Λίγες μέρες πριν, στις 18 Οκτωβρίου έκλεισαν 100 χρόνια από τη γέννηση της Μελίνας Μερκούρη, μιας γυναίκας, η οποία “έσπασε τα στεγανά και πήρε από τη ζωή της αυτό που επιθυμούσε”, όπως η ίδια έλεγε. Ηθοποιός, πολιτικός με πάθος και σθένος δεν σταμάτησε πότε να διεκδικεί και να μάχεται για τα πιστεύω της και τις αρχές της.
Ελεύθερη, ασυμβίβαστη, δημοκράτισσα δεν “έσκυψε ποτέ το κεφάλι” σε πατριαρχικές νόρμες, σε κοινωνικά στερεότυπα. Ναι, ήταν, είναι και θα είναι μια γυναίκα που εμπνέει και ενθαρρύνει. Η Μελίνα είναι η γυναίκα μέντορας, η γυναίκα πρότυπο (role model) όπως θα λέγαμε σήμερα.
Η Μελίνα άνοιξε το δρόμο σε γυναίκες να ακολουθήσουν τα όνειρα τους στον πολιτισμό, στο θέατρο, στις τέχνες. Η Μελίνα άνοιξε το δρόμο σε γυναίκες να ακολουθήσουν τα όνειρα τους στην πολιτική, στα κοινά, να εκφραστούν, να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους στην εργασία και στις επιστήμες.
Δεν μπορούμε να μην υπογραμμίσουμε ότι την ίδια περίοδο, την δεκαετία του 1981 στην Ελλάδα συντελέστηκε μια μεγάλη ανατροπή από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δίκαιου, θέτοντας ως προτεραιότητα την ισότητα των φύλων.
Κι όμως, ακόμη και σήμερα, οι γυναίκες και τα κορίτσια συνεχίζουν να βιώνουν τις ανισότητες λόγω φύλου σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες “κάνουν” το 60% της δουλειάς παγκοσμίως, ωστόσο κερδίζουν το 10% του παγκόσμιου εισοδήματος και κατέχουν μόλις το 1% της παγκόσμιας ιδιοκτησίας.
Το πολιτικό σύστημα ήταν και παραμένει ανδροκρατούμενο, ειδικά με την ενίσχυση των συντηρητικών πολιτικών και κυβερνήσεων, κάτι που από μόνο του είναι αποθαρρυντικό για τις γυναίκες.
Τι χρειαζόμαστε επομένως; Χρειαζόμαστε γυναίκες πρότυπα. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες, γυναίκες για να εμπνεύσουν τα κορίτσια, ώστε να κάνουν πραγματικότητα τα “θέλω” τους. Πόσες και πόσες γυναίκες δεν προχώρησαν μπροστά στα κοινά, με ενθάρρυνση των γυναικών προτύπων, γυναικών σε υπουργικούς θώκους, δημάρχων, γυναικών σε οργανισμούς, σε σωματεία ή συνδικάτα;
Οι γυναίκες χρειάζονται τις γυναίκες που έχουν αγωνιστεί και έχουν πετύχει. Σε τελική ανάλυση, είναι δύσκολο να είσαι αυτό που δεν μπορείς να δεις πουθενά γύρω σου.
Ταυτόχρονα, οι γυναίκες χρειάζεται να δώσουν το χέρι η μια στην άλλη, να μεταδώσουν την εμπειρία τους, τη γνώση τους παρά το δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο ζουν και εργάζονται.
Αυτός είναι ο δρόμος για την κατάκτηση του αυτονόητου, του συλλογικού στόχου, του δίκαιου στόχου, ώστε το μισό του πληθυσμού να εκπροσωπηθεί, να εκφραστεί και να έχει αναλογικά και ισότιμα τις ίδιες ευκαιρίες και δυνατότητες με το άλλο μισό.
* Η Ζέφη Δημαδάμα είναι Αναπλ. Εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής
Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος
Διδάσκουσα (ΕΔΙΠ), Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πάντειο Παν/μιο
Ελεύθερη, ασυμβίβαστη, δημοκράτισσα δεν “έσκυψε ποτέ το κεφάλι” σε πατριαρχικές νόρμες, σε κοινωνικά στερεότυπα. Ναι, ήταν, είναι και θα είναι μια γυναίκα που εμπνέει και ενθαρρύνει. Η Μελίνα είναι η γυναίκα μέντορας, η γυναίκα πρότυπο (role model) όπως θα λέγαμε σήμερα.
Η Μελίνα άνοιξε το δρόμο σε γυναίκες να ακολουθήσουν τα όνειρα τους στον πολιτισμό, στο θέατρο, στις τέχνες. Η Μελίνα άνοιξε το δρόμο σε γυναίκες να ακολουθήσουν τα όνειρα τους στην πολιτική, στα κοινά, να εκφραστούν, να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους στην εργασία και στις επιστήμες.
Δεν μπορούμε να μην υπογραμμίσουμε ότι την ίδια περίοδο, την δεκαετία του 1981 στην Ελλάδα συντελέστηκε μια μεγάλη ανατροπή από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου σχετικά με τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δίκαιου, θέτοντας ως προτεραιότητα την ισότητα των φύλων.
Κι όμως, ακόμη και σήμερα, οι γυναίκες και τα κορίτσια συνεχίζουν να βιώνουν τις ανισότητες λόγω φύλου σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες “κάνουν” το 60% της δουλειάς παγκοσμίως, ωστόσο κερδίζουν το 10% του παγκόσμιου εισοδήματος και κατέχουν μόλις το 1% της παγκόσμιας ιδιοκτησίας.
Το πολιτικό σύστημα ήταν και παραμένει ανδροκρατούμενο, ειδικά με την ενίσχυση των συντηρητικών πολιτικών και κυβερνήσεων, κάτι που από μόνο του είναι αποθαρρυντικό για τις γυναίκες.
Τι χρειαζόμαστε επομένως; Χρειαζόμαστε γυναίκες πρότυπα. Χρειαζόμαστε περισσότερες γυναίκες, γυναίκες για να εμπνεύσουν τα κορίτσια, ώστε να κάνουν πραγματικότητα τα “θέλω” τους. Πόσες και πόσες γυναίκες δεν προχώρησαν μπροστά στα κοινά, με ενθάρρυνση των γυναικών προτύπων, γυναικών σε υπουργικούς θώκους, δημάρχων, γυναικών σε οργανισμούς, σε σωματεία ή συνδικάτα;
Οι γυναίκες χρειάζονται τις γυναίκες που έχουν αγωνιστεί και έχουν πετύχει. Σε τελική ανάλυση, είναι δύσκολο να είσαι αυτό που δεν μπορείς να δεις πουθενά γύρω σου.
Ταυτόχρονα, οι γυναίκες χρειάζεται να δώσουν το χέρι η μια στην άλλη, να μεταδώσουν την εμπειρία τους, τη γνώση τους παρά το δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο ζουν και εργάζονται.
Αυτός είναι ο δρόμος για την κατάκτηση του αυτονόητου, του συλλογικού στόχου, του δίκαιου στόχου, ώστε το μισό του πληθυσμού να εκπροσωπηθεί, να εκφραστεί και να έχει αναλογικά και ισότιμα τις ίδιες ευκαιρίες και δυνατότητες με το άλλο μισό.
* Η Ζέφη Δημαδάμα είναι Αναπλ. Εκπρόσωπος Τύπου του Κινήματος Αλλαγής
Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος
Διδάσκουσα (ΕΔΙΠ), Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πάντειο Παν/μιο
- το κείμενό της είναι από το thecaller