένα φλεγόμενο αστυνομικό τμήμα γυρισμένο αρχικά με steady κάμερες (μάλλον χωρίς πολλά εφέ και πράσινες οθόνες) που δίνουν τη θέση τους στην πτήση μερικών drones.
Η προφανής θεματολογία της ταινίας του Γαβρά είναι πιασάρικη: η κρατική καταστολή, οι κοινωνικές ανισότητες, τα πολυφυλετικά cités (τα οικιστικά, εργατικά συγκροτήματα που χτίστηκαν από τη δεκαετία του ’50 κατά τη διάρκεια του πολέμου της Αλγερίας) των κοινωνικών «αποβρασμάτων», των racailles κατά Σαρκοζί, η σπίθα που μπορεί να ξεσπάσει έξαφνα.
Ωστόσο αν αντιμετωπίσεις την ταινία πολιτικά -όπως θέλει ο ίδιος ο σκηνοθέτης- μοιάζει αναπόφευκτο να μην αντιληφθείς τη σεναριακή αφέλεια, την έλλειψη βάθους στους ήρωες, το αμφιλεγόμενο και ενδεχομένως άστοχο φινάλε της. Μπορεί να μην είναι ηθικοπλαστική (μάλλον χαοτικά μηδενιστική είναι), δεν παύει να μοιάζει όμως σαν ένα εξαιρετικά καλογυρισμένο κλιπ μεγάλου μήκους με εξαιρετικό σάουντρακ που βλέπεται με κομμένη την ανάσα. Μια άσκηση ύφους, με πολλές εικόνες και χωρίς πολλές ιστορίες, στην οποία στο τέλος όλα καίγονται, μαζί και η επιθυμία του θεατή για κάτι παραπάνω.
Κώστας Ζαφειρόπουλος / EφΣυν