«Η Φωνή της Ελλάδας», το παγκόσμιο ραδιόφωνο της ΕΡΤ, στο πλαίσιο του δεύτερου κύκλου της εκπομπής «Των Ελλήνων οι κοινότητες», παρουσιάζει, τον μήνα Δεκέμβριο, τέσσερα ραδιοφωνικά ντοκιμαντέρ για τους Έλληνες στα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Τα ντοκιμαντέρ αυτού του κύκλου.. υλοποιούνται με τη συνεργασία του Τμήματος Ιστορίας του Πανεπιστημίου Καρόλου της Πράγας και περιλαμβάνουν σημαντικές μαρτυρίες και τεκμήρια από την εγκατάσταση των Ελλήνων κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα
Τα δύο πρώτα ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένα στην εγκατάσταση των Ελλήνων κατά τη διάρκεια του 18ου και 19ου αιώνα, καθώς και κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν σημαντικός πληθυσμός από την Κεντρική Μακεδονία (Τζουμαγιά Σερρών) εκτοπίζεται από τον βουλγαρικό στρατό στο Ποζάρεβατς, μία κωμόπολη στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή του Βελιγραδίου. Σημαντικό στοιχείο είναι η μοναδική προφορική μαρτυρία του Ιωάννη Πασχαλιά, 15χρονου αγοριού κατά τη διάρκεια της βουλγαρικής ομηρείας (1916-1918), στη θυγατέρα του Ελένη, έξι δεκαετίες μετά τον εκτοπισμό. Στην έρευνα των ντοκιμαντέρ αυτών συμπράττει η ΕΡΤ Σερρών και ο δημοσιογράφος Λεωνίδας Κασάπης.
Το τρίτο ντοκιμαντέρ είναι αφιερωμένο στους Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στην πρώην Γιουγκοσλαβία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην κοινότητα Μπούλκες, η οποία φέρεται να ιδρύθηκε κατόπιν σχετικής αίτησης της κεντρικής επιτροπής του ΚΚΕ. Στο ντοκιμαντέρ εξετάζεται ακόμη η οργάνωση της οικονομικής ζωής των Ελλήνων αλλά και το πλαίσιο της εκπαιδευτικής δραστηριότητας με την ίδρυση και λειτουργία ελληνικών σχολείων από το 1950 και αργότερα.
Τέλος, το τέταρτο ντοκιμαντέρ του κύκλου είναι αφιερωμένο στην ελληνική κοινότητα του Μοναστηρίου με τη μακραίωνη συμβολή στην πνευματική παράδοση των Βαλκανίων.
Τα ντοκιμαντέρ της εκπομπής «Των Ελλήνων οι κοινότητες» μεταδίδονται κάθε Παρασκευή από 13:00 έως 14:00 και σε επανάληψη κάθε Σάββατο από 14:00 έως 15:00.
Ημερομηνίες μετάδοσης: Παρασκευή 4/12/2020, Παρασκευή 11/12/2020, Παρασκευή 18/12/2020 και Παρασκευή 25/12/2020
Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης