 |
| Ορφανά αρμενικής και ελληνικής εθνικότητας μαζί με μέλη της οικογένειας Διλδιλιάν στο ατμόπλοιο Belgravia πριν από την αναχώρηση από το λιμάνι της Σαμψούντας, αρχές Νοεμβρίου 1922. Αρχείο οικογένειας Διλδιλιάν |
Στο πρώτο μέρος του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ αναλύεται από τον ιστορικό Τόνι Μπράιντελ το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο συντελείται η Γενοκτονία των αρμενικών κοινοτήτων αρχικώς και αργότερα των Ελλήνων του Πόντου κατά το πρώτο τέταρτο του περασμένου αιώνα. Οι ακροατές θα παρακολουθήσουν τον βίαιο
εκτοπισμό των πληθυσμών από τις πατρογονικές εστίες τους, την περιπλάνησή τους στα εδάφη της Ανατολίας, τα βασανιστήρια στα οποία υπόκεινται και τις κακουχίες που αγόγγυστα υπομένουν μέσα από τις συγκλονιστικές μαρτυρίες επιζησάντων Αρμενίων.
Κύριος αφηγητής του ραδιοφωνικού ντοκιμαντέρ είναι ο Μωυσής Χανεσανιάν, η μαρτυρία του οποίου ελήφθη σε δύο διαφορετικές χρονικές στιγμές με διαφορά δύο χρόνων: όταν ήταν 103 και 105 χρόνων. Στο ντοκιμαντέρ της «Αφύλαχτης Διάβασης» μιλούν ακόμα, οι επιζήσασες Γεπραξία Γκεβοριάν, 110 χρόνων και Μαριάν Μανουκιάν, 104 χρόνων.
Στο δεύτερο μέρος, το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ εστιάζει στον τόπο και στα χρόνια που ακολούθησαν της Γενοκτονίας. Οι ακροατές θα μεταφερθούν στην προσφυγική Νίκαια, όταν αρχίζει να σχηματοποιείται ο συνοικισμός από Αρμένιους, Πόντιους και Μικρασιάτες πρόσφυγες. Για την αρμενική κοινότητα της Κοκκινιάς μιλά η φιλόλογος Αρχοντία Παπαδοπούλου. Την ίδια περίοδο, οι Αρμένιοι φωτογράφοι της Νίκαιας καταγράφουν την ανάδυση μιας πόλης των ξεριζωμένων και ενώ οι ίδιοι βιώνουν τον ξεριζωμό. Για την οικογένεια Διλδιλιάν και τις άλλες οικογένειες των Αρμένιων φωτογράφων, μιλά η Μαρία Πούλου, ιστορικός Τέχνης, επιμελήτρια της έκθεσης «Αρμένιοι φωτογράφοι της Νίκαιας 1922-1960».
Στο ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ μιλούν ακόμα: ο Χάικ Κασαρτζιάν, πρόεδρος του Κέντρου Ελληνο-Αρμενικών Μελετών, ο Μάνος Φαρατζιάν, γιος του φωτογράφου Πωλ Φαρατζιάν, 80άχρονο σήμερα, με άμεσες μνήμες από τους πρόσφυγες της πρώτης γενιάς και η Αναΐς Καζαντζιάν, κόρη του φωτογράφου-ρετουσέρ και θεατράνθρωπου Αρσαβίρ Καζαντζιάν, που έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Νίκαια.
Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης.
Αφηγητής: Άγης Γυφτόπουλος.
Συντονιστείτε! Πρώτο Πρόγραμμα: 91.6 και 105.8!
Info
Σάββατο 2 και Κυριακή 3 Μαΐου 2020, ώρα 12:00-13:00
Εκπομπή: «Αφύλαχτη Διάβαση»
«Η Γενοκτονία των Αρμενίων»
Live Streaming: webradio.ert.gr/proto
Facebook: facebook.com/protoprogramma.ert
Τις εκπομπές της «Αφύλαχτης Διάβασης» μπορείτε να τις ακούτε -μετά την πρώτη ραδιοφωνική τους μετάδοση- και στο web radio της ΕΡΤ:webradio.ert.gr/category/proto-programma/afylachti-diavasi