Οι Εγγλέζοι που έχουν μια έκφραση για όλα όσα συμβαίνουν στον μοντέρνο μας κόσμο (και είμαι σίγουρος ότι την έκλεψαν από την αρχαία ελληνική γραμματεία, αλλά δεν θυμάμαι από πού!), θα λέγανε το εξής για την ταινία του Γαβρά:
Ηρωική αποτυχία!
Είναι δηλαδή σαν να έχεις ρίξει το σύνολο των δυνάμεών σου στη μάχη και οι δυνάμεις σου αυτές να έχουν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό και πάλι να μην φτάνει ρε φίλε για να νικήσεις. Όσο και να έχεις προσπαθήσει, όσο και να έχεις σκιστεί, όσο και να έχεις γίνεις κομμάτια να καταλήγεις τελικά στην ήττα…
Εκεί κατέληξε και το «Ενήλικες στην Αίθουσα», τόσο ως ταινία κινηματογραφική όσο και ως λόγος πολιτικός εκ μέρους του μεγάλου σκηνοθέτη. Αφενός διότι δεν κατάφερε να λειτουργήσει ως ένα σύγχρονο υβρίδιο ανάμεσα στο δράμα και στο ντοκυμαντέρ (αυτό που λένε ντοκουντράμα) και αφετέρου επειδή στην πιο κρίσιμη στιγμή έμεινε από καύσιμο και δράκο. Και μας άφησε να απορούμε «τι θα είχε συμβεί άραγε», πρώτον αν ο δημιουργός δεν είχε επιμείνει στο γράμμα του βιβλίου και δεύτερος αν δεν του έλειπε ένα σημαντικό κομμάτι πληροφορίας.
Εξηγούμαι όμως για να μην παρεξηγούμαι:
Κινηματογραφικά δεν λειτούργησαν οι «Ενήλικες» γιατί ο Γαβράς επέδειξε μια μάλλον ανεξήγητη αμφιθυμία. Από την μία προσπάθησε να φτιάξει ένα δυναμικό πολιτικό θρίλερ και από την άλλη αγωνίστηκε να μην απομακρυνθεί από τη διήγηση του Βαρουφάκη. Τελικά το γλυκό δεν έδεσε και καταλήξαμε σε μια άνευρη, άχρωμη και άγευστη τηλεταινία (εδώ που τα λέμε μια μίνι σειρά θα ταίριαζε πολύ καλύτερα στο βιβλίο), που δεν υπηρετεί το σινεμά. Πολύ καλύτερα τα είχαν καταφέρει οι δημιουργοί του «Μεγάλου Σορταρίσματος», που δεν «σεβάστηκαν» διόλου το πρωτότυπο υλικό τους και αποφάσισαν να το τινάξουν στον αέρα και στη συνέχεια να το επανασυγκολλήσουν. Αν είχε πράξει το ίδιο και ο Γαβράς, η ταινία του θα ήταν σαφώς πιο ελκυστική.
Κι από πολιτική; Εδώ έχουμε με μια σειρά από χάσματα, που δεν γεφυρώνονται και τόσο εύκολα από την αφήγηση. Ακούμε, για παράδειγμα, διαρκώς για την ανθρωπιστική κρίση που έπληξε την Ελλάδα αλλά το μόνο που βλέπουμε εν τέλει είναι μια σειρά από «Ενοικιάζεται» και «Πωλείται». Η κρίση, κατ’ ουσίαν παραμένει αόρατη.
Αλλά και σε επίπεδο προσώπων, μας λείπει το πληροφοριακό υλικό. Για ποιο λόγο, για παράδειγμα, οι «Ενήλικοι» κυριολεκτικά χαϊδεύουν την Λαγκάρντ η οποία αναδεικνύεται σε αγαπητική προς τη χώρα μας προσωπικότητα, ενώ είναι γνωστός ο άθλιος ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου;
Και κάποιες σκηνές από το πολυτάραχο εξάμηνο που δραματοποιούνται, καταλήγουν απλώς στην υπερβολή. Όπως για παράδειγμα η περίφημη συνέντευξη Τύπου του Βαρουφάκη με τον Ντάισελμπλουμ, όπου εμφανίζεται ο Έλληνας υπουργός να μασάει σίδερα. Συγγνώμη, αλλά μπροστά ήμουνα και δεν έγινε έτσι. Για να μην πω για το μανούριασμα στα Εξάρχεια που παρουσιάζεται με όρους αρχαίας τραγωδίας…
Κάπως έτσι βγαίνει στο πανί και η ασφυκτική πίεση που άσκησαν οι Ευρωπαίου ηγέτες στον Αλέξη Τσίπρα για να υπογράψει το Μνημόνιο μετά απ’ το «ΟΧΙ». Σημαντική αδυναμία αναμφιβόλως του φιλμ, μιας και δεν γίνεται σε όλη την υπόλοιπη διάρκειά του να εμφανίζονται διάλογοι λέξη προς λέξη και στο εντελώς πιο κρίσιμο σημείο της διαπραγμάτευσης να ακούμε συρτάκι. Κενό, μεγάλο κενό που δεν γεφυρώνεται από τις καλές προθέσεις του δημιουργού και το σταριλίκι του συγγραφέα!

Υ.Γ.: Στο τέλος της ταινίας μας πληροφορεί ο Γαβράς ότι ο Ελληνικός λαός «επιβιώνει ηρωικά». Όλως περιέργως ο ίδιος λαός έφερε στην εξουσία με αυτοδυναμία τη Νέα Δημοκρατία. Έτσι για να μην ξεχνιόμαστε…