Όταν τα ΜΜΕ αναλαμβάνουν το ρόλο του Μεγάλου Αδελφού…
Όλοι και όλες έχουμε ακούσει για το «1984». Το κλασικό μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ για την απολυταρχία του Μεγάλου Αδερφού και των παραφυάδων του. Με τα τρία βασικά συνθήματα («ο πόλεμος είναι ειρήνη», «η ελευθερία είναι σκλαβιά», «η άγνοια είναι δύναμη»), με τη Νέα Γλώσσα, με το Υπουργείο Αλήθειας και την Αστυνομία της Σκέψης. Κανονικός Ολοκληρωτισμός με δυο λόγια και άμα σου πει ο Μπιγκ Μπράδερ ότι δύο συν δύο ίσον πέντε το βουλώνεις εσύ και δεν λες τίποτε άλλο από «μάλιστα».
Έτσι το σκέφτηκε ο συγγραφέας ότι θα ήταν το ζοφερό μέλλον άπαξ και επικρατούσε ο σταλινισμός, με χίλιες δυο υπηρεσίες να ποδηγετούν τους πολίτες και να αστυνομεύουν και το τελευταίο κιχ τους. Μιλάμε τώρα για γραφειοκρατία φοβερή και τρομερή, δεκάδες χιλιάδες επί δεκάδων χιλιάδων οι μανδαρίνοι, χώρια οι ένστολοι με τα γκλομπ, στρατός ολόκληρος, για να καναλιζάρονται οι απόψεις προς μία και μοναδική κατεύθυνση και να μην ξεφεύγει ούτε η παραμικρή λεξούλα. Κάτι σαν τον ιστό, ένα πράγμα, που είχαν απλώσει ο Μπέρια και τα λοιπά καϊνάρια του πατερούλη…
Τα έγραψε ο Όργουελ αυτά στο τέλος της δεκαετίας του σαράντα και έγινε πάταγος παγκοσμίως, το παραπέτασμα σκίστηκε και ο ουρανός αστραποβρόντηξε. Διάβαζε ο κοσμάκης και ανταριαζότανε, μη συμβεί αύριο και σ’ εμάς τέτοιο κακό, μη μας πάρουνε τη μιλιά μας. Και φανταζότανε έναν κολοσσιαίο ιστό της αράχνης, που απλωνόταν ως και την παραμικρή γωνιά και έλεγχε τα πάντα. Πώς να ξεφύγεις από το άγρυπνο μάτι του και τα μιλιούνια των υποτακτικών του; Όπως Σοβιετία του Στάλιν, το ‘παμε.
Έλα όμως που είχε δυσλειτουργίες το σύστημα. Άνθρωποι το δουλεύανε, άρα δεν μπορούσε να απογειωθεί, έξοδα είχε, άρα από κάπου μασούλαγε χρήμα, στο χαρτί έπηζε, άρα από κάπου έχανε λάδια. Και γι’ αυτό κατέρρευσε κάποια στιγμή από το βάρος της ίδιας του της ύπαρξης, αφήνοντας πίσω του αποκλειστικά και μόνο δυσάρεστες αναμνήσεις. Καλοστημένο το στόρι, αλλά η πραγματικότητα είναι πάντοτε λίγο πιο λασπερή απ’ τη φαντασία!
Εξ ου και στην Ελλαδάρα του 2022, τον κλείσανε στο χρονοντούλαπο τον Όργουελ και τη Νέα Γλώσσα και το Υπουργείο Αλήθειας και την Αστυνομία Σκέψης και όλα αυτά τα ωραία που γέννησε η κεφάλα του, για να κάνουν την ίδια δουλειά άκοπα, αβάδιστα, αβασάνιστα. Μέσα από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, που δεν όζουν καταπίεση, μαυρίλα και μπότα στη μούρη αλλά πλασάρονται επιτυχώς ως υπηρέτες της ενημέρωσης. Και δεν χρειάζεται να σου επιβάλλουν ότι το δύο συν δύο μας κάνει πέντε, αρκεί να σου κρύψουν ότι μπορεί να κάνει οτιδήποτε άλλο εκτός από πέντε!
Βλέπε, για παράδειγμα, και την περίπτωση του Λευτέρη Ζαγορίτη, προέδρου του Συνηγόρου του Καταναλωτή και πρώην βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας. Ο οποίος παρέδωσε στον πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα την ετήσια έκθεση της ανεξάρτητης αρχή του κι έγραφε στις σελίδες της η ετήσια έκθεση ότι τα παράπονα για τους παρόχους εκτοξεύθηκαν από το 2021 κιόλας, με το πρόβλημα να διογκώνεται «τόσο από την μεγάλη αύξηση των χρεώσεων όσο και από την στρέβλωση του ανταγωνισμού».
