Η κόρη του αξέχαστου σκηνοθέτη Σταύρου Τσιώλη μιλάει για το βιβλίο του "Κεφάλια πέντε, ανάσες τέσσερες"
"Ο Σταύρος ήταν παραμυθάς. Η ζωή του ήταν γεμάτη ιστορίες, κυρίως από την Τρίπολη. Η διήγησή του μοναδική, τους μάγευε όλους" λέει η Κατερίνα Τσιώλη. Η ίδια άκουγε τις αφηγήσεις του από παιδί και.. παρακολουθούσε πώς αυτός ο "μαγικός κόσμος" που δημιουργούσε ο πατέρας της περνούσε από τον προφορικό λόγο στο σελιλόιντ και πώς λίγο πριν από το τέλος του καταγράφηκε στο χαρτί, στο βιβλίο "Κεφάλαια πέντε, ανάσες τέσσερες" που κυκλοφόρησε τώρα, ενάμιση χρόνο μετά τον θάνατο του σπουδαίου δημιουργού.
Μικρές ιστορίες της καθημερινότητας από την παιδική ηλικία του σκηνοθέτη στην Τρίπολη την περίοδο της Κατοχής, μπλέκονται με τη μεγάλη Ιστορία του τόπου σε μιας από τις πιο σκληρές περιόδους του, καθώς η αφήγηση ξεκινάει το 1941, όταν ο ίδιος ήταν μόλις 4 ετών, και φτάνει έως το 1945, αμέσως μετά την απελευθέρωση.
Το βιβλίο, θυμάται η Κατερίνα Τσιώλη, "ξεκίνησε να το γράφει τον Δεκέμβριο του 2019 και συνέχισε παράλληλα με τις χημειοθεραπείες. Λίγες ημέρες πριν πεθάνει κάναμε τις τελευταίες διορθώσεις". Την ιδέα την έδωσε ο παραγωγός Χρήστος Β. Κωνσταντακόπουλος στα γυρίσματα της τελευταίας του ταινίας "Γυναίκες που περάσατε από 'δώ".
Ιστορίες της Κατοχής από το ιδιαίτερο βλέμμα ενός παιδιού που έγινε μετρ στην τέχνη της αφήγησης, προφορικής και κινηματογραφικής, κατανέμονται σ' αυτά τα "Κεφάλαια πέντε, ανάσες τέσσερες". Από την καλλονή μητέρα που πασχίζει να σώσει τον ασθενικό μικρό αδελφό, μέχρι τον πατέρα που γυρίζει από την Αλβανία, από την αυτοθυσία της γειτονιάς και τα σωτήρια ρυζόγαλα μέχρι τις μικρές καθημερινές πράξεις ηρωισμού και από τις εκτελέσεις των Γερμανών ως αντίποινα στις ενέδρες του ΕΛΑΣ μέχρι τους δωσίλογους και τους καταδότες, οι ιστορίες του Τσιώλη συνθέτουν την κατοχική εικόνα της ελληνικής επαρχίας, ενός τόπου ρημαγμένου από την πείνα και τις κακουχίες.
Και συνθέτουν έναν καμβά όπου η αθλιότητα του δωσίλογου εμπλέκεται με την καλοσύνη του ταβερνιάρη που προσφέρει ένα πιάτο φαγητό ή των ζαχαροπλαστριών που κερνάνε τα πεινασμένα αδέλφια, τον Σταύρο και τον Λάκη, και τους μαθαίνουν τη γεύση της γλύκας. Η σύλληψη του παππού, η φυλάκιση του πατέρα στην Ακροναυπλία, οι μάχες των ανταρτών με τους ταγματασφαλίτες, τα πρώτα σημάδια του εμφυλίου, οι διαψευσμένες ελπίδες, αλλά και τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, ξεδιπλώνονται ανάγλυφα.
"Το βιβλίο δημιουργήθηκε από την ανάγκη να διαφυλαχτεί η μνήμη. Ο Σταύρος με τον μοναδικό τρόπο του, αυτές τις ιστορίες που αφηγούνταν τις έκανε μνήμη ολονών μας" λέει η Κατερίνα Τσιώλη. "Η ζωή στην Κατοχή ήταν γεμάτη τέτοιες ιστορίες, με τη διαφορά ότι ο πατέρας μου είχε τη δυνατότητα να τις διακρίνει και να τις κάνει αφήγηση. Κι αυτό γιατί ο ίδιος, ως ιδιοσυγκρασία, αντιμετώπιζε με μάτια γεμάτα απορία και θαυμασμό το μεγάλο αίνιγμα και το μεγάλο θαύμα της ζωής".
Η ματιά Τσιώλη εκφράζει τα παιδικά βλέμματα εκείνης της εποχής. Μάτια που βλέπουν τον θάνατο σε απόσταση αναπνοής, τον αγώνα της επιβίωσης σε συνθήκες τραγικές και την ίδια στιγμή τη δύναμη της ζωής να κλείνει πονηρά το μάτι. Το λεπτό χιούμορ του δεν σε κάνει να μελαγχολείς. Η συγκίνηση και το αβίαστο γέλιο συνυπάρχουν. Όπως στο σινεμά του, έτσι και στο μεταθανάτιο αυτό αφήγημά του ο αξέχαστος σκηνοθέτης παραδίδει έναν ύμνο στη ζωή.
Το βιβλίο αποτελεί την πρώτη εκδοτική δραστηριότητα της κινηματογραφικής εταιρείας παραγωγής "Faliro House Productions".
Πόλυ Κρημνιώτη / Aυγή