του Χρήστου Ξανθάκη
Δεν μπορείτε να έχετε παράπονο. Σας τα είχα γράψει με λεπτομέρειες, με το νι και με το σίγμα που λένε στο χωριό του Χρυσοχοΐδη, πριν από τέσσερις μήνες ακριβώς. Τότε που μας κλειδώνανε μέσα.. από τις έξι το απόγευμα για το καλό μας, αλλά τα νούμερα των νεκρών δεν λέγανε να πέσουν από τριψήφια σε καθημερινή βάση. Μπουντρούμι και εγκλείσμο που λέει ο Μιθριδάτης από τη μια (αυτός ο καταραμένος ο Μιθριδάτης!), βουνό τα φέρετρα από την άλλη. Γουίν γουίν σύμφωνα με τους Εγγλέζους, γκανιάν γκανιάν σύμφωνα με τους Γάλλους, καζάν καζάν σύμφωνα με τους Τούρκους, διαλέξτε και πάρτε…
Έγραφα τότε λοιπόν ότι επικοινώνησα με φίλο μου, γνωστό και μάχιμο ψυχίατρο των Αθηνών και είχαμε τον παρακάτω διάλογο:
«Δεν μου λες ρε φίλε», τον ρώτησα, «τι έχεις παρατηρήσει τώρα με τον κορoνοϊό; Τι συμβαίνει; Τι σου λένε οι ασθενείς σου; Προς τα πού πάει αυτή η κατάσταση;»
Κι ο Γιάννης μπήκε στον κόπο να μου απαντήσει αναλυτικά:
«Αυτό που έχει πυρακτωθεί πραγματικά, είναι οι κάθε είδους αγχώδεις διαταραχές και οι πάσης φύσεως φοβίες. Οι διαταραχές πανικού επίσης και οι ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές. Όποιος είχε ένα τέτοιο υπόστρωμα και υπέδαφος, τώρα με την πανδημία έχει φουντώσει για τα καλά…»
«Και πώς αντιμετωπίζεται αυτή η καταστροφή;», ξαναρωτάω εγώ.
«Είτε με ψυχοθεραπεία μόνο, είτε με συνδυασμό ψυχοθεραπείας και φαρμάκων», μου απαντάει ο Γιάννης. Και κάπου εκεί κλείσαμε τη συνομιλία μας.
Περνούν οι μέρες κι ο καιρός, περνάει επιτέλους και η καραντίνα (εδώ είναι που κάνει σταυρό ο Χάρης Θεοχάρης!), η μέρα φεύγει ο λογαριασμός έρχεται:
Kλινική κατάθλιψη στο 18% του πληθυσμού σε παγκόσμια κλίμακα και σοβαρότατο στρες σε άλλο τόσο ποσοστό ανθρώπων κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών της πανδημίας Covid-19 έδειξαν τα αποτελέσματα της διεθνούς έρευνας, με τίτλο: «COVID-19 MEntal health inTernational for the General Population (COMET-G) Study».
Η γενική ποιότητα ζωής ολόκληρου του πληθυσμού φαίνεται να έχει πληγεί σοβαρότατα, ενώ προβλήματα δημιουργήθηκαν και στις ενδοοικογενειακές σχέσεις.
«Υπάρχει τουλάχιστον ένας διπλασιασμός στο ποσοστό της κλινικής κατάθλιψης. Άλλο ένα περίπου 20% είχε έντονο στρες με δυσφορία. Οι παράγοντες οι οποίοι επηρέασαν ήταν οι περιορισμοί ή το lockdown, οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, ο φόβος για την οικονομική κατάσταση , τη δυσκολία της εργασίας, και η ύπαρξη χρόνιας νόσου. Επίσης περισσότερο επηρεάστηκαν οι γυναίκες . Αυτό ήταν αναμενόμενο γιατί οι γυναίκες έχουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης» ανέφερε ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας, καθηγητής Ψυχιατρικής του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Φουντουλάκης.
Και αυτή αγαπητοί αναγνώστες και αγαπητές αναγνώστριες είναι η «λυπητερή», που λένε και στα ταβερνεία. Λυπητερή με διπλή σημασία, μιας και η καταθλιψάρα σαρώνει. Είναι ένα έργο που έχουμε δει πολλοί και πολλές από εμάς και μας πληγώνει, μας βασανίζει, στα δυο μας κόβει. Συμβαίνει πλάι μας, συμβαίνει στους φίλους και στις φίλες μας, συμβαίνει στις καλύτερες των οικογενειών και σε σπίτια υπεράνω πάσης υποψίας. Και δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από ένα Σύστημα Υγείας, που κοντεύει να καταρρεύσει υπό το βάρος του κορoνοϊού.
Μάλιστα, μια ταινία τρόμου είναι και θα τη βρούμε μπροστά μας στις μέρες, στις βδομάδες, στους μήνες που έρχονται. Μια ταινία φρίκης, που μόλις τώρα πέφτουν οι τίτλοι έναρξης της. Την περιμένω να σπάσει ταμεία, αναρωτιέμαι αν μπορεί να πάρει κανείς ρεπό απ’ την πραγματικότητα την ίδια και σπεύδω να συμβουλευτώ Κωστή Χατζηδάκη. Προχτές, πάντως, δήλωνε πολύ αισιόδοξος στο «Βήμα της Κυριακής»…