Αυτό, λοιπόν, κανονικά το διαβάζεις και εξεγείρεσαι. Διότι με λίγα και σταράτα λόγια καταρρίπτει όλο το αφήγημα ότι οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύθηκαν στα ύψη λόγω της εγκληματικής εισβολής στην Ουκρανία και του Πούτιν. Και δίνει δίκιο σε όσους και όσες επιμένουν ότι οι πάροχοι ενέργειας μας γδέρνουν εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο.
Τα έγραψε ο Όργουελ αυτά στο τέλος της δεκαετίας του σαράντα και έγινε πάταγος παγκοσμίως, το παραπέτασμα σκίστηκε και ο ουρανός αστραποβρόντηξε. Διάβαζε ο κοσμάκης και ανταριαζότανε, μη συμβεί αύριο και σ’ εμάς τέτοιο κακό, μη μας πάρουνε τη μιλιά μας. Και φανταζότανε έναν κολοσσιαίο ιστό της αράχνης, που απλωνόταν ως και την παραμικρή γωνιά και έλεγχε τα πάντα. Πώς να ξεφύγεις από το άγρυπνο μάτι του και τα μιλιούνια των υποτακτικών του; Όπως Σοβιετία του Στάλιν, το ‘παμε.
Έλα όμως που είχε δυσλειτουργίες το σύστημα. Άνθρωποι το δουλεύανε, άρα δεν μπορούσε να απογειωθεί, έξοδα είχε, άρα από κάπου μασούλαγε χρήμα, στο χαρτί έπηζε, άρα από κάπου έχανε λάδια. Και γι’ αυτό κατέρρευσε κάποια στιγμή από το βάρος της ίδιας του της ύπαρξης, αφήνοντας πίσω του αποκλειστικά και μόνο δυσάρεστες αναμνήσεις. Καλοστημένο το στόρι, αλλά η πραγματικότητα είναι πάντοτε λίγο πιο λασπερή απ’ τη φαντασία!
Εξ ου και στην Ελλαδάρα του 2022, τον κλείσανε στο χρονοντούλαπο τον Όργουελ και τη Νέα Γλώσσα και το Υπουργείο Αλήθειας και την Αστυνομία Σκέψης και όλα αυτά τα ωραία που γέννησε η κεφάλα του, για να κάνουν την ίδια δουλειά άκοπα, αβάδιστα, αβασάνιστα. Μέσα από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, που δεν όζουν καταπίεση, μαυρίλα και μπότα στη μούρη αλλά πλασάρονται επιτυχώς ως υπηρέτες της ενημέρωσης. Και δεν χρειάζεται να σου επιβάλλουν ότι το δύο συν δύο μας κάνει πέντε, αρκεί να σου κρύψουν ότι μπορεί να κάνει οτιδήποτε άλλο εκτός από πέντε!
Βλέπε, για παράδειγμα, και την περίπτωση του Λευτέρη Ζαγορίτη, προέδρου του Συνηγόρου του Καταναλωτή και πρώην βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας. Ο οποίος παρέδωσε στον πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα την ετήσια έκθεση της ανεξάρτητης αρχή του κι έγραφε στις σελίδες της η ετήσια έκθεση ότι τα παράπονα για τους παρόχους εκτοξεύθηκαν από το 2021 κιόλας, με το πρόβλημα να διογκώνεται «τόσο από την μεγάλη αύξηση των χρεώσεων όσο και από την στρέβλωση του ανταγωνισμού».
Αυτό, λοιπόν, κανονικά το διαβάζεις και εξεγείρεσαι. Διότι με λίγα και σταράτα λόγια καταρρίπτει όλο το αφήγημα ότι οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύθηκαν στα ύψη λόγω της εγκληματικής εισβολής στην Ουκρανία και του Πούτιν. Και δίνει δίκιο σε όσους και όσες επιμένουν ότι οι πάροχοι ενέργειας μας γδέρνουν εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο.
Αρκεί να το διαβάσεις βέβαια, αρκεί να το ακούσεις, αρκεί να το δεις. Γιατί άμα δεν το διαβάσεις, δεν το ακούσεις, δεν το δεις, άμα η μάλλον συνταρακτική είδηση πνιγεί σαν το κουνελάκι από τα media, τότε τρως αμάσητο το σενάριο με τον Βλαδίμηρο που έκανε πύραυλο το ρεύμα. Και δεν διαμαρτύρεσαι και πολύ γιατί είναι διεθνής η συγκυρία και παγκόσμια τα δεινά. Και κλείνεσαι στο καβούκι σου σαν τα χελωνάκια και δεν λες κουβέντα για τη λεηλασία της πορτοφόλας. Ήσυχα, ήρεμα, χαλαρά άνευ μηχανισμών, υπηρεσιών και γραφειοκρατίας, που μόνο άγχος και υποψίες προκαλούν. Στην Ελλαδάρα του 2022, που έσκασε στα γέλια με την αφέλεια του μπαγλαμά του Όργουελ!
- το κείμενο του Χρ. Ξανθάκη είναι από το Newpost (22.9.2022)
