Δύσκολα, πολύ δύσκολα, ο συριζαίος σινεφίλ θα μπορέσει να δει με ανοιχτά μάτια και να κρίνει με καθαρό μυαλό την ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα» (Adults in the room). Αρχικά, επειδή η ταινία αποσπά ένα πολύτιμο -το πιο πολύτιμο, ίσως- κεφάλαιο του αφηγήματος τής «πρώτης φοράς Αριστεράς» (το κεφάλαιο της επικής διαπραγμάτευσης της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα με τους δανειστές) και το πιστώνει κατ’ αποκλειστικότητα στον..
σεναριογράφο της, τον τότε υπουργό Οικονομικών της Γιάνη Βαρουφάκη. Κυρίως όμως, γιατί το πολύτιμο αυτό κεφάλαιο εξοστρακίστηκε από το παλμαρέ των επιτευγμάτων της «πρώτης φοράς Αριστεράς» ως προϊόν πολιτικής αυταπάτης...
Μαζί με την, επίσης εξοστρακισμένη εν μέρει, από το ίδιο παλμαρέ επιτευγμάτων (αλλά και από την ταινία του Κώστα Γαβρά) Σύνοδο Κορυφής της 12ης Ιουλίου (την περίφημη «Σύνοδο της 17ωρης διαπραγμάτευσης) ως προϊόν... ήττας: Η Ελλάδα, σε μια εναγώνια ολονυχτία, να παρακολουθεί, σε ζωντανή διαδικτυακή σύνδεση, την άνιση 17ωρη πάλη του Αλέξη Τσίπρα με την συστημική Λερναία Ύδρα: να φέρει σε πέρας την εν λευκώ εξουσιοδότηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων (61,3% μέσω του δημοψηφίσματος) να αποφύγει τη ρήξη (και το Grexit) και να διαπραγματευτεί, να αποσπάσει μια καλύτερη, απ’ αυτήν της τελικής πρότασης Γιούνκερ, συμφωνία... Όπερ εγένετο, διότι, μνημόνιο - ξεμνημόνιο, η συμφωνία που πέτυχε εκείνη τη νύχτα ο Αλέξης Τσίπρας (με την αμέριστη συνδρομή του Ευκλείδη Τσακαλώτου) ήταν ευκρινώς καλύτερη, ποιοτικά και ποσοτικά, από την απορριφθείσα (μέσω του δημοψηφίσματος) πρόταση Γιούνκερ...
Τα θυμίζω όλα αυτά, όχι για να πω τι δεν έχει το σενάριο, αλλά τι έχει, και γιατί αυτό που έχει αποτρέπει τον συριζαίο σινεφίλ του παρόντος να δει την ταινία...
Κατά τη γνώμη μου τώρα, η ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στην αίθουσα», έχει Βαρουφάκη και μόνο Βαρουφάκη: «Μόνος εναντίον όλων (ατακαδόρος, εφευρετικός, προστάτης των αδύναμων, δεινός οικονομικός αναλυτής, ηθικά ακέραιος και συναρπαστικός ομιλητής), ο κατά Γαβρά Βαρουφάκης περιφέρεται ως μονοδιάστατη φιγούρα που ισοπεδώνει ιδεολογικά ακόμη πιο ξύλινους, χοντροκομμένα εκδικητικούς αντιπάλους, οι οποίοι θα του επιβληθούν τελικά (αν και όχι ακριβώς σε εκείνον, αλλά στον αδύναμο Τσίπρα) χάρη στην ανεξέλεγκτη ισχύ τους», περιγράφει ο έγκριτος κριτικός κινηματογράφου Κώστας Μήτσης στο περιοδικό “Αθηνόραμα”.
********
Αυτός ο Βαρουφάκης είναι που πρωταγωνιστεί στην ταινία «Ενήλικοι στην αίθουσα», με το πρόσωπο του εξαιρετικού Χρήστου Λούλη, σε μια μερικώς εξωραϊστική αλλά άκρως πειστική απόδοση του ρόλου: “ο Κώστας Γαβράς δεν έκανε μια ταινία από τον Βαρουφάκη και για τον Βαρουφάκη. Έκανε μία ταινία από τον Βαρουφάκη για το Eurogroup, έναν σύγχρονο Μινώταυρο που τρέφεται με ανθρώπινες υπάρξεις...», σχολιάζει ο Κλεάνθης Γρίβας (στο zougla.gr) και θα συμφωνήσω μαζί του: «... Το Eurogroup, ένα όργανο - φάντασμα που λειτουργεί παράνομα (δεν προβλέπεται από κανένα άρθρο της Ευρωπαϊκής Συνθήκης που διαμόρφωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση), σε καθεστώς απόλυτης αδιαφάνειας και μυστικότητας, χωρίς να κρατάει -και, συνεπώς, να δημοσιεύει -πρακτικά των συνεδριάσεών του (για ευνόητους λόγους)», συμπληρώνει, αναφερόμενος στη χρησιμότητα (σ.σ.: και για το σενάριο της ταινίας του Κώστα Γαβρά) των «παράνομων» ηχογραφήσεων Βαρουφάκη...
Ωστόσο, πέρα από την όποια ιστορική και πολιτική χρησιμότητα της ταινίας, οφείλω να σημειώσω ότι ο ασφυκτικός περιορισμός του Κώστα Γαβρά στo σενάριο Βαρουφάκη για τη διαπραγμάτευση, οδήγησε τη σκηνοθετική οπτική του σε μια ευρωφοβική (τύπου Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου κ.λπ.) κινηματογραφική θεώρησή της: σαν μια εξελισσόμενη διαδικασία εγκλωβισμού της κυβέρνησης, με στόχο να οδηγηθεί σε πλήρη συνθηκολόγηση και υποταγή. Καθιστώντας μονόδρομο για την Ελλάδα την ανυπακοή, τη ρήξη και το Grexit.
ΥΓ,: Ευτυχώς, στην πραγματικότητα, λόγω Τσίπρα... κάηκε το σενάριο. Ούτε ρήξη, ούτε πλήρης συνθηκολόγηση και υποταγή: διαπραγμάτευση, απεγκλωβισμός, καθαρή έξοδος.
- το κείμενο του Ν. Τσαγκρή είναι από την ΑΥΓΗ της Κυριακής (13.10.12019)