Μια οιμωγή, ένας λυγμός για τη χαμένη τιμή και τη χαμένη ψυχή της Αγγλίας. Αυτών που αναγκάστηκε να πουλήσει, μαζί με τα κάθε είδους ασημικά της, μετά απ’ την πύρρειο νίκη του δευτέρου παγκοσμίου.. πολέμου, για να επιζήσει σε έναν καινούριο αλλά διόλου γενναίο κόσμο. Τον κόσμο που φτιάξανε τα «ξαδέρφια» της, όπως συνήθιζε ο ίδιος ο συγγραφέας να αποκαλεί τους Αμερικάνους. Μια πλάση χυδαία, βορβορώδη και σκλάβα του τάληρου, που δεν έχει καμία σχέση με τα ιδανικά του φερ πλέη. Ένας λύκος που ενδύθηκε το μαλλί του προβάτου και βγήκε στο μεϊντάνι ψάχνοντας για θύματα…
Ο Λε Καρρέ γνώριζε πολύ καλά και από πολύ κοντά τη νέα τάξη πραγμάτων, μιας και είχε απασχοληθεί στην κατασκοπεία και στις παραφυάδες της. Και είχε πιστέψει ότι με την πτώση της σατανικής αυτοκρατορίας των Σοβιετικών, ίσως υπήρχε μια ελάχιστη, μια αδιόρατη ελπίδα να ανατείλει ξανά ο ήλιος της δικαιοσύνης από την πλευρά των Δυτικών. Παραμύθι φυσικά και ονειροφαντασία, για να μην πω ονείρωξη, ενός ανθρώπου προσηλωμένου σε αρχές εξαιρετικά ντεμοντέ για την νέα τάξη πραγμάτων.
Ο εκλιπών πίστευε σε εκείνο το πνεύμα που κάποτε έκανε τη χώρα του να κυβερνάει τα κύματα και βασανιζόταν σφόδρα από την αδιανόητη ηθική κατάπτωση της πάλαι ποτέ κραταιάς Αλβιώνος. Αυτόν τον βούρκο των τελευταίων δεκαετιών δεν μπορούσε να τον αντέξει, όπως δεν μπορούσε να αντέξει και τον αδηφάγο, τον τούρμπο καπιταλισμό που έχει ξεφτιλίσει τον πλανήτη. Από τη δική του τη σκοπιά, τη διόλου αριστερή. Από τη σκοπιά ενός παλαιάς κοπής αναρχοδεξιού, που δεν εμπιστεύεται κανένα αδυσώπητο σύστημα γιατί βαθιά μέσα του κάτι του υπενθυμίζει ότι εκτός από τον ολοκληρωτισμό της μπότας υπάρχει και ο ολοκληρωτισμός της αγοράς…
Την πολιτική του φιλοσοφία την συνόψισε ο ίδιος σε λίγες γραμμές στο βιβλίο του «A murder of quality», όπου πρωταγωνιστούσε ο αγαπημένος του Τζορτζ Σμάιλι. Σκεφτόταν λοιπόν κάποια στιγμή ο ήρωας του μυθιστορήματος:
«Δεν υπάρχει τίποτε αληθινό στη γη επάνω. Δεν υπάρχει τίποτε σταθερό, τίποτε αξιόπιστο, ούτε στην πιο καθαρή λογική, ούτε καν στον πιο θολό μυστικισμό. Κι ακόμη λιγότερο στα κίνητρα των ανθρώπων, όταν αποφασίζουν να δράσουν βιαίως».Θα μπορούσε άραγε να είναι και ένα μάθημα συγγραφικής ή δημοσιογραφικής τέχνης; Μια οδηγία προς ναυτιλομένους, για να μην πνιγούν στις φουρτουνιασμένες θάλασσες της πέννας; Ο Λε Καρρέ, δεν το ξεκαθάρισε ποτέ. Προτιμούσε άλλωστε να μιλάει με τα έργα του και να αποφεύγει τις πολλές επαφές με τους ανθρώπους του σιναφιού. Μονόχνοτος ίσως, αλλά και πάλι γνώριζε πολλά, πάρα πολλά για τα φαντάσματα του καθενός…
Θα μας λείψει, όπως λείπουν όλες εκείνες οι φωνές που κυβερνιούνται από τα εσώτερα πάθη τους και όχι από τη μανία για αναγνώριση. Και είχε δίκιο, δεν υπάρχει τίποτε σταθερό και τίποτε αξιόπιστο, εκτός ίσως από την πίστη σε ιδέες ανώτερες από την λύσσα για εξουσία και χρήμα. Ο ποιητής το είχε πει «λίγο ακόμη να σηκωθούμε, λίγο ψηλότερα». Ο Λε Καρρέ, θα ύψωνε τη σημαία του Αγίου Γεωργίου και θα ανέκραζε μια τελευταία πολεμική κραυγή για τη γριά Αγγλία!
in loving memory
-το κείμενο του Χρ. Ξανθάκη είναι από το newpost.gr