Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη, από τους υπουργούς Ενέργειας των τριών χωρών Κωστή Χατζηδάκη, Γιουβάλ Στάινιτς και Γιώργο Λακκοτρύπη. Πρόκειται για το επιστέγασμα μιας διαδικασίας που είχε αρχίσει από το 2010, ωστόσο αποτελεί απλώς το πρώτο σημαντικό βήμα, καθώς η υπογραφή της συμφωνίας δεν θα οδηγήσει και στην άμεση υλοποίηση του σχεδίου. Απομένουν ακόμη πολλά στάδια και πολλά... χρήματα με το κόστος να είναι ήδη υψηλό (6 δισ. ευρώ) και να εκτιμάται πως θα αυξηθεί κι άλλο. Σημειώνεται πως η υπογραφή της συμφωνίας έρχεται σε μια στιγμή που η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι έκρυθμη. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανοίγει όλα τα μέτωπα, με φόντο τις έρευνες για τους υδρογονάνθρακες, και πλέον και οι πιο μετριοπαθείς αναλυτές και διπλωμάτες εκφράζουν έντονες ανησυχίες ακόμη και για ένα θερμό επεισόδιο.
Ο Τούρκος Πρόεδρος, μετά την εισβολή στη Βόρεια Συρία, την κατάπαταση της κυπριακής ΑΟΖ για υδρογονάνθρακες, τις παραβιάσεις στο Αιγαίο και τη συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη που παρακάμπτει την Ελλάδα, δηλώνει πλέον έτοιμος να αποστείλει και στρατό στη Λιβύη, όπου μαίνεται ο εμφύλιος πόλεμος. Στόχος του να υποστηρίξει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση του Σαράζ που πολεμά ενάντια στις δυνάμεις του στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος από την πλευρά του έχει τη στήριξη της Αιγύπτου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Ρωσίας. Η παρουσία του τουρκικού στρατού δημιουργεί νέα δεδομένα και αναμένεται να οξύνει την ένταση στην ευρύτερη περιοχή της Αν. Μεσογείου.
Με αυτά τα δεδομένα, πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, θα πραγματοποιηθεί και τριμερής συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος αδυνατεί εδώ και πολύ καιρό να σχηματίσει κυβέρνηση, έχοντας ανακοινώσει και πάλι τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Υπενθυμίζεται ακόμη πως ο Νετανιάχου, που θα συναντηθεί και κατ' ιδίαν με τον Νίκο Αναστασιάδη, βρίσκεται αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη στη χώρα του για τις κατηγορίες της δωροδοκίας, της απάτης και της κατάχρησης εμπιστοσύνης.
Στο περιθώριο της υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας, στον χώρο του Ζαππείου, θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση μεταξύ των υπουργών Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, Yuval Steinitz και Γιώργου Λακκοτρύπη, ενώ θα προηγηθεί η υπογραφή στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Προσυμφώνου Συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού. «Με το Προσύμφωνο Συνεργασίας γίνεται ουσιαστικά το πρώτο μεγάλο βήμα για την εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού φυσικού αερίου, EastMEd, καθώς η ΔΕΠΑ θα μπορεί να δεσμεύει και να προμηθεύεται ποσότητες φ.α. από την Energean. Το αμοιβαίο ενδιαφέρον των δύο εταιριών, ΔΕΠΑ και Energean αφορά στην εμπορική συνεργασία προμηθευτή και αγοραστή με τη διακίνηση και εμπορία ισραηλινού φυσικού αερίου που ήδη υφίσταται, όπως και αυτού που θα εξορυχθεί μεταγενέστερα στην Ισραηλινή ΑΟΖ» επισημαίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η γεωπολιτική του EastMed περιπλέκει την κατάσταση
Ο αγωγός EastMEd παρουσιάζει ιδιαίτερο γεωπολιτικό ενδιαφέρον και σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα εύκολο και ανέφελο εγχείρημα. Αντίθετα απασχολεί το σύνολο των δυνάμεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ αξιοσημείωτες είναι και οι τεχνικές δυσκολίες για την υλοποίησή του. Πρόκειται για έναν αγωγό που θα μεταφέρει σχετικά μικρές ποσότητες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, χωρίς να διαφοροποιεί τα ενεργειακά δεδομένα και τους συσχετισμούς, λειτουργώντας κυρίως συμπληρωματικά. Ωστόσο και μόνο η πρόθεση της κατασκευής τους είναι ικανή για να διαταράξει τις ευαίσθητες ισορροπίες στην περιοχή, καθώς περνάει από θαλάσσιες περιοχές που διεκδικεί η Τουρκία και ταυτόχρονα αποτελεί εκ των πραγμάτων μια εξέλιξη σε χώρο που θεωρεί ως «χώρο επιρροής» της. Εξάλλου το μήνυμα που στέλνει η Άγκυρα είναι σαφές: «Δουλειές» στην Αν. Μεσόγειο χωρίς εμάς δεν γίνονται...
