Ο δημοσιογράφος Αλέξανδρος Αρβανιτάς γράφει στο fb το αλφαβητάρι με τα πιο γνωστά κλισέ κια τις φράσεις που χρησιμοποιούνται στα αθλητικά κείμενα κατά κόρον όπως και σε αθλητικές και
πολιτικές εφημερίδες και εννοείται σε ραδιοφωνικές και
τηλεοπτικές μεταδόσεις. Ο Αλέξανδρος Αρβανιτάς γράφει χαρακτηριστικά: «Δεν ξέρω αν..
είναι θέμα γλωσσικής ένδειας ή "Συνήθεια που έγινε λατρεία". Όπως και να έχει, είναι ένα μέρος της καθημερινότητάς μας, το οποίο είναι αναπόσπαστο με την αθλητική μας κουλτούρα».
Ακολουθεί το αλφαβητάρι με τα πιο γνωστά κλισέ της αθλητικής δημοσιογραφίας:
Στην αθλητική δημοσιογραφία το φαινόμενο των κλισέ ευδοκιμεί πολύ συχνά. Όλα αυτά τα χρόνια έχω συναντήσει φράσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται στα αθλητικά κείμενα κατά κόρον. Σε αθλητικές και πολιτικές εφημερίδες. Και εννοείται ακόμη και σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές μεταδόσεις. Στην πραγματικότητα δηλαδή έχει κυριαρχήσει εδώ και πολύ καιρό ένα ιδιότυπο καθεστώς, το οποίο έχει μονιμοποιηθεί και δεν λείπει από το λεξιλόγιο κανενός συντάκτη που σέβεται τον εαυτό του. Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό. Πάντως, αποτελεί πλέον καθεστώς και έχει γίνει απαραίτητο στην καθημερινότητα δημοσιογράφων και κατ' επέκταση αναγνωστών, φιλάθλων, οπαδών. Τα πιο γνωστά κλισέ, με αλφαβητική σειρά, είναι τα εξής:
Α: «Το άγχος βαραίνει τα πόδια», «Η άγρια ομορφιά του αθλητισμού», «Ο αγώνας δεν προσφερόταν για καρδιακούς», «Ο αγώνας πρόσφερε πολλές συγκινήσεις», «Ανανέωσαν το ραντεβού τους», «Ανέλαβε την εσχάτη των ποινών», «Ανοίγει χώρους», «Άνοιξε λογαριασμό», «Η απόδοσή τους εξέπληξε και τον πιο αισιόδοξο οπαδό τους», «Αρνείται να χάσει», «Αρχίζει η ρώσικη ρουλέτα των πέναλτι», «Αυτό είναι βούτυρο στο ψωμί του», «Άφησαν ανοικτούς λογαριασμούς».
Β: «Βλέπει την έξοδο», «Βολές από τη γραμμή της φιλανθρωπίας» (μπασκετικό), «Βρέθηκε μια ανάσα από το γκολ», «Βρίσκει το δρόμο προς τα δίχτυα», «Βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο».
Γ: «Γρίφος για δυνατούς λύτες», «Γυάλιζε το μάτι τους».
Δ: «Ο Δαβίδ επικράτησε του Γολιάθ», «Δεν ήρθε το τέλος του κόσμου», «Δεν πρόλαβαν την παρέλαση», «Διάβασε σωστά τον αντίπαλο», «Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα», «Ο δωδέκατος παίκτης -ή ο έκτος, ανάλογα το άθλημα- συνέβαλε στη νίκη».
Ε: «Έβαλε πούλμαν μπροστά στην εστία του», «Έβαλε φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του», «Έβγαλε χρήσιμα συμπεράσματα», «Έγινε αφεντικό του παιχνιδιού», «Έδειξε χαρακτήρα», «Είναι με την πλάτη στον τοίχο», «Έκανε το κόλπο γκρόσο», «Έλυσε τη σιωπή του», «Έλυσε το γόρδιο δεσμό», «Ένα γκολ σε κρίσιμο σημείο» (διά πάσαν στιγμή του χρόνου), «Επαγγελματική νίκη», «Επέβαλε το ρυθμό του με το καλημέρα», «Έπιασε στον ύπνο την αντίπαλη άμυνα».
Κ: «Το καλάθι μοιάζει με βαρέλι» (μπασκετικό), «Κατάπιε πολλά χιλιόμετρα», «Κατέβασε τα ρολά», «Κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος», «Η κλήρωση έκρυβε εκπλήξεις», «Κόλλησαν στο στείρο 0-0», «Κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια».
Λ: «Λίρα 100».
Μ: «Μεταγραφή από το πάνω ράφι», «Μίλησε η ελληνική ψυχή», «Μίλησε ο άγραφος νόμος του ποδοσφαίρου», «Μοιράστηκαν βαθμούς και εντυπώσεις», «Η μπάλα είναι στρογγυλή», «Μπαλιά διαβήτης», «Μπήκε το νερό στ' αυλάκι».
Ν: «Η νίκη αποτελεί μονόδρομο».
