Γράφει ο Τάσος Παππάς
Το βασικό επιχείρημα που καταθέτουν όσοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να έχουμε ισχυρές και αυτοδύναμες (μονοκομματικές) κυβερνήσεις είναι ότι στην Ελλάδα δεν έχουμε κουλτούρα διαλόγου, όπως έχουν άλλες χώρες της Ευρώπης όπου υπάρχουν συμμαχικές κυβερνήσεις και λειτουργούν χωρίς πολλά προβλήματα συνεννόησης. Συναφές με αυτό είναι και το επιχείρημα ότι οι ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις εφαρμόζουν το πρόγραμμα για το οποίο ψηφίστηκαν και δεν αναγκάζονται να κάνουν εκπτώσεις και συμβιβασμούς ή να υποκύπτουν σε εκβιασμούς, όπως συμβαίνει στις κυβερνήσεις συνεργασίας όπου συμμετέχουν κόμματα με διαφορετικές γραμμές και διαφορετικές επιδιώξεις. Αυτό το συνεχές δούναι και λαβείν που υπάρχει ανάμεσα στους κυβερνητικούς εταίρους ακυρώνει στην πράξη κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια και προκαλεί φαινόμενα αστάθειας, που δεν μπορεί η Ελλάδα να διαχειριστεί, ιδιαίτερα στην παρούσα φάση με τόσα προβλήματα ανοιχτά (ακρίβεια, πληθωρισμός, ενεργειακή κρίση) και την τουρκική επιθετικότητα σε έξαρση.
Συνεπώς το αγαθό που πρέπει πάση θυσία να προστατευτεί είναι η πολιτική σταθερότητα. Και η πολιτική σταθερότητα εξασφαλίζεται μόνο αν έχουμε ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση. Οχι όμως όποια κι όποια, αλλά του κόμματος των ιδιοκτητών της χώρας. Οπότε όσοι (-ες) προβληματίζεστε για τις χαμηλές επιδόσεις της κυβέρνησης, όσοι είστε απογοητευμένοι γιατί δεν είδατε να γίνονται όσα σας είχαν υποσχεθεί και θέλετε να τιμωρήσετε αυτούς που σας παραπλάνησαν και φλερτάρετε είτε με την αποχή, είτε με τις κάλπες μικρότερων κομμάτων, είτε ακόμη χειρότερα περνάει από το μυαλό σας να υποστηρίξετε τους προηγούμενους, ξανασκεφτείτε το και κάντε αυτό που πρέπει για να μην μπλέξουμε σε περιπέτειες.
Μια πρώτη απάντηση στο γενικό επιχείρημα θα μπορούσε να είναι ότι την Ελλάδα την περίοδο της μεταπολίτευσης είχαμε ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις έκαναν κουμάντο στην οικονομία. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις άλωσαν το κράτος. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις οργάνωσαν τα εκτεταμένα πελατειακά δίκτυα. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις απέτυχαν να δημιουργήσουν ένα νέο παραγωγικό μοντέλο που δεν θα στηρίζεται μόνο στον τουρισμό και τις υπηρεσίες. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις διόρισαν κόσμο και κοσμάκη και έφτιαξαν κομματικούς στρατούς. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις χειραγώγησαν τη Δικαιοσύνη.
Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις διασπάθισαν δημόσιο χρήμα. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις μπλέχτηκαν σε σκάνδαλα που ταλαιπώρησαν τη χώρα και το πολιτικό σύστημα. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις εγκατέλειψαν τις δεσμεύσεις τους, επικαλούμενες άλλοτε την κακή συγκυρία, άλλοτε εξωτερικούς παράγοντες, άλλοτε τους πολιτικούς αντιπάλους τους που δημαγωγούσαν και δημιουργούσαν τοξικό κλίμα. Ισχυρές και αυτοδύναμες κυβερνήσεις ευνόησαν τον παρασιτισμό και τη φοροδιαφυγή και στελέχη τους φιγουράρουν σε περίοπτες θέσεις στις λίστες των φορολογικών παραδείσων. Επί ισχυρών και αυτοδύναμων κυβερνήσεων απογειώθηκαν τα χρέη των κομμάτων του συναινετικού δικομματισμού. Ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση άφησε να της ξεφύγουν όλα τα οικονομικά μεγέθη. Ισχυρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση έφερε το μνημόνιο.
Οι λίγες εξαιρέσεις με κυβερνήσεις συνεργασίας που είχαμε την περίοδο της μεταπολίτευσης προέκυψαν εξ ανάγκης. Μονοθεματική η κυβέρνηση Τζαννετάκη, περιορισμένης διάρκειας η οικουμενική Ζολώτα, με απαίτηση των δανειστών η κυβέρνηση Παπαδήμου και η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, υποχρεωτική γιατί δεν υπήρχε άλλος διαθέσιμος εταίρος η παράταιρη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ.
Αυτό που δεν έχουμε δει ακόμη είναι μια κυβέρνηση συνεργασίας στη βάση προγραμματικής συμφωνίας η οποία δεν θα είναι στο πόδι, μόνο και μόνο για να μην ξαναγίνουν εκλογές. Το θέμα είναι αν τα κόμματα θέλουν να μπουν σε μια διαδικασία διαλόγου. Συγγένειες ιδεολογικού και πολιτικού περιεχομένου υπάρχουν. Η Ν.Δ. και η «Ελληνική Λύση» ανήκουν στην ίδια παράταξη. Ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25 μπορούν να βρουν σημεία επαφής.
- το κείμενο του Τ. Παππά είναι από την Εφημερίδα των Συντακτών (22.6.2022)