Μέγα
σφάλμα η με υπουργική εντολή αποκαθήλωση της αφίσας κατά των αμβλώσεων
από τους σταθμούς του μετρό. Όπως επίσης μέγα λάθος είναι να λέγεται ότι
οι αντιλήψεις αυτές θυμίζουν Μεσαίωνα ή Ιράν. Και εξηγώ:
Σε μία ελεύθερη κοινωνία δεν μπορεί να λογοκρίνεται η οποιαδήποτε άποψη, εάν δεν εμπεριέχει ρητορική μίσους..
ή προτροπή σε τέλεση εγκλήματος, τα οποία συνιστούν ούτως ή άλλως ποινικό αδίκημα. Ακόμη κι αν η εκφραζόμενη άποψη συγκρούεται με τις κυρίαρχες αντιλήψεις ή τις απόψεις ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας ή και με την κοινή λογική, δεν μπορεί να απαγορευτεί. Δηλαδή αν κάποιοι αποφάσιζαν να βγάλουν αφίσα στην οποία θα υποστήριζαν ότι η Γη είναι επίπεδη θα έπρεπε και πάλι να υπάρχει παρέμβαση αποκαθήλωσής της; Και που τελειώνει αυτό; Πως μετριέται;
Βεβαίως, θα πει κάποιος, ο καθένας είναι ελεύθερος να εκφράζει την άποψή του, όποια κι αν είναι αυτή, όμως μπορεί και να τη διαφημίζει σε έναν δημόσιο χώρο; Δυστυχώς ή ευτυχώς, ναι, μπορεί, αν δεν υπάρχει κάποιος νόμος που να προβλέπει το αντίθετο για συγκεκριμένο περιεχόμενο ή μήνυμα. Να θυμίσουμε επίσης ότι το να καταφέρεσαι κατά ενός νόμου δεν είναι παράνομο αν δεν τον παραβιάζεις.
Αν δεν το απαγορεύει ρητά ο νόμος, η με άνωθεν εντολή απόσυρση της αφίσας καταφέρνει ακριβώς το αντίθετα από το επιδιωκόμενο, το να πιστέψουν οι εμπνευστές της ότι πράγματι λογοκρίνονται και διώκονται αποκτώντας το «φωτοστέφανο» του «αγωνιστή» υπέρ του μυθεύματος των «αγέννητων παιδιών» στη συγκεκριμένη περίπτωση. Δίνει επίσης το δικαίωμα στους ίδιους ή σε κάποιους άλλους να ζητήσουν αύριο-μεθαύριο την αποκαθήλωση μιας αφίσας για το Athens Pride ή για τα δικαιώματα των αδέσποτων ζώων ή οτιδήποτε άλλο δεν συνάδει με τις αντιλήψεις τους.
Το δεύτερο που καταφέρνει η απόσυρση της αφίσας είναι να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις που δικαίως ξεσήκωσαν τα μηνύματα της αφίσας και να μην συνεχιστεί η συζήτηση που άνοιξε για το θέμα. «Φωνάξαμε, αντιδράσαμε, τη μαζέψανε!», κατά το «Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!». Αμ δε! Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα με την επίλυση κάθε κοινωνικής παθογένειας. Αλλωστε ζούμε στην εποχή του διαδικτύου στο οποίο οι ίδιοι φορείς υπέρ των «αγέννητων παιδιών» και κατά των αμβλώσεων διαθέτουν έναν ιστότοπο γεμάτο με τη σχετική, αντιεπιστημονική «τεκμηρίωση» και αρθρογραφία των πεποιθήσεών τους. Ανάλογες σελίδες υπάρχουν και στο Facebook.
Το πόσο πιο σύνθετη είναι η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων είναι η εξάπλωση του λεγόμενου «αντιεμβολιαστικού κινήματος», μίας επαχθέστατης ιδεοληψίας με τραγικά αποτελέσματα, μεταξύ των οποίων και η επανεμφάνιση παλαιών θανατηφόρων ασθενειών. Το κίνημα εξαπλώνεται από στόμα σε στόμα, σαν ιός, χωρίς να χρειαστεί να κάνουν –ακόμη- κάποια διαφημιστική καμπάνια με αφίσες ή άλλα συμβατικά μέσα οι ανεγκέφαλοι υποστηρικτές του.
