Πέμπτη 6 Αυγούστου 2020

Περί Καραντζά ο (αρχαίος) λόγος

της Ελενας Ακρίτα

Μα τρεις άντρες στην τραγωδία του Ευριπίδη; Μόνον; Μοντερνιά; Δηθενιά; Ό,τι να ‘ναι; Δίνουν βήμα στο κάθε ψώνιο; Είναι πράγματα αυτά; Εκεί μάς καταντήσαν οι αλήτες;
Αυτά ακούγονταν τρία χρόνια πριν, με τη ‘Μήδεια’ που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καραντζάς. Πολύ θύμωσαν διάφοροι που προφανώς..

την Επίδαυρο – μικρή ή μεγάλη – την έχουν κληρονομήσει μαζί με τα αμπέλια του παππού τους.
Ομολογώ δεν συγκαταλέγομαι στους κληρονόμους. Πλήττω στις ακαδημαϊκές παραστάσεις, εκτός αν έχουν πια κάτι το συγκλονιστικό. (Και στην όπερα το ίδιο ειδικά με τις πάλαι ποτέ σκηνοθεσίες του Τζεφιρέλι στην ΜΕΤ – άσχετο θα μού πεις, σωστό κι αυτό.)
To make a long story short, την ‘Μήδεια’ την είδα και καλοκαίρι και χειμώνα μια στο θέατρο ‘Πορεία’. Ο κλειστός χώρος σε τίποτα δεν αλλοίωσε τη δυναμική της παράστασης και την συναισθηματική ένταση που προκαλούσε στον θεατή.
Προετοιμασμένη πήγα φέτος στον Οιδίποδα, αν και πάντα κρατάς μια πισινή τόσα έχουν δει τα ματάκια σου. Κι εδώ τρεις ηθοποιοί κι εδώ κάποιες ομοιότητες με την ‘Μήδεια’. Υπήρχε το ενδεχόμενο της αντιγραφής; Υπήρχε. Ήταν; Δεν ήταν.
Ήταν καλύτερο. Πιο ώριμο, πιο δομημένο. Τρεις ηθοποιοί εξιστορούν το δράμα, υποδύονται το δράμα, αποτελούν το δράμα. Απνευστί παρακολουθείς την εξέλιξη ενός έργου που τόσο καλά γνωρίζεις. Σαν να το βλέπεις για πρώτη φορά. Ίσως γιατί το βλέπεις για πρώτη φορά.

Ο Καραντζάς την ξέρει καλά την αρχαία τραγωδία. Ξέρει τον αρχαίο λόγο, τη δομή, το ύφος, τους κανόνες της. Και με βαθύ σεβασμό προτείνει, καταγράφει και επικοινωνεί το δικό του όραμα. Και στην προκειμένη περίπτωση, μια μόνο παράσταση θα μπορούσε να υπερβεί την ‘Μήδεια’ του Δημήτρη Καραντζά: ο ‘Οιδίπους’ του Δημήτρη Καραντζά.
Εξαιρετικοί μα εξαιρετικοί η Μαρία Κεχαγιόγλου και ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης. Όσο για τον Μιχάλη Σαράντη είκοσι τριάντα χρόνια από τώρα, κάποιοι θα λένε ‘τον πρόλαβα όταν ήταν ακόμα νέος’. Αυτό.
Κακά τα ψέματα, ο Δημήτρης Καραντζάς έχει εχθρούς. Κι οι εχθροί πληθαίνουν για δυο λόγους. Πρώτον γιατί, παράσταση την παράσταση, γίνεται καλύτερος - κι αυτό ενοχλεί τους μέτριους ομότεχνούς τους. Και δεύτερον γιατί αρθρώνει δημόσιο λόγο και δη σε εποχές που πολλοί καλλιτέχνες έχουν ραμμένο το στοματάκι μη χάσουν πελατάκια. Τον πολεμάνε τον Καραντζά. Και θα τον πολεμήσουν κι άλλο. Μόνο αν σκηνοθετήσει καμιά δυο πατάτες στη σειρά, θα ηρεμήσουν. Κι αν τριτώσει το κακό, θα τον λατρέψουν.

Στο Βεάκειο που είδαμε την παράσταση τηρούνται με θρησκευτική ευλάβεια όλα τα μέτρα για τον Covid 19. Στιγμή δεν νιώσαμε ότι κιν δυνεύουμε και ευχαριστούμε υτους υπεύθυνους του θεάτρου γι’ αυτό.

- το κείμενο της Ελενας Ακρίτα είναι από τη στήλη της, στα ΝΕΑ, ‘Μια γυναίκα στην πλατεία’