Η πανδημία -εκτός των άλλων- ανέδειξε περισσότερο από ποτέ τον ρόλο της δημόσιας υγείας. Η επιλογή της κυβέρνησης της Ν.Δ. για ιδιωτικοποίηση και του τομέα της υγείας ανακόπηκε βάναυσα από την επέλαση του κορονοϊού. Η δημόσια υγεία στάθηκε -με ισχνά μέσα και με αποδεκατισμένο προσωπικό- στο ύψος των περιστάσεων, φέρνοντας εσπευσμένα στο προσκήνιο το ΕΣΥ και.. τη συμβολή του ΠΑΣΟΚ προς αυτή την κατεύθυνση.
Η δημόσια υγεία και ο καθοριστικός της ρόλος στη στήριξη των ασθενών με κορονοϊό επανέφεραν τη συζήτηση στη σοσιαλιστική διακυβέρνηση και το έργο της σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο. Και αυτό γιατί όλο και περισσότερα κρίσιμα ζητήματα τίθενται προς συζήτηση, όπως η ισότιμη πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες υγείας, στις ΜΕΘ και σε φαρμακευτική υποστήριξη. Οπως και η απαίτηση όλων για πρόσβαση σε δωρεάν εμβόλια και στον εμβολιασμό.
Επομένως οι αρχές της ισότητας, της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης, βασικές αρχές που διέπουν τη σοσιαλδημοκρατία, έρχονται στο προσκήνιο με μεγαλύτερη ένταση και επιμονή. Ακόμη και χώρες με συντηρητικές κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να περιορίσουν τις νεοφιλελεύθερες δεσμεύσεις για δημοσιονομική αυτοσυγκράτηση και να διοχετεύσουν δισεκατομμύρια στις καταρρέουσες οικονομίες τους.
Ωστόσο, οι επιπτώσεις της πανδημίας δεν σταματούν εδώ, αλλά επεκτείνονται και στην οικονομία. Η πανδημία, σε μια κοινωνία ανισοτήτων, ήρθε να οξύνει τις ήδη υπάρχουσες ανισότητες μεταξύ χωρών, μεταξύ περιφερειών, αλλά και μεταξύ των πολιτών, σε βάρος κυρίως των χαμηλών εισοδημάτων, των ανέργων, των γυναικών, των φτωχών και των αποκλεισμένων.
Μια τρίτη διάσταση μετά την υγεία και την οικονομία που διαπιστώνεται κατά την πανδημία αφορά τις συνέπειές της στη δημοκρατία και στους θεσμούς. Οι αναγκαστικοί, λόγω υγειονομικών πρωτοκόλλων, κανονισμοί, υπό τη μορφή περιοριστικών μέτρων, είναι αποδεκτοί και αναγκαίοι. Ομως πρέπει να είναι διακριτός ο ρόλος τους με ξεκάθαρα κριτήρια, με χρονικά περιορισμένα όρια και χωρίς καμιά έκπτωση στη δημοκρατική λειτουργία. Σε καμιά περίπτωση τα εργαλεία και οι κανονισμοί περιορισμού της πανδημίας δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα για την υπονόμευση των δημοκρατικών θεσμών, της ελευθερίας της ενημέρωσης και του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή.
Για να είμαστε ειλικρινείς, οι συνέπειες της πανδημίας είναι επώδυνες και προκαλούν μεγάλη αβεβαιότητα. Το κρίσιμο στοίχημα για το Κίνημα Αλλαγής και για κάθε δημοκράτη και δημοκράτισσα είναι η ανάδειξη των αρχών αλλά και των προτάσεων της σοσιαλδημοκρατίας.
Σε μια περίοδο βαθιάς πολυεπίπεδης κρίσης, υγειονομικής, οικονομικής και πολιτικής, οι απαντήσεις δεν μπορεί να αφεθούν στα χέρια λαϊκιστών, συντηρητικών και ακροδεξιών κυβερνήσεων. Μια ισχυρή σοσιαλιστική ατζέντα μπορεί να δώσει λύσεις και να διασφαλίσει τη δημοκρατία και τους πολίτες. Η διέξοδος δεν είναι η συντήρηση και ο αυταρχισμός, η διέξοδος είναι η δημοκρατία και η προοδευτική διακυβέρνηση.
*Διδάσκουσα στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών, Πάντειο Πανεπιστήμιο, αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου ΚΙΝ.ΑΛΛ., αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PesWomen) / το κείμενο είναι από την Εφημερίδα των Συντακτών