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούν τόσο οι πολίτες όσο και οι πολιτικοί είναι ότι κανένα θέμα που ανακύπτει μέσα από κοινωνικές διεργασίες, ακόμη κι αν είναι περιθωριακό ή «ψεκασμένο», ακόμη κι αν βρίθει ψεμάτων, δεν μπορεί να κρύβεται κάτω από το χαλί ή να αντιμετωπίζεται ευκαιριακά και επιφανειακά. Ακριβώς το αντίθετο θα πρέπει να συμβαίνει: να αναδεικνύεται, να «βγαίνει στον αφρό», να γίνονται γνωστοί οι εμπνευστές και οι υποστηρικτές τους. Ετσι ώστε μέσα από το διάλογο, την ενημέρωση, την ανάπτυξη επιχειρημάτων να επιστρέφει εκεί που πραγματικά ανήκει. Στον σκουπιδοτενεκέ. Όχι όμως με εντολές, διαταγές και παρεμβάσεις.
Κανένα θέμα, καμιά κατάκτηση, κανένα δικαίωμα, ακόμη κι αν έχουν νομοθετηθεί, δεν είναι γραμμένα σε γρανιτένιες πλάκες. Τίποτα δεν είναι «από καιρό λυμένο» ή ληγμένο όπως αυταπατώνται κάποιοι.
Τα πάντα μπορεί να βγουν και πάλι στην επιφάνεια, να ξανασυζητηθούν και
να ανατραπούν αν τα κοινωνικά ανακλαστικά αποδυναμωθούν και αν οι
συνθήκες και οι συσχετισμοί το επιτρέψουν. Αν δεν αναπτυχθούν αντισώματα
σαν κι αυτά που ευτυχώς είδαμε να υπάρχουν για το θέμα των αμβλώσεων.
Διότι σήμερα είναι τα «αγέννητα παιδιά», αύριο μπορεί κάποιοι να
αναδείξουν το θέμα της κατάργησης του πολιτικού γάμου, της
αποποινικοποίησης της μοιχείας ή ακόμη και της επαναφοράς της θανατικής
ποινής. Ποτέ δεν μπορείς να πεις «ποτέ» όταν είναι γνωστό πως η Ιστορία κάνει κύκλους.
Επίσης είναι λάθος να λέγεται ότι όλα αυτά θυμίζουν Μεσαίωνα ή Ιράν. Η καραμέλα του «μεσαίωνα» πάει τόσο πολύ με όλα που καταντά γενικόλογος αφορισμός άνευ ουσιαστικού περιεχομένου. Στο δε Ιράν η άμβλωση είναι νόμιμη μέχρι τον 4ο μήνα υπό προϋποθέσεις και γίνεται από το δημόσιο σύστημα υγείας (για το Ισλάμ το έμβρυο δεν έχει ζωή μέχρι τον 5ο μήνα της κύησης). Λάθος οι συγκρίσεις και η ευκολία με την οποία γίνονται διότι έτσι ουσιαστικά κρύβουν την αλήθεια: Όλα αυτά θυμίζουν Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Tea Party και Ντόναλντ Τραμπ. Εκεί έχει φουντώσει το θέμα κατά των αμβλώσεων, το οποίο κάπως είχε υποχωρήσει στις αρχές του αιώνα. Και έχει φουντώσει με τον μανδύα της ακροδεξιάς και χριστιανοταλιμπανικής «αντισυστημικότητας». Κάτι ανάλογο συμβαίνει και εδώ. Πατώντας στο υπαρκτό δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας, κάποιοι προσπαθούν να κηρύξουν ιερό πόλεμο (τζιχάντ) κατά των αμβλώσεων επιτιθέμενοι σε ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα: το δικαίωμα της γυναίκας στο σώμα της.
Σε αυτό τον πόλεμο δεν απαντάς μόνο με την αποκαθήλωση μία άθλιας αφίσας. Πολύ πιο σημαντικό από την ίδια την ανάρτηση και το ξεκρέμασμα της αφίσας είναι το να γίνει γνωστό ποιοι κρύβονται πίσω από αυτή. Ποιοι προωθούν μία ατζέντα σκοταδισμού και από πού αντλούν τα χρήματα για να το κάνουν. Τι άλλο περιλαμβάνει αυτή η ατζέντα και σε ποια άλλα δικαιώματα θα επιτεθούν στο άμεσο μέλλον. Εξ ίσου σημαντικό είναι επίσης να ξεκινήσει άμεσα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης έτσι ώστε κάποια στιγμή να πάψουμε να βλέπουμε νεαρές γυναίκες να πετούν τα παιδιά τους από τα μπαλκόνια καθώς δεν μπορούν και δεν γνωρίζουν το πώς να διαχειριστούν τη ζωή τους. Τέλος, θα πρέπει όλοι να σκύψουν πάνω στα πραγματικά αίτια της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα που ουδεμία σχέση έχουν με τις αμβλώσεις.
