του Νίκου Παναγιωτόπουλου
Οι τηλεοράσεις αποχαυνώνουν με κουτσομπολιά, ανάλαφρη ενημέρωση και οι ειδήσεις αποθεώνουν τα οικονομικά επιτεύγματα μιας «αποτελεσματικής» κυβέρνησης που όμως μόλις «βγαίνει» από τις.. συνθήκες προστασίας των στούντιο έρχεται η απομυθοποίηση του επιτελικού κράτους.
Η καταστροφική διαχείριση της πανδημίας και των φυσικών καταστροφών δεν εμποδίζει την κυβέρνηση να συνεχίζει να πουλάει ένα οικονομικό «success story» και τα επιτεύγματα που είναι θεωρητικά, κατά τη διάρκεια της θητείας της, δημιουργώντας προσδοκίες για το μέλλον.
Ακούμε για περισσότερα από 100 δισ. ευρώ σε επενδύσεις που αναμένονται τα επόμενα χρόνια αλλά χωρίς να μπαίνουν αστερίσκοι και να επισημαίνονται οι κίνδυνοι. Μόνο στα ΜΜΕ βρέχει επενδύσεις με λεφτά και δουλειές που στο τέλος της ημέρας, όμως, ανακοινώνονται προθέσεις για επιδόματα και δόσεις για να τα βγάλουν πέρα τα νοικοκυριά.
Οι τηλεοράσεις αποχαυνώνουν με κουτσομπολιά, ανάλαφρη ενημέρωση και οι ειδήσεις αποθεώνουν τα οικονομικά επιτεύγματα μιας «αποτελεσματικής» κυβέρνησης που όμως μόλις «βγαίνει» από τις συνθήκες προστασίας των στούντιο έρχεται η απομυθοποίηση του επιτελικού κράτους. Όπως με τις πυρκαγιές το καλοκαίρι, τις πλημμύρες και την πανδημία. Οι δημοσκοπήσεις και τα ΜΜΕ δεν μπορούν για πάντα να προστατεύουν ένα αφήγημα που «καίγεται» και «πνίγεται» καθημερινά όταν έρχεται αντιμέτωπο με την καθημερινότητα. Από την «λιακάδα» της καλά προετοιμασμένης κυβερνητικής μηχανής προσγειωθήκαμε στη «βαρυχειμωνιά» της ανεπάρκειας και το βυθισμένο λεωφορείο.
Μήπως, όμως το ίδιο συμβαίνει και με την οικονομία; Όπως και στα υπόλοιπα θέματα, έτσι και στα θέματα της οικονομίας ένα επικοινωνιακό «χαλί» καλύπτει τους κινδύνους και τα προβλήματα. Αυτό το καλοκουρδισμένο οικονομικό επιτελείο πως δεν προέβλεψε την ενεργειακή κρίση αλλά το σημαντικότερο, τι ακριβώς έκανε;
Οι σοβαροί αναλυτές υποστηρίζουν ότι είναι η σημαντικότερη απειλή με πολλές προεκτάσεις, τις επιπτώσεις της οποίας κανείς δεν μπορεί επί του παρόντος να προσδιορίσει με ακρίβεια. Αλήθεια, υπάρχει ανησυχία για τις γεωπολιτικές εντάσεις; Η πανδημία τέλειωσε; Όχι. Και σήμερα βρισκόμαστε απέναντι στα προβλήματα που έφερε η πανδημία στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Η ελληνική κυβέρνηση εκτός από ευχολόγια, τι έκανε για να ενισχύσει της εσωτερική πρωτογενή παραγωγή;
Την ίδια ώρα, βιάζεται να πουλήσει υποδομές και να «τρέξει» κοστοβόρες πολιτικές που μειώνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, λες και η Ελλάδα με το μικρό ενεργειακό αποτύπωμα της θα σώσει το παγκόσμιο κλίμα. Οι μεγάλοι κίνδυνοι, όμως, για την ελληνική οικονομία είναι μπροστά, γιατί στην πιθανή περίπτωση παράτασης της ενεργειακής κρίσης σε συνδυασμό με τις πληθωριστικές πιέσεις μπορεί να βρεθούμε σε δυσάρεστες, για την ελληνική οικονομία, αλλαγές στην ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική. Δηλαδή στον εφιάλτη αύξησης των επιτοκίων. Και μπορεί για την ώρα οι Γερμανοί να κρατούν χαμηλά το θέμα αλλά είναι σίγουρο ότι μαζί με τους Βορειοευρωπαίους θα θέσουν, ξανά, θέμα δημοσιονομικής πειθαρχίας. Σε ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων με παράλληλη επιστροφή σε αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, η ελληνική οικονομία θα έμπαινε σε νέο κύκλο αβεβαιοτήτων που πιθανώς θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη των αγορών και θα ξανάφερνε στο προσκήνιο το θέμα του υπέρογκου ελληνικού δημοσίου χρέους.
Εκτός από το χρέος και τα ελλείματα που είναι σε δραματική κατάσταση αλλά δεν είναι της μόδας να μιλάμε για αυτά, υπάρχει και μια «βόμβα» καλά κρυμμένη. Και δεν είναι άλλη από τις εγγυήσεις ύψους περίπου 23 δισ. ευρώ που έχει δώσει το δημόσιο στις συστημικές τράπεζες για να προχωρήσουν στις τιτλοποιήσεις των κόκκινων δανείων μέσω «ειδικών οχημάτων» και για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Εurostat) εγείρει ζήτημα εγγραφής τους – ως πιθανή μελλοντική υποχρέωση της χώρας – στο χρέος. Για να το πω απλά, αυτό το ποσό θα επιβαρύνει το χρέος πάνω από 14% του ΑΕΠ που θα προκαλέσει πανικό στις αγορές σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Ακόμα ένα κακό μαντάτο για την ελληνική οικονομία είναι ότι το 2022 λήγει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ και η Ελλάδα έχει ένα σοβαρό δανειακό πρόγραμμα της τάξεως των 15 δισ. Ευρώ. Ένα άλλο αγκάθι είναι η «μαύρη τρύπα» στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος που δημιουργούν τα χρήματα που δόθηκαν στους ελεύθερους επαγγελματίες και στις επιχειρήσεις, πάνω από τα 7 δισ. Ευρώ, ως επιστρεπτέα προκαταβολή.
Το χαμηλό βαρομετρικό που σχηματίζεται για την οικονομία με όλα τα παραπάνω δεδομένα θα μπορούσε να είναι ένας οικονομικός «Μπάλλος» που δεν ξέρουμε πότε θα ξεσπάσει… Αλλά μην ανησυχείτε, η Ελληνική κυβέρνηση είναι προετοιμασμένη, βγαίνει στη «λιακάδα» της επικοινωνίας και προπαγανδίζει επενδύσεις και όταν βρέχει επικαλείται κλιματικές αλλαγές και ρίχνει τις ευθύνες στην… εξέδρα.
- το κείμενο του Ν. Παναγιωτόπουλου είναι από το newpost