Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2022

Η βαριά ήττα της ενημέρωσης


Γράφει ο Τάσος Παππάς

Υπάρχει περίπτωση η κρίση στην Ουκρανία να τελειώσει με όλες τις αντιμαχόμενες πλευρές ικανοποιημένες; Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο, αφού και η επίσημη διπλωματική γλώσσα έχει πολλούς τρόπους για να εξωραΐζει καταστάσεις και οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί μπορούν να κάνουν το μαύρο άσπρο και να εμφανίσουν την ήττα σαν νίκη και τους ηττοπαθείς συμβιβασμούς σαν επιδέξιους ελιγμούς που δίνουν πόντους σ’ αυτούς που τους επέλεξαν. Πάντως τα βασικά αφηγήματα των αντιπάλων δεν πρόκειται να αποσυρθούν: Ο Πούτιν θα συνεχίσει να λέει στους Δυτικούς ότι έχουν κάνει λανθασμένη εκτίμηση για την έκβαση του Ψυχρού Πολέμου και θα τους καλεί να συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι η σημερινή Ρωσία δεν έχει καμιά σχέση με την ταπεινωμένη Ρωσία του Γέλτσιν.
Οι αμερικανικές κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να λένε ότι η Ρωσία και η Κίνα είναι απειλές για τα συμφέροντα των ΗΠΑ και θα προσπαθούν να σύρουν τις άλλες δυτικές δυνάμεις στην ίδια λογική. Οι γερμανικές κυβερνήσεις, τρίχρωμες, μεγάλου συνασπισμού ή οτιδήποτε άλλο, θα συνεχίσουν την πολιτική που εξασφαλίζει στη Γερμανία φτηνή ενέργεια και προσβάσεις στις μεγάλες αγορές της Ρωσίας και της Κίνας γιατί ο εξαγωγικός χαρακτήρας της οικονομίας της αυτό επιτάσσει. Η Ευρωπαϊκή Ενωση θα συνεχίσει να παίζει συμπληρωματικό ρόλο αφού δεν έχει τη στρατιωτική ισχύ για πιο ουσιαστικές παρεμβάσεις. Η ρωσοφοβία σε βαθμό υστερίας δεν πρόκειται να υποχωρήσει σε Ουκρανία, Πολωνία, βαλτικές χώρες και θα την τροφοδοτούν οι κυβερνήσεις τους και οι ΗΠΑ.
Στην υπόθεση όμως υπάρχει και ένας ηττημένος: η έγκυρη πληροφόρηση. Μεγάλα δίκτυα ενημέρωσης, ορισμένα με καλή παράδοση στην ερευνητική δημοσιογραφία, μετέδιδαν χωρίς κανέναν έλεγχο, χωρίς καμία τεκμηρίωση, όσα τους «εμπιστεύονταν» οι μυστικές υπηρεσίες και οι κυβερνήσεις. Εφτασαν στο σημείο να ανακοινώσουν τη μέρα και την ώρα που θα γίνει η ρωσική εισβολή και όταν διαψεύδονταν επινοούσαν νέες ημερομηνίες. Καταπάτησαν τις βασικές αρχές δεοντολογίας και μετατράπηκαν σε βαποράκια προπαγάνδας. Είναι γνωστό ότι σε περιόδους κρίσης και κατά τη διάρκεια πολεμικών συρράξεων η αλήθεια δολοφονείται για… πατριωτικούς και ιδεολογικούς λόγους. Με αφορμή την ουκρανική κρίση δημιουργήθηκε με ευθύνη δυτικών μέσων ενημέρωσης ένα κλίμα που θύμιζε την περίοδο που οι Αμερικανοί εισέβαλαν στο Ιράκ. Είχαμε τότε οργανωμένη εξαπάτηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Η πολιτική ελίτ των ΗΠΑ είχε βομβαρδίσει τον πλανήτη με την πληροφορία ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής και έπρεπε να εξουδετερωθεί γιατί αποτελούσε κίνδυνο για την ανθρωπότητα. Οι αρμόδιοι παράγοντες του αμερικανικού κράτους έλεγαν ότι είχαν στην κατοχή τους στοιχεία που δεν επιδέχονταν αμφισβήτηση και θεωρούσαν προσχηματικές τις διαψεύσεις του καθεστώτος. Η εισβολή έγινε, το καθεστώς ανετράπη, ο επικεφαλής του εκτελέστηκε, σκοτώθηκαν χιλιάδες στρατιώτες και άμαχοι, το Ιράκ μετατράπηκε σε ερειπιώνα και ακόμη ψάχνουν να βρουν τα όπλα μαζικής καταστροφής του Σαντάμ.
Τραγική ειρωνεία; Ο τότε υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ στρατηγός Πάουελ (δεν ζει) είχε δηλώσει λίγο πριν από τις τελευταίες εκλογές ότι αν και Ρεπουμπλικανός θα ψηφίσει τους Δημοκρατικούς, για να του απαντήσει ο Τραμπ ότι δεν πρέπει να μιλάει γιατί παρέσυρε τη χώρα σ’ έναν πόλεμο με ψέματα και κατασκευασμένα στοιχεία. Χωρίς τη συνδρομή των μέσων ενημέρωσης που κατάπιαν αμάσητες τις δήθεν έγκυρες πληροφορίες της κυβέρνησης και των μυστικών υπηρεσιών, αυτός ο πόλεμος δεν θα είχε νομιμοποιηθεί στη συνείδηση των πολιτών. Οπότε προσοχή. Το φαγητό που μας σερβίρουν μπορεί να είναι ξαναζεσταμένο και ενδεχομένως δηλητηριασμένο.

-το κείμενο του Τ. Παππά είναι από την Εφημερίδα των Συντακτών (17.02.2022)