Όσο για την ίδια την αφίσα, το καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει, αντί να αποσυρθεί, θα ήταν να αναρτηθεί ακριβώς πλάι της μία άλλη αφίσα που να έγραφε: «Η διπλανή αφίσα λέει ψέματα».
- το κείμeνο του Α. Παναγόπουλου είναι από το newpost.gr
Σε μία ελεύθερη κοινωνία δεν μπορεί να λογοκρίνεται η οποιαδήποτε άποψη, εάν δεν εμπεριέχει ρητορική μίσους..
ή προτροπή σε τέλεση εγκλήματος, τα οποία συνιστούν ούτως ή άλλως ποινικό αδίκημα. Ακόμη κι αν η εκφραζόμενη άποψη συγκρούεται με τις κυρίαρχες αντιλήψεις ή τις απόψεις ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας ή και με την κοινή λογική, δεν μπορεί να απαγορευτεί. Δηλαδή αν κάποιοι αποφάσιζαν να βγάλουν αφίσα στην οποία θα υποστήριζαν ότι η Γη είναι επίπεδη θα έπρεπε και πάλι να υπάρχει παρέμβαση αποκαθήλωσής της; Και που τελειώνει αυτό; Πως μετριέται;
Βεβαίως, θα πει κάποιος, ο καθένας είναι ελεύθερος να εκφράζει την άποψή του, όποια κι αν είναι αυτή, όμως μπορεί και να τη διαφημίζει σε έναν δημόσιο χώρο; Δυστυχώς ή ευτυχώς, ναι, μπορεί, αν δεν υπάρχει κάποιος νόμος που να προβλέπει το αντίθετο για συγκεκριμένο περιεχόμενο ή μήνυμα. Να θυμίσουμε επίσης ότι το να καταφέρεσαι κατά ενός νόμου δεν είναι παράνομο αν δεν τον παραβιάζεις.
Αν δεν το απαγορεύει ρητά ο νόμος, η με άνωθεν εντολή απόσυρση της αφίσας καταφέρνει ακριβώς το αντίθετα από το επιδιωκόμενο, το να πιστέψουν οι εμπνευστές της ότι πράγματι λογοκρίνονται και διώκονται αποκτώντας το «φωτοστέφανο» του «αγωνιστή» υπέρ του μυθεύματος των «αγέννητων παιδιών» στη συγκεκριμένη περίπτωση. Δίνει επίσης το δικαίωμα στους ίδιους ή σε κάποιους άλλους να ζητήσουν αύριο-μεθαύριο την αποκαθήλωση μιας αφίσας για το Athens Pride ή για τα δικαιώματα των αδέσποτων ζώων ή οτιδήποτε άλλο δεν συνάδει με τις αντιλήψεις τους.
Το δεύτερο που καταφέρνει η απόσυρση της αφίσας είναι να καταλαγιάσουν οι αντιδράσεις που δικαίως ξεσήκωσαν τα μηνύματα της αφίσας και να μην συνεχιστεί η συζήτηση που άνοιξε για το θέμα. «Φωνάξαμε, αντιδράσαμε, τη μαζέψανε!», κατά το «Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!». Αμ δε! Μακάρι να ήταν τόσο απλά τα πράγματα με την επίλυση κάθε κοινωνικής παθογένειας. Αλλωστε ζούμε στην εποχή του διαδικτύου στο οποίο οι ίδιοι φορείς υπέρ των «αγέννητων παιδιών» και κατά των αμβλώσεων διαθέτουν έναν ιστότοπο γεμάτο με τη σχετική, αντιεπιστημονική «τεκμηρίωση» και αρθρογραφία των πεποιθήσεών τους. Ανάλογες σελίδες υπάρχουν και στο Facebook.
Το πόσο πιο σύνθετη είναι η αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων είναι η εξάπλωση του λεγόμενου «αντιεμβολιαστικού κινήματος», μίας επαχθέστατης ιδεοληψίας με τραγικά αποτελέσματα, μεταξύ των οποίων και η επανεμφάνιση παλαιών θανατηφόρων ασθενειών. Το κίνημα εξαπλώνεται από στόμα σε στόμα, σαν ιός, χωρίς να χρειαστεί να κάνουν –ακόμη- κάποια διαφημιστική καμπάνια με αφίσες ή άλλα συμβατικά μέσα οι ανεγκέφαλοι υποστηρικτές του.