Ξ: «Ξεκίνησε με γκολ από τα αποδυτήρια».
Ο: «Ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει» (διά πάσαν περίπτωση), «Η ομάδα θυμίζει νοσοκομείο», «Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει».
Π: «Το παιχνίδι δεν διεκδίκησε δάφνες ποιότητας», «Το παιχνίδι απέκτησε άγρια ομορφιά», «Το παιχνίδι ήταν γκραν γκινιόλ», «Παίζει γρήγορα αλλά όχι βιαστικά», «Οι παραδόσεις είναι για να σπάνε», «Το πάρτι στις κερκίδες μόλις άρχισε», «Πέτυχε το γκολ της τιμής», «Πέφτουν κορμιά στον αγωνιστικό χώρο», «Πολιορκούν τα καρέ τους», «Πονοκέφαλος η ενδεκάδα», «Ο προπονητής άστραψε και βρόντηξε στα αποδυτήρια».
Ρ: «Ροκανίζουν το χρόνο».
Σ: «Σημάδεψε το σίδερο», «Σκοράρουν κατά ριπάς», «Σπάει τη σιωπή του», «Συνήθεια που έγινε λατρεία», «Συνωμότησε το σύμπαν» (διά πάσαν νόσον. Όχι μόνο αθλητική).
Τ: «Ταΐζει τον σέντερ φορ», «Τρίβει τα χέρια του από ικανοποίηση», «Τώρα τα κεφάλια μέσα» (και αυτό πολλαπλής χρήσης).
Υ: «Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη», «Υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία», «Υπήρξε ιδανικός αυτόχειρας».
Φ: «Φαβορί στα χαρτιά».
Χ: «Ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός» (και αυτό συναντάται σε κάθε λογής κείμενο), «Η χρυσή αλλαγή».
Ψ: «Ψάχνει το γκολ της τιμής», «Η ψυχολογία είναι στα ύψη».
Αυτά και άλλα πολλά αποτελούν καθημερινό, αποδεκτό, πλέον, λεξιλόγιο, το οποίο διαπαιδαγώγησε και εξακολουθεί να διαπαιδαγωγεί γενιές και γενιές δημοσιογράφων και κυρίως φιλάθλων. Δεν ξέρω αν είναι θέμα γλωσσικής ένδειας ή «Συνήθεια που έγινε λατρεία». Όπως και να έχει, είναι ένα μέρος της καθημερινότητάς μας, το οποίο είναι αναπόσπαστο με την αθλητική μας κουλτούρα. Προσωπικά το έχω συνηθίσει τόσο, που το αγαπώ υπερβολικά. Γιατί ως λαός έχουμε τους δικούς μας κώδικες επικοινωνίας. Χαρακτηριστικούς, όμορφους, γρήγορους και κυρίως ευφυείς...
είναι θέμα γλωσσικής ένδειας ή "Συνήθεια που έγινε λατρεία". Όπως και να έχει, είναι ένα μέρος της καθημερινότητάς μας, το οποίο είναι αναπόσπαστο με την αθλητική μας κουλτούρα».
Ακολουθεί το αλφαβητάρι με τα πιο γνωστά κλισέ της αθλητικής δημοσιογραφίας:
Στην αθλητική δημοσιογραφία το φαινόμενο των κλισέ ευδοκιμεί πολύ συχνά. Όλα αυτά τα χρόνια έχω συναντήσει φράσεις οι οποίες χρησιμοποιούνται στα αθλητικά κείμενα κατά κόρον. Σε αθλητικές και πολιτικές εφημερίδες. Και εννοείται ακόμη και σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές μεταδόσεις. Στην πραγματικότητα δηλαδή έχει κυριαρχήσει εδώ και πολύ καιρό ένα ιδιότυπο καθεστώς, το οποίο έχει μονιμοποιηθεί και δεν λείπει από το λεξιλόγιο κανενός συντάκτη που σέβεται τον εαυτό του. Δεν ξέρω αν είναι καλό ή κακό. Πάντως, αποτελεί πλέον καθεστώς και έχει γίνει απαραίτητο στην καθημερινότητα δημοσιογράφων και κατ' επέκταση αναγνωστών, φιλάθλων, οπαδών. Τα πιο γνωστά κλισέ, με αλφαβητική σειρά, είναι τα εξής:
Α: «Το άγχος βαραίνει τα πόδια», «Η άγρια ομορφιά του αθλητισμού», «Ο αγώνας δεν προσφερόταν για καρδιακούς», «Ο αγώνας πρόσφερε πολλές συγκινήσεις», «Ανανέωσαν το ραντεβού τους», «Ανέλαβε την εσχάτη των ποινών», «Ανοίγει χώρους», «Άνοιξε λογαριασμό», «Η απόδοσή τους εξέπληξε και τον πιο αισιόδοξο οπαδό τους», «Αρνείται να χάσει», «Αρχίζει η ρώσικη ρουλέτα των πέναλτι», «Αυτό είναι βούτυρο στο ψωμί του», «Άφησαν ανοικτούς λογαριασμούς».
