Μετά τους «Ομήρους του Ποζάρεβατς», την πρωτότυπη ιστορική έρευνα που πρώτη έφερε στο φως η «Αφύλαχτη Διάβαση», η εκπομπή του Πρώτου Προγράμματος παρουσιάζει για πρώτη φορά δημόσια, μέσα από την Ελληνική Ραδιοφωνία, ένα μοναδικό τεκμήριο. Πρόκειται για το προσωπικό ημερολόγιο του..
Λάσκαρι Πολυζωΐδη, το «Τετράδιο Σημειώσεων» όπως το ονομάζει, που ξεκίνησε να γράφεται πριν από 102 χρόνια όταν ο Πολυζωΐδης μεταφέρθηκε στη Βουλγαρία, ως αιχμάλωτος, στην τελευταία φάση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το ντοκιμαντέρ, που αποτελεί μια συμπαραγωγή του Πρώτου Προγράμματος και της ΕΡΤ Σερρών, θα μεταδοθεί το Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019 στις 12 το μεσημέρι.
Με οδηγό το μοναδικό αυτό τεκμήριο, η «Αφύλαχτη Διάβαση» ξετυλίγει το νήμα της ζωής ενός ανθρώπου που βρέθηκε χωρίς τη θέλησή του στη δίνη των γεγονότων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Λάσκαρις Πολυζωΐδης γεννήθηκε το 1895 στο, υπό οθωμανική τότε κυριαρχία, Μακεδονικό Μελένικο. Φοίτησε στη Σχολή Μελενίκου, που τότε αποτελούσε κεντρικό φορέα της ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς και των ιδεών του ελληνικού ουμανισμού και διαφωτισμού.
Το «Τετράδιο Σημειώσεων» αρχίζει το Σάββατο 24 Ιουνίου 1917, στο τότε Δεμίρ Ισσάρ και μετέπειτα Σιδηρόκαστρο, με την αιχμαλωσία από τον βουλγαρικό στρατό 150 κατοίκων, μεταξύ των οποίων και ο τότε 22χρονος Πολυζωΐδης. Η δεύτερη αυτή ομάδα αιχμαλώτων θα φθάσει στο στρατόπεδο του Κάρνομπατ στις 6 Ιουλίου και ο Πολυζωΐδης θα μείνει εκεί για αρκετούς μήνες, μέχρι και τη μεταφορά του στο στρατόπεδο της Πλεύνας, στις 26 Δεκεμβρίου 1917 (ως στρατόπεδο της Πλεύνας πιθανόν εννοεί εκείνο που βρισκόταν στο Πλέβεν). Ο Πολυζωΐδης απελευθερώθηκε μετά τον Μάιο του 1918, αλλά από τα γραφόμενά του δεν μπορεί να εξαχθεί η ακριβής ημερομηνία.
Μετά την επιστροφή του από την αιχμαλωσία, απέκτησε ένα μικρό γωνιακό μαγαζί στην άκρη της κεντρικής πλατείας του Σιδηροκάστρου, απέναντι από το κέντρο των Μελενικίων «Ομόνοια», και με τη σχετική άδεια από το Ταμείο Αποκαταστάσεως Θυμάτων Πολέμου του νομού Σερρών, είχε το «Μονοπώλιο Λιανικής Πώλησης Σιγαρέττων».
Έρευνα – τεκμηρίωση – παρουσίαση: Λεωνίδας Κασάπης – Θωμάς Σίδερης
Συντονιστείτε! Πρώτο Πρόγραμμα: 91.6 και 105.8, ΕΡΤ ΣΕΡΡΩΝ: FM 101,5
Info
Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019, ώρα 12:00-13:00
Εκπομπή: «Αφύλαχτη Διάβαση»
«Ημερολόγιο Αιχμαλωσίας – Το τετράδιο σημειώσεων του Λάσκαρι Πολυζωΐδη»
Live Streaming: webradio.ert.gr/proto
Facebook: facebook.com/protoprogramma
Τις εκπομπές της «Αφύλαχτης διάβασης» μπορείτε να τις ακούτε -μετά την πρώτη ραδιοφωνική τους μετάδοση- και στο web radio της ΕΡΤ: webradio.ert.gr/category/proto-programma/afylachti-diavasi
