Το χαμόγελο της Χιλής είναι λίγο και δικό μας χαμόγελο. Του Γιώργου, της Ισμήνης, της Μαρίας, του Νίκου, που ανάμεσα στις κακοτυπωμένες προκηρύξεις που μοίραζαν παράνομα τον καιρό της χούντας ήταν κι εκείνη με την άτεχνα χαραγμένη μορφή του Αλιέντε και το σύνθημα: «Ο Αλιέντε ζει!» Και στις καταδρομικές διαδηλώσεις, ανάμεσα στα «Κάτω η χούντα», πάλι τα ίδια: «Ο Αλιέντε ζει!». Για να σαρκάζει ο ασφαλίτης: «Μέχρι τη Χιλή έφτασε η χάρη σας! Δεν ζει, ρε, ο Αλιέντε! Πάρτε το χαμπάρι!».
Δεν ζούσε, αυτή ήταν η πικρή αλήθεια που είχε συγκλονίσει όλο τον κόσμο τω καιρώ εκείνω. Και περισσότερο όσους είχαν πιστέψει ότι επιτέλους άνοιξε στη Χιλή ένας άλλος δρόμος. Ειρηνικός, δημοκρατικός, χωρίς αίμα. El pueblo unido. Λαός ενωμένος... Είχε επιλέξει να πεθάνει με το όπλο στο χέρι στο προεδρικό μέγαρο δίνοντας ένα έξοχο μάθημα αφοσίωσης στον λαό του. Όπως δεν ζούσαν και χιλιάδες κομμουνιστές, σοσιαλιστές, δημοκράτες που κατακρεούργησε ο Πινοσέτ με αμερικανικές ευλογίες.
Παρ' όλα αυτά. Κάποτε οι λέξεις που διατρέχουν το πείσμα μας, και που φαντάζουν κοινότυπες, κρύβουν μια σπίθα αλήθειας. Ο Μπελογιάννης ζει. Ο Πέτρουλας ζει. Ο Τσε ζει. Ο Αλιέντε ζει. Δεν ζουν, κι όμως να που γίνονται υλική δύναμη όχι μόνο οι ιδέες, αλλά και οι νεκροί, εκείνοι που επιμένουν μέχρι τον θάνατο όταν αγκαλιαστούν από τους λαούς. Ευρηματικοί, ασύλληπτοι, επικίνδυνοι για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Εφιάλτης για τους φονιάδες τους, επονομαζόμενους και φονιάδες των λαών.
Πεισματάρηδες άνθρωποι στη Χιλή, αλλά και σε όλο τον κόσμο, αρνήθηκαν να το «πάρουν χαμπάρι». Κάτω από τα επιβλητικά οικοδομήματα του Φρίντμαν και του Νίξον, με την αντίσταση των ανυπάκουων, με τους Σεπούλβεδα και τις μυστικές συνάξεις, με τις δολοφονίες και τις αγριότητες, με τους εξόριστους και τους Inti Illimani δούλευε ο τυφλοπόντικας. Για να φτάσει η Χιλή από το μαύρο στο γκρίζο της ελεγχόμενης δημοκρατίας. Κι από το γκρίζο, επιτέλους, στον «νεαρό αριστερό Πρόεδρο».
Λέγεται ότι το όνομά του είναι Γκαμπριέλ και όχι Σαλβαδόρ. Μπόρικ και όχι Αλιέντε. Αυτό ελέγχεται - θα το δούμε στη συνέχεια. Για την ώρα έχουμε δικαίωμα στην αισιοδοξία και στο χαμόγελο. Λαός ενωμένος, ποτέ νικημένος...
Θανάσης Καρτερός
ΑΥΓΗ (22.12,2021)