Το λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου

Οι επιδημίες την περίοδο 1850-1930 στην "Αφύλαχτη Διάβαση"

Σε μία συγκυρία που η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί στενά την εξάπλωση μίας νέας επιδημίας, η εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος "Αφύλαχτη Διάβαση", που θα μεταδοθεί το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020, 12 με 1 το μεσημέρι, παρουσιάζει ένα πρωτότυπο ραδιοφωνικό..
ντοκιμαντέρ για τις επιδημίες που εμφανίστηκαν στην Ελλάδα την περίοδο 1850-1930 και τα μέτρα που έλαβε το τότε ελληνικό κράτος προκειμένου να τις αντιμετωπίσει. Το ντοκιμαντέρ εστιάζει στο Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου, μία μικρή νησιωτική νησίδα στον κόλπο Σαλαμίνας.
Μετά από μία βαθιά και ενδελεχή ιστορική έρευνα, παρουσιάζονται στην πρωτότυπη μορφή τους τα σημαντικότερα βασιλικά διατάγματα και οι νόμοι που εκδόθηκαν το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα έως και τη δεκαετία του 1930. Τα διατάγματα αυτά αφορούσαν στην αντιμετώπιση επιδημιών, κυρίως χολέρας, πανώλης και τύφου, και στα οποία περιγράφεται η διαδικασία λοιμοκάθαρσης για ταξιδιώτες, ναυτικούς και άλλους μετακινούμενους πληθυσμούς.

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ έρχονται στο φως κείμενα και επιστολογραφία σημαντικών προσωπικοτήτων που βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στο Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου, ύστερα από απόφαση των υγειονομικών αρχών της χώρας. Μεταξύ άλλων ακούγονται οι επιστολές του σπουδαιότερου αρχιτέκτονα του περασμένου αιώνα Λε κορμπυζιέ, του έλληνα τραπεζίτη Ανδρέα Συγγρού, του γερμανού ακαδημαϊκού και βυζαντινολόγου Καρλ Κρουμπάχερ, του Ερνστ Γκάρντνερ, διευθυντή της Αρχαιολογικής Σχολής στην Ελλάδα και του Τζιοβάνι Μπουσολίν, διευθυντή του Λοιμοκαθαρτηρίου της Τεργέστης.
Ωστόσο, από τις αρχές της δεκαετίας του 1920, το Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον για τους προσφυγικούς πληθυσμούς που κατέφθαναν στην Ελλάδα, κυρίως μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την υπογραφή του Συμφώνου Ανταλλαγής των Πληθυσμών. Στο ντοκιμαντέρ ακούγεται η χαρακτηριστική μαρτυρία του Σταυρίκου Παπαβραμίδη αλλά και η επιστολή ενός ήρωα του Μικρασιατικού Μετώπου. Τον Μάιο του 1924, ο λοχίας του 18ου Συντάγματος, Νικόλαος Λωρέντης, αιχμάλωτος των Τούρκων από τον Σεπτέμβριο του 1922, απελευθερώνεται, επιστρέφει στην Ελλάδα και διασώζει συγκινητικά τις στιγμές άφιξης και παραμονής του στο νησάκι του Αγίου Γεωργίου.

Έρευνα-τεκμηρίωση-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης
Αφήγηση: Άγης Γυφτόπουλος-Αλέξανδρος Λαχανάς-Δημήτρης Παπαγιάννης

Info
Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2020, ώρα 12:00-13:00
Εκπομπή: «Αφύλαχτη Διάβαση»
«Οι επιδημίες την περίοδο1850-1930-Το Λοιμοκαθαρτήριο του Αγίου Γεωργίου»
Live Streaming: webradio.ert.gr/proto
Facebook: facebook.com/protoprogramma.ert
Τις εκπομπές της «Αφύλαχτης Διάβασης» μπορείτε να τις ακούτε -μετά την πρώτη ραδιοφωνική τους μετάδοση- και στο web radio της ΕΡΤ:  webradio.ert.gr/category/proto-programma/afylachti-diavasi