Αντιδράσεις και εκτός συνόρων για τη νέα προσπάθεια της κυβέρνησης να φιμώσει και να χειραγωγήσει την ενημέρωση μέσω τροποποίησης του άρθρου 191 του Ποινικού Κώδικα για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων.
ΜΚΟ και δημοσιογραφικές οργανώσεις υπογράφουν κείμενο-κόλαφο κατά των κυβερνητικών επιδιώξεων και ζητούν να αποσυρθούν οι προτεινόμενες τροποποιήσεις που εισάγουν «πρόστιμα και ποινές φυλάκισης για δημοσιογράφους που θα βρίσκονται ένοχοι δημοσίευσης ‘ψευδών ειδήσεων’».
Στο κείμενό τους χαρακτηρίζουν αόριστη τη διατύπωση στην προτεινόμενη τροποποίηση και προειδοποιούν ότι θα υπονομεύσει την ελευθερία του Τύπου και θα φέρει πάγωμα στην ελευθερία έκφρασης τη στιγμή που η δημοσιογραφία είναι ήδη υπό πίεση στη χώρα.
«Αντί να βελτιώσει το ήδη υπάρχον άρθρο 191 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο είναι ήδη προβληματικό, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη θα κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τα πίσω εάν τελικά ψηφιστεί αυτός ο νόμος και θα στείλει ένα ανησυχητικό μήνυμα για τη δέσμευση της κυβέρνησης στην ελευθερία των Μέσων ενημέρωσης» επισημαίνεται στο κείμενο.
Οι οργανώσεις υπογραμμίζουν ότι η Βουλγαρία και η Ρουμανία αναγκάστηκαν να αποσύρουν ανάλογες τροποποιήσεις και η μόνη χώρα που προχώρησε σε τέτοια νομοθεσία ήταν η Ουγγαρία «η οποία ποινικοποίησε τη διάδοση της παραπληροφόρησης που θεωρείται ότι υπονομεύει τον αγώνα των αρχών κατά του κορονοϊού με πρόστιμα και ποινές φυλάκισης».
Η κοινή δήλωση συντονίστηκε από τον οργανισμό Ταχείας Αντίδρασης για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης (MFRR), έναν πανευρωπαϊκό μηχανισμό που παρακολουθεί παραβιάσεις της ελευθερίας του τύπου και των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη της ΕΕ και την συνυπογράφουν οι οργανώσεις:
• ARTICLE 19
• European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF)
• European Federation of Journalists (EFJ)
• Free Press Unlimited (FPU)
• International Press Institute (IPI)
• OBC Transeuropa (OBCT)
Το θέμα ανέδειξε με σειρά ρεπορτάζ και η «Εφημερίδα των Συντακτών».
η κριτική και η έκφρασή της στα ΜΜΕ ή στο διαδίκτυο
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ εκφράζει τον έντονο προβληματισμό και την ανησυχία του σχετικά με την πρόταση του Υπουργείου Δικαιοσύνης για την τροποποίηση του άρθρου 191 Π.Κ. που.. αφορά στην διάδοση και την διασπορά ψευδών ειδήσεων (fake news).
Με μία αόριστη διατύπωση, στο τροποποιημένο άρθρο αναφέρεται ο όρος «ψευδείς ειδήσεις που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην εθνική οικονομία, στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή στη δημόσια υγεία». Δεν προσδιορίζεται όμως πουθενά τι αποτελεί είδηση και η διαφορά της από την έκφραση της άποψης κάποιου επί συγκεκριμένου ζητήματος, που διαμορφώνεται σύμφωνα με την προσωπική κρίση του.
Αυτό υποκρύπτει τον κίνδυνο να βρεθούμε οι δημοσιογράφοι αυτεπάγγελτα υπόλογοι γιατί, εκφράζοντας την άποψή μας, ή ασκώντας κριτική που είναι συστατικό στοιχείο της αποστολής μας, μπορεί να προκαλέσουμε ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες.
Δηλαδή, ελλοχεύει ο κίνδυνος να παρεμβαίνει η Δικαιοσύνη και να περιορίζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του λόγου και την έκφραση απόψεων για ό,τι συμβαίνει γύρω μας, με την αιτιολογία ότι έτσι διασπείρονται ψευδείς ειδήσεις που προκαλούν ανησυχία στους πολίτες και κλονίζεται η εμπιστοσύνη του κοινού.
Δηλαδή, ποινικοποιείται η προσωπική άποψη, η κριτική και η έκφρασή της στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο.
Η ΕΣΗΕΑ ζητά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης να αποσύρει άμεσα το κείμενο της τροποποίησης του σχετικού άρθρου και να διεξαγάγει διάλογο με τις δημοσιογραφικές Ενώσεις.
Με μία αόριστη διατύπωση, στο τροποποιημένο άρθρο αναφέρεται ο όρος «ψευδείς ειδήσεις που είναι ικανές να προκαλέσουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στην εθνική οικονομία, στην αμυντική ικανότητα της χώρας ή στη δημόσια υγεία». Δεν προσδιορίζεται όμως πουθενά τι αποτελεί είδηση και η διαφορά της από την έκφραση της άποψης κάποιου επί συγκεκριμένου ζητήματος, που διαμορφώνεται σύμφωνα με την προσωπική κρίση του.
Αυτό υποκρύπτει τον κίνδυνο να βρεθούμε οι δημοσιογράφοι αυτεπάγγελτα υπόλογοι γιατί, εκφράζοντας την άποψή μας, ή ασκώντας κριτική που είναι συστατικό στοιχείο της αποστολής μας, μπορεί να προκαλέσουμε ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες.
Δηλαδή, ελλοχεύει ο κίνδυνος να παρεμβαίνει η Δικαιοσύνη και να περιορίζει τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία του λόγου και την έκφραση απόψεων για ό,τι συμβαίνει γύρω μας, με την αιτιολογία ότι έτσι διασπείρονται ψευδείς ειδήσεις που προκαλούν ανησυχία στους πολίτες και κλονίζεται η εμπιστοσύνη του κοινού.
Δηλαδή, ποινικοποιείται η προσωπική άποψη, η κριτική και η έκφρασή της στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ή στο διαδίκτυο.
Η ΕΣΗΕΑ ζητά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης να αποσύρει άμεσα το κείμενο της τροποποίησης του σχετικού άρθρου και να διεξαγάγει διάλογο με τις δημοσιογραφικές Ενώσεις.