Χριστόφορος Κάσδαγλης: Το «Βρώμικο Ψωμί» τρέχει στις φλέβες μου
Η σειρά βιβλίων «33 1/3» που στο εξωτερικό μετράει περισσότερες από 200 εκδόσεις κυκλοφορεί πλέον και στην Ελλάδα. Είναι μικρά βιβλιαράκια από τις εκδόσεις ΟΞΥ που παρουσιάζουν σημαντικούς δίσκους από όλους τους χώρους της μουσικής. Εξ ου και το «33 1/3», όσο οι στροφές των δίσκων βινιλίου. Την επιμέλεια την έκανε ο Μάκης Μηλάτος και ήδη κυκλοφορούν 13 ανάλογα βιβλία.
Ενα από αυτά, που το έγραψε ο συγγραφέας και δημοσιογράφος Χριστόφορος Κάσδαγλης, είναι και για το «Βρώμικο Ψωμί» του Διονύση Σαββόπουλου. Του το ζήτησε ο ίδιος ο Μάκης. «Θεωρητικά θα έπρεπε να αρνηθώ – με αντικειμενικά κριτήρια, δεν είμαι ειδικός σε θέματα μουσικής», λέει ο Χριστόφορος σε συνέντευξή του στον Δημήτρη Κανελλόπουλο της Εφημερίδας των Συντακτών και εξηγεί: «Υπήρξα όμως σκληροπυρηνικός σαββοπουλικός, έστω με ημερομηνία λήξης. Ηξερα τα τραγούδια του απέξω, με τη σειρά που τα τραγουδούσε στους δίσκους. Μυήθηκα στα δεκατέσσερά μου στη μυσταγωγία του Κύτταρου.
Ως βιωματικός συγγραφέας, έβλεπα κιόλας το βιβλίο λες και το είχα ήδη γραμμένο: να ξανακούσω τον δίσκο από την αρχή, να τον αναλύσω λέξη προς λέξη, συγχορδία προς συγχορδία. Να εμβαθύνω στην προϊστορία του και να αναζητήσω άγνωστες πτυχές της ιστορίας του. Να τον εντάξω στη δημιουργική καμπύλη του σαββοπουλικού έργου. Να ξαναπιάσω το νήμα της εποχής, μαζί και της εφηβείας μου, τέσσερα χρόνια μετά τον Μάη του ’68 και μόλις τρία από το Γούντστοκ – κοσμογονίες που δεν τις είχαμε βιώσει αλλά τις ψυχανεμιζόμασταν μόνο, μέσα στο βάραθρο της δικτατορίας στο οποίο μεγαλώναμε. Χρειάστηκαν μόλις λίγα δευτερόλεπτα ώσπου να πω το ναι».
Στην ερώτηση αν θεωρεί ότι ο Σαββόπουλος έχει αδικήσει τα τραγούδια του με την προσωπική του πορεία ο Κάσφαγλης απαντά: Τα τραγούδια όχι. Τον εαυτό του ίσως...