Πόσο ασφαλές είναι και ποιες οι πρώτες αντιδράσεις της επιστημονικής κοινότητας
Η χορήγηση της κολχικίνης, με τη μορφή χαπιού θα γίνεται όταν το αποφασίζει ο θεράποντας γιατρός και εκτιμάται ότι θα χορηγείται στα πρώτα εικοσιτετράωρα μετά το θετικό μοριακό τεστ. Η αντιφλεγμονώδης δράση της κολχικίνης ήταν γνωστή εδώ και χρόνια, καθώς πρόκειται για ένα ασφαλές φθηνό και αποτελεσματικό φάρμακο που οι καρδιολόγοι χρησιμοποιούν μεταξύ άλλων και στην περικαρδίτιδα. Άλλες χρήσεις του είναι και σε μορφές αρθρίτιδας.
Θα χορηγείται σε ασθενείς άνω των 60 ετών που έχουν θετικό μοριακό τεστ ανεξάρτητα από το εάν έχουν ή όχι υποκείμενα νοσήματα, αλλά και σε ασθενείς από 18 έως 60 ετών με τουλάχιστον ένα υποκείμενο νόσημα ή πυρετό πάνω από 38 για τουλάχιστον 48 ώρες.
Η απόφαση ελήφθη με βάση τα αποτελέσματα μεγάλης καναδικής μελέτης στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα. Η μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση κολχικίνης σε ασθενείς covid-19 «μείωσε κατά 44% την θνητότητα, 25% τη νοσηλεία και 50% την ανάγκη διασωλήνωσης», δήλωσε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Εθνικός Συντονιστής της μελέτης στην Ελλάδα, καθηγητής καρδιολογίας Σπύρος Δευτεραίος.
Σήμερα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και μέλος της επιτροπής Π. Γαργαλιάνος, επισήμανε ότι «έχουμε πια απόδειξη ότι η κολχικίνη μειώνει τη θνητότητα, μειώνει την ανάγκη εισαγωγών στο νοσοκομείο, κοντολογίς την εξέλιξη της νόσου σε ανθρώπους που τη χρειάζονται, άτομα κάποιας ηλικίας ή άτομα νεότερα που έχουν κριτήριο συννοσηρότητας». Ξεκαθάρισε, όμως, ότι η κολχικίνη δεν είναι πανάκεια, αλλά πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Οι ανακοινώσεις της καναδικής ερευνητικής ομάδας μπορεί να έφεραν έναν αέρα αισιοδοξίας, όμως είναι αλήθεια ότι θα μέχρι στιγμής δεδομένα είναι περιορισμένα και γεννάται εκ νέου το ερώτημα μήπως η πίεση από την πανδημία οδηγεί σε χρήση ουσιών χωρίς να έχουν γίνει ενδελεχείς μελέτες.
Άλλωστε ερευνητές, ιατροί και άνθρωποι της πρώτης γραμμής δεν θα ήθελαν μια επανάληψη του φιάσκου της χλωροκίνης, τις πρώτες εβδομάδες έξαρσης της πανδημίας.
«Δεν το πιστεύω. Υπάρχει αρκετή αληθοφάνεια, θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό εύρημα, όμως αυτές οι ανακοινώσεις δεν μας οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα» επισημαίνει ο Ασίς Τζα, επικεφαλής του τμήματος Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Brown.
Στο δελτίο τύπου που ανακοινώθηκε από το Ινστιτούτο Καρδιολογίας του Μοντρεάλ την Παρασκευή, αναφέρεται ότι οι θάνατοι ήταν 21% λιγότεροι ανάμεσα σε ασθενείς που πήραν το συγκεκριμένο φάρμακο.
Όμως στις ανακοινώσεις αναφέρεται ότι τα αποτελέσματα δεν θεωρούνται στατιστικά σημαντικά παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί είναι κοντά. Όταν οι ερευνητές απέκλεισαν 329 ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με Covid-19 βάσει οικογενειακών επαφών ή κλινικών συμπτωμάτων, αλλά δεν είχαν θετικό τεστ PCR, σημειώθηκε μείωση κατά 25% στη νοσηλεία και σημαντικές μειώσεις στην ανάγκη για μηχανικό αερισμό και θανάτους.
Οι εξωτερικοί εμπειρογνώμονες θεωρούν αυτά τα αποτελέσματα ως λιγότερο αξιόπιστα επειδή η δοκιμή δεν πέτυχε τον κύριο στόχο της. Συμφώνησαν επίσης ότι ο αριθμός των ασθενών που χρειάστηκαν μηχανικό αερισμό ή που πέθαναν είναι πιθανό να είναι μικρός, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξαγωγή συμπερασμάτων. Το δελτίο τύπου δεν περιλαμβάνει απόλυτους αριθμούς σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που νοσηλεύτηκαν, χρειάστηκε να τεθούν σε αναπνευστήρες ή πέθαναν.
«Κανένας δεν θα τρέξει να βγάλει συμπεράσματα εάν κάποιος λέει πως κάτι πλησιάζει τη στατιστική σημαντικότητα, αλλά δεν μπορούμε να δούμε τα δεδομένα» σημειώνει ο Γκρέγκ Σπένσερ, διευθυντής του τμήματος παγκόσμιας υγείας στο Κολούμπια και συμπληρώνει «θα ήταν τεράστια πρόοδος, αλλά χρειάζομαι περισσότερα, όλοι χρειαζόμαστε περισσότερα».
