Μιθριδάτου Ανάβασις (και δυο τρία πράγματα που μου κίνησαν το ενδιαφέρον)
Γράφει ο Χρήστος Ξανθάκης
Μια φορά κι έναν καιρό είχα έναν γνωστό με πόστο στην επιτροπή των Θεατρικών Βραβείων. Και μου έλεγε αυτός ο γνωστός ότι ανάμεσα σε όλα τα απίθανα που εμφανίζονταν στα γραφεία τους,.. σκάγανε μύτη και τραγωδίες.
«Δηλαδή, τι τραγωδίες;», τον ρώταγα εγώ.
«Τι θα πει, τι τραγωδίες ρε Χρηστάρα;», μου απαντούσε αυτός. «Τραγωδίες κανονικές, όπως Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης»!
«Και συγγνώμη, διαβάζονταν αυτά τα πράγματα;», ξαναρωτούσα εγώ.
«Ούτε για να ξερνάς», μου έλεγε ο φίλος μου και κάπου εκεί το κλείναμε το θέμα και επέστρεφε η συζήτηση στα κομενάκια.
Τα χρόνια πέρασαν αλλά τον συγκεκριμένο διάλογο δεν τον λησμόνησα. Και τον ανέσυρα απ’ τη μνήμη μου τώρα που εμφανίσθηκε νικητής και τροπαιούχος ο Μιθριδάτης με το «Για να μην τα χρωστάω». Τη δική του εκδοχή της αρχαίας τραγωδίας ή μάλλον του χορού της, που όλα τα παρατηρεί και όλα τα σχολιάζει. Όπως έλεγε κι ένας σοφός:
Ο χορός διερμηνεύει τη διδακτική ουσία της τραγωδίας, δηλαδή προάγει την πολιτική της λειτουργία.
Σε απλά ελληνικά, για να καταλαβαίνει και ο αιωνίως αδιάβαστος Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο χορός εκφράζει το σύνολο και αποσκοπεί στο όφελος του συνόλου. Αυτών των Ελλήνων και των Ελληνίδων σαν να λέμε, που βλέπουν ότι κάτι δεν πάει καλά γύρω τους και τους έχουν ζώσει τα φίδια. Ναι, ναι το ξέρω ότι η χώρα διαθέτει έντεκα μύρια πληθυσμό και ο Μιθριδάτης έχει κάνει ένάμιση εκατομμύριο βιούζ. Άμα υπολογίσεις και τα ριπίτ (εγώ!), ίσα ίσα να τον έχει ακούσει και να τον έχει δει επταψήφιος αριθμός. Όχι, πάντως, ο παππούς και η γιαγιά, που τα ίντερνετς τα έχουν για να λένε χρόνια πολλά στο εγγονάκι στη Μελβούρνη. Και θα ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία, ακόμη κι αν βγάλει ο ήλιος κέρατα…
Σιγά, βέβαια, μην απευθυνόταν στους απόμαχους ο Μιθριδάτης. Η δική του κραυγή αφορά στον ενεργό πληθυσμό της χώρας, όσους και όσες δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί στον καναπέ και δεν έχουν βουλιάξει στις μαξιλάρες. Σε όσους και όσες αγωνίζονται για ένα διαφορετικό μέλλον, για ένα φωτεινότερο μέλλον, για ένα μέλλον μακριά απ’ το ζόφο, το σκότος, τη σκατίλα. Στους στίχους του αναγνώρισαν τη δίψα τους, τον πόνο τους, το άγχος τους, την αδιανόητη αγωνία τους για ζωή που έλεγε κι ο Σαββόπουλος πριν καταλήξει κηπουρός στη Φιλοθέη…
Τις δικές τους πληγές άγγιξε ο Μιθριδάτης κι αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή του. Ότι έθεσε το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων κι έπιασε έναν σφυγμό δυνατό αλλά ως τώρα αόρατο. Έναν παλμό που οι συνάδελφοί του και οι ιεροφάντες των media προτιμούσαν να αγνοούν βαφτίζοντας τα φύκια (και τις εμφανίσεις στο Ζάπειο!) σε μεταξωτές κορδέλες. Την ίδια ώρα το Ημισκούμπριο βυθιζόταν στον βόρβορο της ελληνικής καθημερινότητας μόνο και μόνο για να βγει πεντακάθαρο και απαστράπτον σαν εκείνο εκεί τον πρωταγωνιστή της ταινίας «Τελευταία Έξοδος Ρίτα Χέηγουορθ».