Πρόκειται για τα αποτελέσματα του κενού ισχύος που παρατηρείται στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, τους τελευταίους μήνες, και το οποίο προέρχεται από τον περιορισμό των ΗΠΑ και ΝΑΤΟ και την ταυτόχρονη ενίσχυση της Ρωσίας και της Τουρκίας, που προσπαθούν να αναλάβουν τα ηνία και σε ένα σημαντικό βαθμό τα έχουν καταφέρει, ιδιαίτερα η Μόσχα που έχει επεκτείνει σημαντικά την επιρροή της και διεκδικεί την αναδιανομή της γεωπολιτικής - και κατ' επέκταση ενεργειακής - πίτας. Αυτό δείχνει και η ισχυρή παρουσία της στη Λιβύη. Μάλιστα ακόμη κι αν σε αυτή τη φάση Τουρκία και Ρωσία εμφανίζονται να υποστηρίζουν αντίπαλα στρατόπεδα στη Λιβύη κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια τελική συμφωνία «win - win» μεταξύ των δύο δυνάμεων, όπως εξάλλου συνέβη και στη Συρία. Αυτή τη στιγμή η Άγκυρα ενδιαφέρεται να βρίσκεται εντός των εξελίξεων και να μπορεί να έχει ρόλο και λόγο σε αυτές.
Όπως αναφέρει και σε άρθρο - ανάλυση ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης, ειδικός σε θέματα Ισλάμ και Μέσης Ανατολής, «η κίνηση της Άγκυρας να υπογράψει το μνημόνιο συνεργασίας στην ενέργεια με την Τρίπολη δηλώνει την τάση της Τουρκίας αλλά και της Ρωσίας να δημιουργήσουν έναν άξονα Βορρά - Νότου που θα κόψει τον άξονα Ανατολής - Δύσης που προσπαθούν να δομήσουν το Τελ Αβίβ, το Κάιρο, η Λευκωσία και η Αθήνα. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι και η αμφισβήτηση της ελληνικής ΑΟΖ μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου από την Τουρκία και την Τρίπολη της Λιβύης». «Η υπογραφή συμφωνίας για τον Αγωγό EastMed αναμένεται να δημιουργήσει πιο πολλά προβήματα από αυτά που επιδιώκει να λύσει και κύριο αίτιο αυτής της ασταθούς κατάστασης είναι η απουσία ενός συγκεκριμένου πλαισίου ενεργειακής ασφάλειας. Μέχρι την διαμόρφωση αυτού του πλαισίου, η Συμφωνία για τον EastMed θα έχει πιο πολύ επικοινωνιακό χαρακτήρα», σημειώνει.
Από την πλευρά του το υπουργείο Ενέργειας τονίζει πως τα πλεονεκτήματα για τη χώρα είναι πολλά: «Η Ελλάδα αναδεικνύεται σε ευρωπαϊκό διαμετακομιστικό κόμβο και αναμένεται να έχει θετικές οικονομικές επιδράσεις διευκολύνοντας την οικονομική ανάπτυξη. Διασφαλίζει ακόμη την παροχή φυσικού αερίου σε περιοχές που δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Δίκτυο, όπως η Κρήτη η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα».
- πηγή: tvxs.gr