Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2020

ΕΡΤ2: Αφιέρωμα στη μνήμη της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ

Όταν είσαι πνευματική κόρη του Νίκου Καζαντζάκη, κι όταν ο ίδιος χαρακτηρίζει το πρώτο σου ποίημα ως το ωραιότερο ποίημα που διάβασε ποτέ και το δίνει για δημοσίευση, τότε η μοίρα σου έχει μάλλον καθοριστεί, ενδεχομένως και ερήμην σου. Τα Ελληνικά Γράμματα ευτύχησαν να έχουν στους κόλπους τους αυτή την πολυβραβευμένη ποιήτρια, την Κατερίνα Αγγελάκη- Ρουκ, η οποία αυτοβιογραφείται..
στο «Μονόγραμμα» (ΕΡΤ2, απόψε Πέμπτη στις 20.00).
Γεννήθηκε στα Εξάρχεια το 1939 και με τη βοήθεια της Ρωσίδας νταντάς της άρχισε να διαβάζει και να γράφει σε τρεις αλφαβήτους: την ελληνική, τη λατινική και την κυριλλική. Όμως, η μοίρα τής επιφύλασσε μια τραγική πλευρά: «Μπαίνοντας στη ζωή πλήρωσα με τον σταφυλόκοκκο το εισιτήριο», λέει η ίδια για την αναπηρία της. «Ένα αρκετά ακριβό εισιτήριο». Η αναπηρία αυτή δεν την εμπόδισε ωστόσο να περπατά, να χορεύει, να αδιαφορεί για τα σκληρά σχόλια των συμμαθητών της…
Ο πατέρας της ήταν δικηγόρος και μ’ αυτή την ιδιότητα γνώρισε τον Καζαντζάκη (ήταν δικηγόρος του) και βάφτισε τη μικρή Κατερίνα. Παρόλο που τον έλεγαν Αγγελάκη δεν είχε, από άποψη καταγωγής, καμιά σχέση με την Κρήτη. Ήταν από τον Βόσπορο, από το Τσανά Καλέ, και γι’ αυτό ο Καζαντζάκης, τον αποκαλούσε «ο μεγάλος Ανατολίτης μου». Ο Καζαντζάκης τότε έμενε στη Νότιο Γαλλία και η προοπτική ήταν να τελειώσει η Κατερίνα τις σπουδές της, δηλαδή το γυμνάσιο, και να πάει να μείνει εκεί. Ο Νίκος Καζαντζάκης όμως πέθανε έξι μήνες πριν εκείνη τελειώσει το γυμνάσιο.
Παρ’ όλα αυτά η Κατερίνα πήγε στην Αντίμπ και έμεινε με την Ελένη με την οποία έγιναν πολύ αγαπημένες φίλες. Αργότερα, με την Ελένη πάντα, πάει στην Ελβετία, στη Γενεύη. Εκεί σπουδάζει μετάφραση και λογοτεχνία και αρχίζει σταδιακά να δημοσιεύει ποίηση, άρθρα για την ποίηση, καθώς και μεταφράσεις ποιημάτων.
Τέκνο της γενιάς του ’60, η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ βιώνει τη δημιουργική περίοδο για την ελληνική ποίηση. Μόλις είχε πάρει το Βραβείο Νόμπελ ο Σεφέρης και ξαφνικά όλος ο κόσμος άρχισε να στρέφεται προς την ελληνική ποίηση και να τη βλέπει σαν κάτι σύγχρονο και πέρα από τον Όμηρο και την αρχαία Ελλάδα.
Τότε εξέδωσε και το πρώτο της βιβλίο, τα «Σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης».
Μέσα σ’ αυτή την πολύ ενδιαφέρουσα εποχή που ασχολείται και η Ευρώπη με την ελληνική ποίηση, η Κατερίνα αναπτύσσεται, «γεννιέται» και προχωράει. Εκδίδει 43 βιβλία. Διπλωματούχος μεταφράστρια-διερμηνέας, μεταφράζει ποιήματα μεγάλων ποιητών, όπως Αχμάτοβα, Πούσκιν και Μαγιακόφσκι. Και φυσικά, Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
Το 1963, μπαίνει στη ζωή της ο Βρετανός κλασικός φιλόλογος Ρόντνεϊ Ρουκ. Τον γνωρίζει σε μια ταβέρνα ένα βράδυ και σε τρεις εβδομάδες απ’ αυτή τη βραδιά παντρεύτηκαν. «Απίθανη ιστορία. Ήταν σαν είχαμε γεννηθεί μαζί, μια απίθανη συμβίωση…», λέει η ίδια.
«Ο Ρόντνεϊ πέθανε το 2007 και η ζωή μου βέβαια συνεχίστηκε χωρίς αυτόν. Πάρα πολύ δύσκολο αλλά τίποτα δεν άλλαξε πρακτικά, δηλαδή το χειμώνα στην Αθήνα, το καλοκαίρι στην Αίγινα. Ο Ρόντνεϊ αγαπούσε πολύ την Αίγινα, πολύ. Κι εκεί όταν είμαι, μου λείπει ακόμη περισσότερο…».
Παραγωγός: Γιώργος Σγουράκης.
Σκηνοθεσία: Χρίστος Ακρίδας.
Φωτογραφία: Στάθης Γκόβας.
Ηχοληψία: Νίκος Παναγοηλιόπουλος.
Μοντάζ: Σταμά της Μαργέτης. Διεύθυνση παραγωγής: Στέλιος Σγουράκης.


➤Και στις 21:00 στην ΕΡΤ2
ART BEAT
«ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ - ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ- ΡΟΥΚ»
Με την Λένα Αρώνη.
Η αγαπημένη ερμηνεύτρια Ελευθερία Αρβανιτάκη συναντήθηκε με την Λένα Αρώνη και μίλησε για τον δίσκο της με τίτλο «9+1 ιστορίες» και τις εκλεκτές συνεργασίες που οδήγησαν στην δημιουργία του. Επίσης, μίλησε για τις ζωντανές εμφανίσεις της, σε Ελλάδα και εξωτερικό, και τη σχέση που δημιουργούν αυτές με το κοινό. Στο δεύτερο μέρος, μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ποιήτριες. Η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ, μίλησε στο «Art Beat» για την συγκεντρωτική έκδοση όλων των ποιημάτων της και την περιπέτεια της γραφής.