Παρέα μ’ ένα μικρό αριστούργημα στα χέρια του, που δείχνει για μια ακόμη φορά ότι το αρχαίο πνεύμα αθάνατο δεν έχει ψοφήσει σ’ αυτή τη χώρα. Κι άσε τα γίδια να σκούζουν ότι ο Μιθριδάτης δεν είναι Ρίτσος!
«Τι θα πει, τι τραγωδίες ρε Χρηστάρα;», μου απαντούσε αυτός. «Τραγωδίες κανονικές, όπως Αισχύλος, Σοφοκλής, Ευριπίδης»!
«Και συγγνώμη, διαβάζονταν αυτά τα πράγματα;», ξαναρωτούσα εγώ.
«Ούτε για να ξερνάς», μου έλεγε ο φίλος μου και κάπου εκεί το κλείναμε το θέμα και επέστρεφε η συζήτηση στα κομενάκια.
Τα χρόνια πέρασαν αλλά τον συγκεκριμένο διάλογο δεν τον λησμόνησα. Και τον ανέσυρα απ’ τη μνήμη μου τώρα που εμφανίσθηκε νικητής και τροπαιούχος ο Μιθριδάτης με το «Για να μην τα χρωστάω». Τη δική του εκδοχή της αρχαίας τραγωδίας ή μάλλον του χορού της, που όλα τα παρατηρεί και όλα τα σχολιάζει. Όπως έλεγε κι ένας σοφός:
Ο χορός διερμηνεύει τη διδακτική ουσία της τραγωδίας, δηλαδή προάγει την πολιτική της λειτουργία.
Σε απλά ελληνικά, για να καταλαβαίνει και ο αιωνίως αδιάβαστος Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο χορός εκφράζει το σύνολο και αποσκοπεί στο όφελος του συνόλου. Αυτών των Ελλήνων και των Ελληνίδων σαν να λέμε, που βλέπουν ότι κάτι δεν πάει καλά γύρω τους και τους έχουν ζώσει τα φίδια. Ναι, ναι το ξέρω ότι η χώρα διαθέτει έντεκα μύρια πληθυσμό και ο Μιθριδάτης έχει κάνει ένάμιση εκατομμύριο βιούζ. Άμα υπολογίσεις και τα ριπίτ (εγώ!), ίσα ίσα να τον έχει ακούσει και να τον έχει δει επταψήφιος αριθμός. Όχι, πάντως, ο παππούς και η γιαγιά, που τα ίντερνετς τα έχουν για να λένε χρόνια πολλά στο εγγονάκι στη Μελβούρνη. Και θα ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία, ακόμη κι αν βγάλει ο ήλιος κέρατα…
Σιγά, βέβαια, μην απευθυνόταν στους απόμαχους ο Μιθριδάτης. Η δική του κραυγή αφορά στον ενεργό πληθυσμό της χώρας, όσους και όσες δεν έχουν ακόμη ενσωματωθεί στον καναπέ και δεν έχουν βουλιάξει στις μαξιλάρες. Σε όσους και όσες αγωνίζονται για ένα διαφορετικό μέλλον, για ένα φωτεινότερο μέλλον, για ένα μέλλον μακριά απ’ το ζόφο, το σκότος, τη σκατίλα. Στους στίχους του αναγνώρισαν τη δίψα τους, τον πόνο τους, το άγχος τους, την αδιανόητη αγωνία τους για ζωή που έλεγε κι ο Σαββόπουλος πριν καταλήξει κηπουρός στη Φιλοθέη…
Τις δικές τους πληγές άγγιξε ο Μιθριδάτης κι αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή του. Ότι έθεσε το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων κι έπιασε έναν σφυγμό δυνατό αλλά ως τώρα αόρατο. Έναν παλμό που οι συνάδελφοί του και οι ιεροφάντες των media προτιμούσαν να αγνοούν βαφτίζοντας τα φύκια (και τις εμφανίσεις στο Ζάπειο!) σε μεταξωτές κορδέλες. Την ίδια ώρα το Ημισκούμπριο βυθιζόταν στον βόρβορο της ελληνικής καθημερινότητας μόνο και μόνο για να βγει πεντακάθαρο και απαστράπτον σαν εκείνο εκεί τον πρωταγωνιστή της ταινίας «Τελευταία Έξοδος Ρίτα Χέηγουορθ».
Παρέα μ’ ένα μικρό αριστούργημα στα χέρια του, που δείχνει για μια ακόμη φορά ότι το αρχαίο πνεύμα αθάνατο δεν έχει ψοφήσει σ’ αυτή τη χώρα. Κι άσε τα γίδια να σκούζουν ότι ο Μιθριδάτης δεν είναι Ρίτσος!
-το κείμενο του Χρ. Ξανθάκη είναι από το newpost