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούν τόσο οι πολίτες όσο και οι πολιτικοί είναι ότι κανένα θέμα που ανακύπτει μέσα από κοινωνικές διεργασίες, ακόμη κι αν είναι περιθωριακό ή «ψεκασμένο», ακόμη κι αν βρίθει ψεμάτων, δεν μπορεί να κρύβεται κάτω από το χαλί ή να αντιμετωπίζεται ευκαιριακά και επιφανειακά. Ακριβώς το αντίθετο θα πρέπει να συμβαίνει: να αναδεικνύεται, να «βγαίνει στον αφρό», να γίνονται γνωστοί οι εμπνευστές και οι υποστηρικτές τους. Ετσι ώστε μέσα από το διάλογο, την ενημέρωση, την ανάπτυξη επιχειρημάτων να επιστρέφει εκεί που πραγματικά ανήκει. Στον σκουπιδοτενεκέ. Όχι όμως με εντολές, διαταγές και παρεμβάσεις.
Επίσης είναι λάθος να λέγεται ότι όλα αυτά θυμίζουν Μεσαίωνα ή Ιράν. Η καραμέλα του «μεσαίωνα» πάει τόσο πολύ με όλα που καταντά γενικόλογος αφορισμός άνευ ουσιαστικού περιεχομένου. Στο δε Ιράν η άμβλωση είναι νόμιμη μέχρι τον 4ο μήνα υπό προϋποθέσεις και γίνεται από το δημόσιο σύστημα υγείας (για το Ισλάμ το έμβρυο δεν έχει ζωή μέχρι τον 5ο μήνα της κύησης). Λάθος οι συγκρίσεις και η ευκολία με την οποία γίνονται διότι έτσι ουσιαστικά κρύβουν την αλήθεια: Όλα αυτά θυμίζουν Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Tea Party και Ντόναλντ Τραμπ. Εκεί έχει φουντώσει το θέμα κατά των αμβλώσεων, το οποίο κάπως είχε υποχωρήσει στις αρχές του αιώνα. Και έχει φουντώσει με τον μανδύα της ακροδεξιάς και χριστιανοταλιμπανικής «αντισυστημικότητας». Κάτι ανάλογο συμβαίνει και εδώ. Πατώντας στο υπαρκτό δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας, κάποιοι προσπαθούν να κηρύξουν ιερό πόλεμο (τζιχάντ) κατά των αμβλώσεων επιτιθέμενοι σε ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα: το δικαίωμα της γυναίκας στο σώμα της.
Σε αυτό τον πόλεμο δεν απαντάς μόνο με την αποκαθήλωση μία άθλιας αφίσας. Πολύ πιο σημαντικό από την ίδια την ανάρτηση και το ξεκρέμασμα της αφίσας είναι το να γίνει γνωστό ποιοι κρύβονται πίσω από αυτή. Ποιοι προωθούν μία ατζέντα σκοταδισμού και από πού αντλούν τα χρήματα για να το κάνουν. Τι άλλο περιλαμβάνει αυτή η ατζέντα και σε ποια άλλα δικαιώματα θα επιτεθούν στο άμεσο μέλλον. Εξ ίσου σημαντικό είναι επίσης να ξεκινήσει άμεσα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης το μάθημα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης έτσι ώστε κάποια στιγμή να πάψουμε να βλέπουμε νεαρές γυναίκες να πετούν τα παιδιά τους από τα μπαλκόνια καθώς δεν μπορούν και δεν γνωρίζουν το πώς να διαχειριστούν τη ζωή τους. Τέλος, θα πρέπει όλοι να σκύψουν πάνω στα πραγματικά αίτια της υπογεννητικότητας στην Ελλάδα που ουδεμία σχέση έχουν με τις αμβλώσεις.
Όσο για την ίδια την αφίσα, το καλύτερο που θα μπορούσε να γίνει, αντί να αποσυρθεί, θα ήταν να αναρτηθεί ακριβώς πλάι της μία άλλη αφίσα που να έγραφε: «Η διπλανή αφίσα λέει ψέματα».
- το κείμeνο του Α. Παναγόπουλου είναι από το newpost.gr
