Έπρεπε να περάσουν 33 ολόκληρα χρόνια από την ανακάλυψη του “Τιτανικού” στον βυθό του Ατλαντικού το 1985, για να αποκαλύψει ο Αμερικανός «εξερευνητής», πρώην αξιωματικός του ναυτικού, Ρόμπερτ Μπάλαρντ, μόλις πρόπερσι, ότι η επιχείρηση εντοπισμού του ναυαγίου ήταν ένα προπέτασμα καπνού. Ο αληθινός σκοπός της επιχείρησης, που..
χρηματοδοτήθηκε από το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό, ήταν η εξερεύνηση άλλων ναυαγίων, των δυο αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων που βυθίστηκαν στον Ατλαντικό με διαφορά πέντε ετών, στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Τα ναυάγια των “USS Thresher” (10 Απριλίου 1963, περίπου 300 ν.μ. ανατολικά των αμερικανικών ακτών) και “USS Scorpion” (22 Μαϊου 1968, νοτιοδυτικά των Αζορών) αποδίδονται επίσημα σε κατασκευαστικά-τεχνικά προβλήματα. Οι Αμερικανοί γνωρίζουν τα στίγματα των ναυαγίων, αλλά αυτό που υποτίθεται ότι ήθελαν να ερευνήσουν το 1985 -χωρίς να τους πάρουν μυρωδιά οι Σοβιετικοί και άλλοι- ήταν η κατάσταση των πυρηνικών αντιδραστήρων και των πυρηνικών όπλων που βρίσκονταν τότε επί δύο δεκαετίες σε βάθος περίπου 3.000 μέτρων.
Τα θυμήθηκα όλα αυτά την περασμένη Τετάρτη όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία ΗΠΑ - Μεγάλης Βρετανίας για τη «διαφύλαξη» του ναυαγίου του “Τιτανικού”, 35 χρόνια μετά την ανακάλυψή του. Το κουφάρι του πλοίου, κομμένο στα δύο, βρίσκεται σε βάθος 4.000 μέτρων, στα διεθνή ύδατα, 340 ν.μ. από τις καναδικές ακτές (Νέα Γη), πολύ μακριά από τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες των ΗΠΑ και της Βρετανίας, των δυο χωρών που συνομολογούν ότι θα πρέπει οι ίδιες «να χορηγούν ή να αρνούνται άδειες για είσοδο στο ναυάγιο ή για να εξαχθούν αντικείμενα από αυτό».
Θεωρητικά, το ναυάγιο προστατεύεται από τη συνθήκη της UNESCO του 2001 για την προστασία της παγκόσμιας υποβρύχιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Θεωρητικά, στην αμερικανοβρετανική συμφωνία θα έπρεπε να μετάσχουν επίσης η Γαλλία (που συμμετείχε στην αποστολή Μπάλαρντ) και ο Καναδάς. Όμως η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο προχώρησαν χωρίς τους υπόλοιπους, επικαλούμενες τους κινδύνους για το ναυάγιο από την εμπορική εκμετάλλευσή του (επισκέψεις τουριστών με βαθυσκάφη) καθώς και τις δικαστικές διαμάχες για την τύχη χιλιάδων αντικειμένων που έχουν ήδη ανελκυστεί και βγαίνουν σε δημοπρασίες χωρίς κανένα σεβασμό στη μνήμη των 1.500 θυμάτων του ναυαγίου.
Θεωρητικά, η αμερικανοβρετανική συμφωνία έγινε για καλό σκοπό. Δε μπορεί όμως παρά να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, όπως κάθε τι που αφορά διακρατικές συμφωνίες οι οποίες δημιουργούν τετελεσμένα στον Ατλαντικό, στον Ειρηνικό, στη Μεσόγειο. Πόσο μάλλον όταν αφορά ένα ιστορικό ναυάγιο που ανακαλύφθηκε με τον τρόπο και τους όρους που προαναφέρθηκαν. Ας κρατήσουμε ακόμα δυο πράγματα. Πρώτον, τις διαψεύσεις που επιχειρούσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι για τη στρατιωτική διάσταση της ανακάλυψης του ναυαγίου το 1985. Και δεύτερον, τις δηλώσεις του Μπάλαρντ (ο οποίος εμπλέκεται και σε άλλες «εξερευνητικές επιχειρήσεις» ανά τον κόσμο), πριν από δυο χρόνια, ότι είναι υποχρεωμένος να κρατά κλειστό το στόμα του για ακόμα μερικές αποστολές του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, μέχρι αυτές να αποχαρακτηριστούν και να μην είναι απόρρητες.
- το κείμενο του Στρ. Αγγελή είναι από το avgi.gr
