Γράφει ο Παντελής Μπουκάλας
Παρότι δεν πέρασε ούτε πεντάμηνο από τότε, η μνήμη μας ενδέχεται να μη βρήκε χώρο στην αποθηκούλα της, μικρότερη χρόνο με τον χρόνο, για να διασώσει μια λυπηρή αλλαγή του Ποινικού μας Κώδικα. Τη θυμίζω: «Οποιος δημόσια ή μέσω του Διαδικτύου διαδίδει ή διασπείρει με οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς ειδήσεις που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του... κοινού στην εθνική οικονομία, την αμυντική ικανότητα της χώρας ή τη δημόσια υγεία τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και χρηματική ποινή».
Η ουσία κρύβεται στη διατύπωση «ψευδείς ειδήσεις που είναι ικανές να προκαλέσουν», με την οποία από τον αόριστο («που προκάλεσαν») περάσαμε στον μέλλοντα. Ή, με νομική ορολογία, από το αποτέλεσμα («κάποιος τιμωρείται επειδή κλόνισε την εμπιστοσύνη») περάσαμε στη δυνητική διακινδύνευση: «τιμωρείται όποιος ενδέχεται/μπορεί/είναι πιθανό να κλονίσει…»
Με το δεδομένο ότι η αοριστία για το τι σημαίνει «ψευδής είδηση» διατηρείται, τεκμαίρεται ότι ο Ποινικός Κώδικας επιβάλλει μιας μορφής προληπτική λογοκρισία. «Φύλαγε τα ρούχα σου» κτλ.
Στην Ελλάδα αυτά. Εν καιρώ ειρήνης. Στη Ρωσία, που δεν δικαιούται να καυχιέται για τη δημοκρατία και την ελευθεροτυπία της, η εισβολή στην Ουκρανία χρησιμοποιήθηκε σαν ευκαιρία για να επιδεινωθεί ένα ήδη ασφυκτικό καθεστώς. Κατόπιν ειδικής τροπολογίας, όσοι «μεταδίδουν σκοπίμως “fake news” για τις ένοπλες δυνάμεις» απειλούνται με βαριά πρόστιμα και δεκαπενταετή κάθειρξη.
Κατά την οργουελική/πουτινική λογική, fake news είναι η ίδια η χρήση των όρων «εισβολή» και «πόλεμος». Μα όχι, για «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» πρόκειται. Κι όσοι διαδηλώνουν κατά του πολέμου, λέγοντας τα πράγματα με τ’ όνομά τους, χρειάζονται επειγόντως εθνική διαπαιδαγώγηση. Που είναι πιο αποτελεσματική πίσω απ’ της φυλακής τα σίδερα. Εξ ου και οι χιλιάδες συλλήψεις γενναίων Ρώσων διαδηλωτών.
Παραδειγματικά θαρραλέα και η Μαρίνα Οβσιανίκοβα, δημοσιογράφος στο κρατικό Channel One, μπήκε στο πλατό του κεντρικού δελτίου ειδήσεων και, κρατώντας ένα δίγλωσσο αντιπολεμικό πλακάτ, διαμαρτυρήθηκε για την εισβολή και κάλεσε τους συμπατριώτες της να μην πιστεύουν την προπαγάνδα. «Προδοσία» διέπραξε, τι άλλο. Απόδειξη και το αντεθνικό κολιέ της, στα χρώματα της Ουκρανίας και της Ρωσίας, «αδελφά» κάποτε. Πόσο ν’ αντέξουν τέτοια αγαθούλικα κολιέ όταν περνούν τα τεθωρακισμένα;
- από την Καθημερινή