Β: «Βλέπει την έξοδο», «Βολές από τη γραμμή της φιλανθρωπίας» (μπασκετικό), «Βρέθηκε μια ανάσα από το γκολ», «Βρίσκει το δρόμο προς τα δίχτυα», «Βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο».
Γ: «Γρίφος για δυνατούς λύτες», «Γυάλιζε το μάτι τους».
Δ: «Ο Δαβίδ επικράτησε του Γολιάθ», «Δεν ήρθε το τέλος του κόσμου», «Δεν πρόλαβαν την παρέλαση», «Διάβασε σωστά τον αντίπαλο», «Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα», «Ο δωδέκατος παίκτης -ή ο έκτος, ανάλογα το άθλημα- συνέβαλε στη νίκη».
Ε: «Έβαλε πούλμαν μπροστά στην εστία του», «Έβαλε φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του», «Έβγαλε χρήσιμα συμπεράσματα», «Έγινε αφεντικό του παιχνιδιού», «Έδειξε χαρακτήρα», «Είναι με την πλάτη στον τοίχο», «Έκανε το κόλπο γκρόσο», «Έλυσε τη σιωπή του», «Έλυσε το γόρδιο δεσμό», «Ένα γκολ σε κρίσιμο σημείο» (διά πάσαν στιγμή του χρόνου), «Επαγγελματική νίκη», «Επέβαλε το ρυθμό του με το καλημέρα», «Έπιασε στον ύπνο την αντίπαλη άμυνα».
Κ: «Το καλάθι μοιάζει με βαρέλι» (μπασκετικό), «Κατάπιε πολλά χιλιόμετρα», «Κατέβασε τα ρολά», «Κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος», «Η κλήρωση έκρυβε εκπλήξεις», «Κόλλησαν στο στείρο 0-0», «Κρέμασε τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια».
Λ: «Λίρα 100».
Μ: «Μεταγραφή από το πάνω ράφι», «Μίλησε η ελληνική ψυχή», «Μίλησε ο άγραφος νόμος του ποδοσφαίρου», «Μοιράστηκαν βαθμούς και εντυπώσεις», «Η μπάλα είναι στρογγυλή», «Μπαλιά διαβήτης», «Μπήκε το νερό στ' αυλάκι».
Ν: «Η νίκη αποτελεί μονόδρομο».
Ξ: «Ξεκίνησε με γκολ από τα αποδυτήρια».
Ο: «Ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει» (διά πάσαν περίπτωση), «Η ομάδα θυμίζει νοσοκομείο», «Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει».
Π: «Το παιχνίδι δεν διεκδίκησε δάφνες ποιότητας», «Το παιχνίδι απέκτησε άγρια ομορφιά», «Το παιχνίδι ήταν γκραν γκινιόλ», «Παίζει γρήγορα αλλά όχι βιαστικά», «Οι παραδόσεις είναι για να σπάνε», «Το πάρτι στις κερκίδες μόλις άρχισε», «Πέτυχε το γκολ της τιμής», «Πέφτουν κορμιά στον αγωνιστικό χώρο», «Πολιορκούν τα καρέ τους», «Πονοκέφαλος η ενδεκάδα», «Ο προπονητής άστραψε και βρόντηξε στα αποδυτήρια».
Ρ: «Ροκανίζουν το χρόνο».
Σ: «Σημάδεψε το σίδερο», «Σκοράρουν κατά ριπάς», «Σπάει τη σιωπή του», «Συνήθεια που έγινε λατρεία», «Συνωμότησε το σύμπαν» (διά πάσαν νόσον. Όχι μόνο αθλητική).
Τ: «Ταΐζει τον σέντερ φορ», «Τρίβει τα χέρια του από ικανοποίηση», «Τώρα τα κεφάλια μέσα» (και αυτό πολλαπλής χρήσης).
Υ: «Υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη», «Υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία», «Υπήρξε ιδανικός αυτόχειρας».
Φ: «Φαβορί στα χαρτιά».
Χ: «Ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός» (και αυτό συναντάται σε κάθε λογής κείμενο), «Η χρυσή αλλαγή».
Ψ: «Ψάχνει το γκολ της τιμής», «Η ψυχολογία είναι στα ύψη».
Αυτά και άλλα πολλά αποτελούν καθημερινό, αποδεκτό, πλέον, λεξιλόγιο, το οποίο διαπαιδαγώγησε και εξακολουθεί να διαπαιδαγωγεί γενιές και γενιές δημοσιογράφων και κυρίως φιλάθλων. Δεν ξέρω αν είναι θέμα γλωσσικής ένδειας ή «Συνήθεια που έγινε λατρεία». Όπως και να έχει, είναι ένα μέρος της καθημερινότητάς μας, το οποίο είναι αναπόσπαστο με την αθλητική μας κουλτούρα. Προσωπικά το έχω συνηθίσει τόσο, που το αγαπώ υπερβολικά. Γιατί ως λαός έχουμε τους δικούς μας κώδικες επικοινωνίας. Χαρακτηριστικούς, όμορφους, γρήγορους και κυρίως ευφυείς...