To ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία

Με αφορμή την πολιτική και διπλωματική κρίση στην Ουκρανία στις αρχές του 2022, η εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος Αφύλαχτη Διάβαση γυρίζει τον χρόνο πίσω και παρουσιάζει ένα ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ για την ελληνική εκστρατεία στην Ουκρανία την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 1919 με σκοπό την καταστολή της επανάστασης των μπολσεβίκων. Το ίδιο εκστρατευτικό σώμα, τον Μάιο του ιδίου χρόνου, αποβιβάστηκε στη Σμύρνη. Είναι χαρακτηριστική η στάση της τότε κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου, η οποία είχε συνδέσει την εκστρατεία με την επίτευξη «εθνικών στόχων» που συνοψιζόταν στη φράση: «ο δρόμος για τη Μικρά Ασία περνά από την Ουκρανία».
Στις 2/15 Γενάρη 1919, το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα, με επικεφαλής τον στρατηγό Κ. Νίδερ, ξεκίνησε για την Ουκρανία. Τα πρώτα τμήματά του αποβιβάστηκαν στην Οδησσό της «Μεσημβρινής Ρωσίας» (Ουκρανίας), στις 7/20 Γενάρη 1919. Η συνολική δύναμη του ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος που αποφασίστηκε να σταλεί ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία ανερχόταν σε 35 χιλιάδες άνδρες, όμως δεν πρόλαβαν να μεταφερθούν και να πάρουν μέρος στις πολεμικές επιχειρήσεις παρά 23.351 στρατιώτες και αξιωματικοί. 

Οι στρατιώτες και οι αξιωματικοί του Σώματος είχαν επιλεχθεί αυστηρά, ενώ είχαν καταταχθεί και εθελοντές απ' όλες τις μονάδες του Ελληνικού Στρατού, με βασική προϋπόθεση την αφοσίωσή τους στο βενιζελικό κόμμα.
Για όλες τις άγνωστες πτυχές εκείνης της εκστρατείας στην Ουκρανία πριν από ακριβώς 103 χρόνια, μιλά στο ντοκιμαντέρ ο καθηγητής Ιστορίας σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Αυστρίας Tόνι Braidel Χατζηδημητρίου. Ακούγονται αποσπάσματα από λόγους του Ελευθερίου Βενιζέλου και εμβατήρια του ελληνικού στρατού εκείνης της περιόδου.
Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης
Οργάνωση παραγωγής: Μαρία Κόντου