Από την πλευρά του ο Ήθαν Βάις καρδιολόγος στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια δηλώνει «πόσες θεραπείας έδειχναν υποσχόμενες και δείτε τι συνέβη». Έδωσε το παράδειγμα της ρεμδεσιβίρης και τόνισε «ας δούμε τα πραγματικά αποτελέσματα και μετά μπορούμε να συζητήσουμε».
Θα χορηγείται σε ασθενείς άνω των 60 ετών που έχουν θετικό μοριακό τεστ ανεξάρτητα από το εάν έχουν ή όχι υποκείμενα νοσήματα, αλλά και σε ασθενείς από 18 έως 60 ετών με τουλάχιστον ένα υποκείμενο νόσημα ή πυρετό πάνω από 38 για τουλάχιστον 48 ώρες.
Η απόφαση ελήφθη με βάση τα αποτελέσματα μεγάλης καναδικής μελέτης στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα. Η μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση κολχικίνης σε ασθενείς covid-19 «μείωσε κατά 44% την θνητότητα, 25% τη νοσηλεία και 50% την ανάγκη διασωλήνωσης», δήλωσε στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Εθνικός Συντονιστής της μελέτης στην Ελλάδα, καθηγητής καρδιολογίας Σπύρος Δευτεραίος.
Σήμερα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και μέλος της επιτροπής Π. Γαργαλιάνος, επισήμανε ότι «έχουμε πια απόδειξη ότι η κολχικίνη μειώνει τη θνητότητα, μειώνει την ανάγκη εισαγωγών στο νοσοκομείο, κοντολογίς την εξέλιξη της νόσου σε ανθρώπους που τη χρειάζονται, άτομα κάποιας ηλικίας ή άτομα νεότερα που έχουν κριτήριο συννοσηρότητας». Ξεκαθάρισε, όμως, ότι η κολχικίνη δεν είναι πανάκεια, αλλά πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη.
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Οι ανακοινώσεις της καναδικής ερευνητικής ομάδας μπορεί να έφεραν έναν αέρα αισιοδοξίας, όμως είναι αλήθεια ότι θα μέχρι στιγμής δεδομένα είναι περιορισμένα και γεννάται εκ νέου το ερώτημα μήπως η πίεση από την πανδημία οδηγεί σε χρήση ουσιών χωρίς να έχουν γίνει ενδελεχείς μελέτες.
Άλλωστε ερευνητές, ιατροί και άνθρωποι της πρώτης γραμμής δεν θα ήθελαν μια επανάληψη του φιάσκου της χλωροκίνης, τις πρώτες εβδομάδες έξαρσης της πανδημίας.
«Δεν το πιστεύω. Υπάρχει αρκετή αληθοφάνεια, θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό εύρημα, όμως αυτές οι ανακοινώσεις δεν μας οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα» επισημαίνει ο Ασίς Τζα, επικεφαλής του τμήματος Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Brown.
Στο δελτίο τύπου που ανακοινώθηκε από το Ινστιτούτο Καρδιολογίας του Μοντρεάλ την Παρασκευή, αναφέρεται ότι οι θάνατοι ήταν 21% λιγότεροι ανάμεσα σε ασθενείς που πήραν το συγκεκριμένο φάρμακο.
Όμως στις ανακοινώσεις αναφέρεται ότι τα αποτελέσματα δεν θεωρούνται στατιστικά σημαντικά παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί είναι κοντά. Όταν οι ερευνητές απέκλεισαν 329 ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με Covid-19 βάσει οικογενειακών επαφών ή κλινικών συμπτωμάτων, αλλά δεν είχαν θετικό τεστ PCR, σημειώθηκε μείωση κατά 25% στη νοσηλεία και σημαντικές μειώσεις στην ανάγκη για μηχανικό αερισμό και θανάτους.
Οι εξωτερικοί εμπειρογνώμονες θεωρούν αυτά τα αποτελέσματα ως λιγότερο αξιόπιστα επειδή η δοκιμή δεν πέτυχε τον κύριο στόχο της. Συμφώνησαν επίσης ότι ο αριθμός των ασθενών που χρειάστηκαν μηχανικό αερισμό ή που πέθαναν είναι πιθανό να είναι μικρός, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξαγωγή συμπερασμάτων. Το δελτίο τύπου δεν περιλαμβάνει απόλυτους αριθμούς σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που νοσηλεύτηκαν, χρειάστηκε να τεθούν σε αναπνευστήρες ή πέθαναν.
«Κανένας δεν θα τρέξει να βγάλει συμπεράσματα εάν κάποιος λέει πως κάτι πλησιάζει τη στατιστική σημαντικότητα, αλλά δεν μπορούμε να δούμε τα δεδομένα» σημειώνει ο Γκρέγκ Σπένσερ, διευθυντής του τμήματος παγκόσμιας υγείας στο Κολούμπια και συμπληρώνει «θα ήταν τεράστια πρόοδος, αλλά χρειάζομαι περισσότερα, όλοι χρειαζόμαστε περισσότερα».
Από την πλευρά του ο Ήθαν Βάις καρδιολόγος στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια δηλώνει «πόσες θεραπείας έδειχναν υποσχόμενες και δείτε τι συνέβη». Έδωσε το παράδειγμα της ρεμδεσιβίρης και τόνισε «ας δούμε τα πραγματικά αποτελέσματα και μετά μπορούμε να συζητήσουμε».