Στο αντιδραστικό πλαίσιο, που θέλει την καταπολέμηση της εγκληματικότητας να εξαρτάται από το υψηλό ύψος των ποινών και όχι από την καθαρότητα του μηνύματος στην απόδοση της δικαιοσύνης,.. και με εμφανή τη διάθεση να περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο την ελευθερία του λόγου στο Διαδίκτυο κινείται ο νέος Ποινικός Κώδικας που παρουσίασαν τελικά στο τέλος της περασμένης εβδομάδας η κυβέρνηση και ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας.
Ο νέος Ποινικός Κώδικας στοχεύει στον περιορισμό διατάξεων που διακρίνουν τα εγκλήματα, ώστε να προβλέπει ενιαίες ποινές για πράξεις με διαφορετικά κίνητρα και περιεχόμενο, ωστόσο, παρά αυτή την τάση του, αρνείται να συμπεριλάβει την έννοια της γυναικοκτονίας, την οποία ο κ. Τσιάρας θεωρεί περιττή.
Αντίθετα εμφανής ήταν η σπουδή του να συμπεριλάβει το Διαδίκτυο στους νόμους που ελέγχουν την ελευθερία του λόγου, ακολουθώντας προφανώς τη θέση του πρωθυπουργού ότι το Διαδίκτυο αποτελεί «απειλή για τη δημοκρατία».
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 191 του Π.Κ. που αναφέρεται στη «Διασπορά Ψευδών Ειδήσεων», στη διατύπωση «Όποιος δημόσια ή μέσω του Διαδικτύου διασπείρει με οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς ειδήσεις με αποτέλεσμα να προκαλέσει φόβο σε αόριστο αριθμό ανθρώπων ή σε ορισμένο κύκλο ή κατηγορία προσώπων [...] τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή» προστίθεται η αναφορά ότι:
«Εάν η πράξη τελέστηκε επανειλημμένα μέσω του Τύπου ή μέσω του Διαδικτύου, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών, [...] με την ίδια ποινή τιμωρείται και ο πραγματικός ιδιοκτήτης ή εκδότης του μέσου με το οποίο τελέστηκαν οι πράξεις».
Πρόκειται για μία μετατροπή του άρθρου από αμφιλεγόμενο νομικό κείμενο που επιθυμεί να προφυλάξει από τη διασπορά ψευδών ειδήσεων σε λογοκριτικό άρθρο, με στόχευση στο Διαδίκτυο. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το ότι στο άρθρο προστίθενται ως παράνομες και ειδήσεις που μπορεί «να προκαλέσουν ανησυχίες [...] για τη δημόσια υγεία» δημιουργώντας το ερώτημα αν η κυβέρνηση θέλει να ελέγξει ασφυκτικά την κριτική που ασκείται ευρύτατα στο Διαδίκτυο (πολύ περισσότερο απ’ όσο σε άλλα μέσα) σχετικά με την πολιτική της στην εποχή της πανδημίας.
Μιλώντας στην ΑΥΓΗ το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας Βασίλης Παπαστεργίου εξέφρασε τον προβληματισμό του γι’ αυτή την αλλαγή, αναφέροντας μάλιστα ότι η προηγούμενη διάταξη όφειλε να επανεξεταστεί και όχι να εμπλουτιστεί.
«Οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε κάθε διάταξη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς τον σκοπό του περιορισμού της ελευθερίας της ενημέρωσης και της ελευθερίας του λόγου» ανέφερε το μέλος του Δ.Σ. του ΔΣΑ και πρόσθεσε: «Θεωρώ ότι ήδη η υπάρχουσα ρύθμιση είναι προβληματική από αυτή τη σκοπιά και επομένως και η διεύρυνση του πεδίου της δύναται να προκαλέσει ανάλογα προβλήματα».
Χθες, μιλώντας σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή, ο κ. Τσιάρας απέκλεισε την συμπερίληψη του όρου γυναικοκτονία στον νέο Ποινικό Κώδικα και ανέφερε ότι «πλέον η ανθρωποκτονία τιμωρείται με το μέγιστο της ποινής, ισόβια και μόνο ισόβια. Όταν υπάρχει η ανθρωποκτονία, η προβλεπόμενη τιμωρία για την οποία είναι η μέγιστη, τα ισόβια, δεν τίθεται θέμα να υπάρξει διαφορετική αναφορά στον Ποινικό Κώδικα».
Πρόκειται για τη συμβατική συντηρητική αντίληψη περί δικαιοσύνης η οποία αγνοεί το περιεχόμενο του αδικήματος και στέκεται αποκλειστικά στο ύψος των ποινών, οι οποίες αυξάνονται επίσης σε μια σειρά από αδικήματα.
Αυτό συμβαίνει σε πείσμα των ερευνών που έχουν αποδείξει, νομικά και κοινωνιολογικά, ότι το ύψος των ποινών δεν σχετίζεται με την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, αλλά και την ισχυρή πιθανότητα να επιβαρυνθεί επιπλέον η κατάσταση στις ελληνικές φυλακές, στις οποίες ο υπερπληθυσμός ξεπερνά κατά πολύ αυτόν της υπόλοιπης Ευρώπης, αλλά και τα κριτήρια που τίθενται για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης για τους κρατούμενους.
Γιάννης Ανδρουλιδάκης /ΑΥΓΗ (28.9.2021)