Δευτέρα 30 Μαρτίου 2020

3D printing κατά κορωνοϊού: μια ακόμη ιστορία μιντιοκρατίας

Γράφει ο Γεωργάκης Ολύμπιος Β'

Το διαδίκτυο έχει κατακλυστεί τελευταία από άρθρα σχετικά με το πώς τα πανεπιστήμια της χώρας συντάσσονται στο αγώνα κατά του κορωνοϊού με το ‘υπερόπλο’ των τρισδιάστατων εκτυπωτών. Όλα αυτά όμως φαίνεται ότι είναι -κομψά λεγόμενα- φληναφήματα.
Με βάση πληροφορίες από έγκριτους έλληνες πανεπιστημιακούς καθηγητές που συμπίπτουν με αυτές που έρχονται..
από το ΜΙΤ (πχ The risks of using 3D printing to make personal protective equipment) είναι ξεκάθαρο ότι η παραπληροφόρηση πάει σύννεφο σε σχέση με τις δυνατότητες των τρισδιάστατων εκτυπωτών. Δυστυχώς, το συγκεκριμένο θέμα αποδεικνύεται ότι ενδείκνυται στον καιρό της μιντιοκρατίας για να προβάλλονται ‘καθηγηταί’ και πανεπιστήμια, αλλά και να πουλάνε τα ΜΜΕ. Διαγκωνισμός για δημοσιότητα ακόμη και σε τέτοιες συνθήκες …
Τα συμπεράσματα από τον Martin Culpepper, καθηγητή μηχανολογίας διευθυντή του Project Manus και μέλος της ομάδας διακυβέρνησης του MIT για τις δυνατότητες κατασκευής στο πλαίσιο του Covid-19: ‘Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους σχετικά με την 3D εκτύπωση για την περίπτωση του Covid-19 είναι η ψευδής αίσθηση ελπίδας ότι μπορούμε να εκτυπώσουμε γρήγορα εξοπλισμό προστασίας για την αντιμετώπιση των αναγκών’ και περαιτέρω: ‘Στο MIT, έχουμε μερικές από τις καλύτερες δυνατότητες 3D εκτύπωσης που μπορείτε να βρείτε στον πλανήτη. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν είμαστε κατασκευαστές μεγάλου όγκου: Οι τεχνολογίες εκτύπωσης 3D υπάρχουν για να επαληθεύουν σχεδιαστικές ιδέες, όχι για την κατασκευή φαρμάκων σε κλίμακα.’
Η εκλαϊκευμένη ανάλυση από δικούς μας ειδικούς του ίδιου χώρου:
(α) Προκειμένου περί υγειονομικού υλικού, είναι δυνατό να εκτυπώσει κανείς μερικά κομμάτια την ώρα σε ένα 3D printer. Στην Ελλάδα όμως χρειάζονται δεκάδες χιλιάδες μάσκες και άλλα υλικά και όχι μερικά κομμάτια. Άρα ένας 3D εκτυπωτής αν έχει νόημα να χρησιμοποιηθεί κάπως, είναι μόνο για να παράγει λίγα κομμάτια, κατά βάση ανταλλακτικά που χαλάνε και δεν υπάρχουν σε απόθεμα.
(β) Το να χρησιμοποιηθεί ένας 3D εκτυπωτής για να κατασκευαστούν τα δεκάδες κομμάτια που απαρτίζουν έναν αναπνευστήρα (μηχάνημα που ακούγεται ότι είναι σε έλλειψη) είναι πολύ αργό. Ακόμη και να γινόταν αυτή η επιλογή όμως, είναι απαραίτητα τα σχέδια των κομματιών και μάλιστα εγκεκριμένα από τους πιστοποιημένους οργανισμούς. Ας μη ξεχνάμε ότι αστοχία κάποιου κομματιού μπορεί να σκοτώσει και η αστοχία αποφεύγεται μόνο αν το προϊόν είναι βιομηχανικό, δηλ. έχει σχεδιαστεί και κατασκευαστεί σύμφωνα με μελέτες, κανόνες και πιστοποίηση υψηλού επιπέδου. Συνεπώς, πριν σκεφτούμε την δυνατότητα παραγωγής πρέπει να αποφασίσουμε τι χρειαζόμαστε να παράγουμε, σε τι ποσότητες και με τι ρυθμό.
(γ) Το υγειονομικό προϊόν κατασκευάζεται από συγκεκριμένα πολυμερή ή και ελαστομερή υλικά που είναι συμβατά με διαδικασίες αποστείρωσης, που δεν είναι ευάλωτα σε εγκατάσταση ιών κλπ. Τέτοια υλικά δεν διατίθενται ευρέως στο εμπόριο σε μορφή πούδρας ή σύρματος δηλαδή κατάλληλη για τρισδιάστατους εκτυπωτές. Αντίθετα υπάρχουν σε ποικιλία για άλλες μηχανές πιο μαζικής βιομηχανικής παραγωγής.
(δ) Σε τέτοιες μηχανές μαζικής παραγωγής (injection molding) φτιάχνονται όλα τα δοχεία τροφίμων, σύριγγες, κλπ κλπ. και στη χώρα μας. Η παραγωγή όμως προϋποθέτει την προηγούμενη δημιουργία του απαραίτητου μεταλλικού καλουπιού. Ένα καλούπι είναι αρκετά ακριβό και χρειάζεται αρκετές μέρες για να σχεδιαστεί και να φτιαχτεί. Άρα για να αποσβεστεί πρέπει να ‘παράξει’ αρκετές εκατοντάδες ή χιλιάδες προϊόντων. Εάν πραγματικά όμως χρειάζονται τέτοιες ποσότητες, τότε αυτό είναι το κατάλληλο μέσο παραγωγής και όχι ο 3D printer !
Τελικά, η Πολιτεία θα πρέπει να αφήσει στην άκρη τα φληναφήματα των 3D εκτυπωτών και τον ερασιτεχνισμό που βρίσκεται από πίσω σε στυλ ‘ατομικής ευθύνης στην παραγωγή’. Θα μπορούσε τουναντίον, να δώσει αντίστοιχες παραγγελίες στην ελληνική βιομηχανία, όπως και δάνεια για την απόκτηση ή δημιουργία σχεδίων των απαραίτητων υγειονομικών προϊόντων, κατασκευή καλουπιών και προμήθεια πρώτης ύλης ώστε να δημιουργηθεί επάρκεια. Αν κάτι τέτοιο δεν ευοδωθεί, τότε και η επίταξη βιομηχανιών είναι πρόσφορο μέσο προκειμένου περί προστασίας της δημόσιας υγείας σε τέτοιες συνθήκες. Τα παραπάνω όμως χρειάζονται κεντρικό κρατικό σχεδιασμό, γρήγορα και τεχνοκρατικά, πράγμα που μάλλον σε σοσιαλιστικό μοντέλο παραπέμπει… Ιδού η Ρόδος !