Περαστικά μας!

Το «νομοσχέδιο Κεραμέως» για την Παιδεία: Πέραν της ιδεολογίας

Γράφει ο Σκεπτικιστής* 

Τη δεκαετία του ’90 είχα τη τύχη να εργαστώ ως εκπαιδευτής σε προγράμματα κατάρτισης εκπαιδευτικών σε παιδαγωγικές μεθόδους θεωρούμενες πρωτοποριακές για την εποχή. Κύριο χαρακτηριστικό τους η έννοια της “Βιωματικής Εκπαίδευσης”
Μια εκπαιδευτική αντίληψη..
βασισμένη σε αρχές όπως η συμμετοχή, το μοίρασμα, η ομαδική διεργασία, η συνεργατικότητα, η συμπερίληψη και σύνθεση των απόψεων, η ανάδειξη ερωτημάτων και άρα κριτικής ικανότητας και τελικά η ισχυροποίηση της ΣΧΕΣΗΣ μεταξύ όλων των συμμετεχόντων. Εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων.

Εικοσιπέντε περίπου χρόνια μετά κατατίθεται (άλλο) ένα νομοσχέδιο που οι νομοθέτες χαρακτηρίζουν και ‘μεταρρύθμιστικό’. Διαβάζοντάς το νοιώθω να ματαιώνει κάθε ελπίδα για πραγματική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Αυτά τα χρόνια που πέρασαν ομολογώ πως έγιναν δειλές προσπάθειες αναβάθμισης και εμπλουτισμού της εκπαίδευσης με πιό σύγχρονα ζητούμενα. Αν και τελικά η εφαρμογή τους εξαρτιόταν πάντα περισσότερο από πρωτοβουλίες εκπαιδευτικών παρά από θεσμοθετημένες περιγραφές.

Φτάσαμε λοιπόν στο 2020 να έχουμε ένα νομοσχέδιο που θέλει να ακυρώσει κάθε προγενέστερη προσπάθεια. Αναρωτιέμαι ‘γιατί’ μια και ‘το να ρωτάς γιατί’ είναι μια βασική ‘διαστροφή’ του επαγγέλματος μου* αλλά και κατά τον Umberto Eco, βασικό υπαρκτικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου.

“Είναι θέμα ιδεολογίας” η πρώτη σκέψη. Ναι, είναι αλήθεια πως αξίες σαν αυτές που αναφέρονται παραπάνω μπορεί να μοιάσουν επικίνδυνες στο ολιγαρχικό παγκοσμιοποιημένο πολίτευμα που λίγο ως πολύ έχουμε αναδείξει ως πολίτες που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα… Οι αξίες αυτές τείνουν στην ανάδειξη πολιτων που στοχάζονται, αναλογίζονται, διαλέγονται, επικοινωνούν, συνεργάζονται, αυξάνουν την επίγνωσή τους για τον εαυτό και τον κόσμο και αναλόγως πράττουν εντός μιας ΣΧΕΣΗΣ. Δηλαδή δεν υπακούουν άκριτα, δεν εμπιστεύονται την κάθε πληροφορία, δεν φοβούνται τον διπλανό τους, δεν ανταγωνίζονται κάθε ισότιμό τους και τελικά δεν χαίρονται με την δυστυχία του άλλου θεωρώντας πως αυτό σημαίνει τη δική τους υπεροχή και άρα ευτυχία. Αυτές, οι δεύτερες είναι οι αξίες που μάλλον προτιμούνται από το πολιτικό σύστημα που έχουμε αναδείξει ως.. υπεύθυνοι πολίτες.

Όμως και “εις Παρισίους” πιά η επικράτηση αυτών των αξιών ζωής προβληματίζει. Σκεπτόμενοι άνθρωποι απ΄ όλους (σχεδόν) τους πολιτικούς χώρους προβληματίζονται σοβαρά για τη πορεία του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος. Μιλούν από την αναγκαιότητα νέας ηθικής του καπιταλιστικού συστήματος έως την πλήρη ανατροπή του κυρίαρχου μοντέλου ανάπτυξης (θεωρίες αποανάπτυξης κ.λ.π.) Καταλαβαίνουν πως το χρήμα δεν γίνεται να επικρατεί πάντα ως υπέρτατη αξία έναντι της ζωής των ανθρώπων και του πλανήτη.

Τι γίνεται λοιπόν με τους δικούς μας κυβερνητίσκους; Γιατί τόση εμμονή στην αποστήθιση, στις διακρίσεις, στη βαθμοθηρία, στη θρησκεία, στην περαιτέρω εντατικοποίηση και φροντιστηριομανία; Μήπως δεν είναι μόνο θέμα ιδεολογίας; Μήπως είναι και θέμα προσωπικών εμμονών και καθηλώσεων των νομοθετών. Μήπως είμαστε έρμαια (αυτοβούλως ω υπεύθυνοι πολίται) λανθάνοντος φθόνου των νομοθετών. Φθόνου για μια εκπαίδευση που αναδεικνύει την πραγματική παιδεία. Μια παιδεία που προάγει την αυτονόμηση-διαφοροποίηση, την κριτική σκέψη, τον ανθρωπισμό, την ολιστική σκέψη, τις ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ και τελικά τη χαρά της ζωής. Μήπως φθονείτε τη χαρά της ζωής αγαπητοί νομοθέτες; Αν ναί, λυπάμαι για εσάς αλλά πιό πολύ για εμάς. Περαστικά μας!

* Ο Σκεπτικιστής είναι εργαζόμενος στον χώρο της Ψυχικής Υγείας