Από πού να αρχίσεις… Στο υγειονομικό πεδίο, η ανεπάρκεια.. της κυβέρνησης ανταγωνίζεται τα ψέματά της και τις αποκρύψεις. Το πιο ανατριχιαστικό όμως είναι η εμφανής βούλησή της να μην αναλάβει την ιστορική ευθύνη να κάνει όσα μπορεί και πρέπει· η εμφανής αδιαφορία της για την ασφάλεια του πληθυσμού. Η διαρκής μέριμνα του νεοδεξιού πρωθυπουργού, από την πρώτη μέρα της πανδημίας, είναι να αποσείσει την πολιτική ευθύνη της διαχείρισης, και να μετακυλίσει όλη την κρίση στους ώμους των πολιτών, ακόμη και των θυμάτων, με την ετικέτα της ατομικής ευθύνης και με την απειλή της τιμωρίας.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης, από ανικανότητα και ατολμία, ίσως και από κυνισμό, γράφει τη δική του ιστορία αντιφιλελευθερισμού, αυταρχισμού και προπαγάνδας. Και η πολιτική συμπεριφορά του δεν οφείλεται μόνο στην πίεση της πανδημίας - η πανδημία απλώς επιτάχυνε, διόγκωσε και πολλαπλασίασε τις αντικοινωνικές συμπεριφορές της Νεοδεξιάς. Οι οποίες αντικοινωνικές συμπεριφορές συμπυκνώνονται ως πρωτοφανής επίθεση μιας ολιγαρχικής δράκας εναντίον της συντριπτικής κοινωνικής πλειονότητας, ως επίθεση εναντίον κάθε έννοιας κοινωνικής συνοχής, αλλά και εναντίον του εθνικού συμφέροντος. Είναι σαν να έχει αναδυθεί μέσα από τις εκλογές μια κρυμμένη ομάδα executives και να έχει κάνει hijacking στην καρδιά του κράτους - corporation: αυτό που το ονομάζουν προκλητικά “επιτελικό κράτος”.
Η ομάδα των hijackers δεν είναι παραδοσιακοί hommes d’etat, πολιτικοί με αίσθηση ιστορίας, με αίσθηση συνέχειας θεσμών και κράτους· είναι λευκά κολάρα που διαχειρίζονται μια επιχείρηση προς ίδιον συμφέρον, ακόμη και προς ζημίαν των μετόχων. Δεν υπάρχει δημοκρατικό κράτος, αορίστως και διαχύτως, υπάρχει επιτελικό κράτος, το δικό τους, όπως δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχει άτομο, δεν υπάρχει πολιτική ευθύνη, υπάρχει ατομική ευθύνη. Και μάλιστα η ατομική ευθύνη είναι τόσο βαρύτερη, όσο ασθενέστερος είναι ο ατομικός φορέας.
Με τον τρόπο του, ο Κυρ. Μητσοτάκης είναι αναθεωρητής: αναθεωρεί τα εθνικά δόγματα της εξωτερικής πολιτικής, αναθεωρεί τις συμβάσεις κοινωνικής συνοχής που συναποδέχονταν δεξιοί και αριστεροί πολιτικοί σχηματισμοί, αναθεωρεί την εκκοσμίκευση του κράτους διά της αναστολής της, αναθεωρεί την κοινωνική κινητικότητα επίσης δια αναστολής κ.ο.κ. Αναθεωρεί και οπισθοδρομεί. Ο αναθεωρητισμός του εκβάλλει στον αυταρχισμό και την ανελευθερία, σε μίγμα Τραμπ και Όρμπαν, τυπικό της εποχής.
Οι βασικοί μηχανισμοί της νεοδεξιάς διακυβέρνησης έχουν φανεί ήδη. Ελεγχος
των μαζικών μέσων, νομοθετική καταιγίδα, αποκρύψεις και ψέματα, ταχείες
αναδιπλώσεις σε περιπτώσεις φιάσκων, και κυρίως κατασκευή εσωτερικών εχθρών.
Η διακυβέρνηση της Νεοδεξιάς εγκαινιάστηκε με κύμα επιθέσεων κατά της απείθαρχης νεολαίας, η οποία δεν θεωρείται εκλογική πελατεία και δεν επηρεάζεται αμέσως από τα εξαγορασμένα ΜΜΕ. Η νεολαία δαιμονοποιείται και τώρα, για κατάληψη του δημόσιου χώρου και για καταλήψεις σχολείων, εξ αφορμής της πανδημίας. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες είναι η άλλη ομάδα εχθρών, άφωνοι και αδύναμοι, αποδιοπομπαίοι τράγοι, για ρατσιστική εκτόνωση του άγχους της πανδημίας. Οι καλλιτέχνες, κατεστραμμένοι από τα αλλοπρόσαλλα περιοριστικά μέτρα, κατηγορούνται για μαύρο χρήμα. Περιπτεράδες και μικροκαστηματάρχες είναι πιο πρόσφατα θύματα. Η πανδημία δίνει αφορμή να εκδιπλωθεί μια γιγάντια επιχείρηση βιοπολιτικής χειραγώγησης και τρομοκράτησης των πολιτών, από έντρομους, ανίκανους και κυνικούς πολιτικούς· εκδιπλώνεται ένας απροκάλυπτος κοινωνικός δαρβινισμός, εκφραζόμενος είτε χυδαία από τον Αδωνη Γεωργιάδη είτε οπισθοδρομικά από τη Νίκη Κεραμέως, είτε κυνικά από τον Κυρ. Μητσοτάκη.
Δεν γνωρίζουμε πού θα καταλήξει ο κοινωνικός δαρβινισμός σε συνδυασμό με τον υγειονομικό φόβο και την καλπάζουσα οικονομική καχεξία. Ποια πολιτικά χαρακτηριστικά θα πάρει αυτή η κατάρρευση της πολιτικής; Τι είδους συλλογικές συμπεριφορές θα αναδυθούν; Η δεκαετής κρίση που προηγήθηκε ανέδειξε κάποια χαρακτηριστικά ενδόρρηξης, αλλά και πολλές εκφράσεις αντίστασης. Το κίνημα των αγανακτισμένων εμφανίστηκε ξαφνικά, ύστερα από μια παρατεταμένη παγωνιά, και οδήγησε σε ανατροπή του πολιτικού σκηνικού, με τυπικούς όρους. Πιθανόν να βρισκόμαστε στον προθάλαμο μιας νέας αναδιάταξης, που θα αφορά και τον αδιαμόρφωτο εισέτι νεοπαγή δικομματισμό. Μια αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής, μια ανατροπή στα ελληνοτουρκικά, μπορεί να λειτουργήσει ως παράδοξος ελκυστής, με απρόσμενες επιταχύνσεις.
Το σημαντικότερο και πιο δυσανάγνωστο όμως στοιχείο είναι ο διαρκώς μεταβαλλόμενος κοινωνικός σχηματισμός, που δέχεται τεράστιες πιέσεις και συνεχή σοκ, τουλάχιστον από το 2010. Το νυκτερινό σιωπητήριο που σαλπίζει καθημερινά η Πολιτική Προστασία δεν μπορεί να κρύψει τις ωδίνες και τους σπασμούς του κοινωνικού σώματος, τη βαθιά κρίση που βράζει.
Νίκος Ξυδάκης / tvxs.gr