Γράφει ο Τάσος Παππάς
Με εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων (ΓΣΣΕ, ΕΣΕΕ,
ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΤΕ, ΣΕΒ, ΣΒΕ) συναντήθηκε στις αρχές της εβδομάδας στο μέγαρο
Μαξίμου ο πρωθυπουργός. Εκτός από τα τυπικά, τα στρογγυλά, τα ευγενικά
και εν πολλοίς υποκριτικά που λέγονται σ’ αυτές τις συνάξεις, ο κ.
Μητσοτάκης δήλωσε ότι «αυτή η κυβέρνηση στηρίζεται και στον κόσμο της..
εργασίας και στον κόσμο της επιχειρηματικότητας».
Αν
εννοεί ότι ψηφίζουν το κόμμα του και εργάτες και επιχειρηματίες να το
δεχτούμε, ωστόσο αλλού το πάει ο αρχηγός της Ν.Δ. Στη Δεξιά έχουν μια
εμμονή με τις τάξεις. Θεωρούν ότι δεν ισχύουν πια όλα αυτά που
υποστηρίζουν οι μαρξιστές (τα υποστηρίζουν όμως και οι μη μαρξιστές)
περί ταξικών κοινωνιών. Λένε, δηλαδή, ότι δεν υπάρχουν τάξεις, παρά μόνο
κοινωνικές διαφορές (άλλωστε η ανισότητα είναι φυσική κατάσταση, όπως
έχει πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης). Και αφού δεν υπάρχουν τάξεις, δεν
υπάρχει και ταξική πάλη - η άλλη έμμονη ιδέα της συντηρητικής παράταξης.
Στο
μακρινό παρελθόν ο υπουργός Εργασίας της κυβέρνησης της Ν.Δ. (Λάσκαρης)
είχε ανακοινώσει με πομπώδες ύφος την κατάργηση της πάλης των τάξεων.
Ηταν λίγο χοντροκομμένη η φρασεολογία του και γι’ αυτό εγκαταλείφθηκε
από το κόμμα του, όχι όμως και η ουσία της τοποθέτησής του.
Σήμερα
οι διάδοχοί του ισχυρίζονται ότι η διάκριση Αριστερά-Δεξιά είναι
παρωχημένη, έχει σαρωθεί από τις εξελίξεις, ότι τα πάντα κρίνονται στην
περιοχή του Κέντρου και διακινούν τη θεωρία ότι μπορεί μια πολιτική να
ικανοποιεί ταυτοχρόνως και τα συμφέροντα των εργαζομένων και τα
συμφέροντα των επιχειρηματιών. Η μαγική ατάκα είναι «ανάπτυξη για
όλους». Το λένε, το ξαναλένε και θέλουν να μας κάνουν να το πιστέψουμε.
Οταν
βεβαίως τους ζητάς να δώσουν ένα παράδειγμα, αλλάζουν κουβέντα. Τους
αρέσει δεν τους αρέσει οι κοινωνίες χωρίζονται σε τάξεις. Τους αρέσει
δεν τους αρέσει υπάρχει τεράστια απόσταση ανάμεσα στην αστική τάξη και
τους εργαζομένους - ας ρίξουν μια ματιά στα επίσημα στοιχεία των διεθνών
οργανισμών κι ας ανατρέξουν στις δηλώσεις ενός εκ των πλουσιότερων
ανθρώπων του πλανήτη, του Ουόρεν Μπάφετ, ο οποίος προ ετών αναρωτήθηκε
γιατί πληρώνει λιγότερους φόρους από τη γραμματέα του.
Τους αρέσει δεν
τους αρέσει η ταξική πάλη είναι παρούσα με διάφορες μορφές. Αλλοτε
είναι οξυμμένη και θέτει εν αμφιβόλω το σύστημα, άλλοτε είναι σε ύφεση
και οι έχοντες ηρεμούν. Αλλοτε τα συνδικάτα υπηρετούν τον ρόλο τους και
αγωνίζονται για να προστατεύσουν το εισόδημα των εργαζομένων και να
βελτιώσουν τις συνθήκες στους χώρους δουλειάς, άλλοτε (όπως στις μέρες
μας στην Ελλάδα και σε άλλες περιοχές του κόσμου) συνεργάζονται με τον
αντίπαλο και προτάσσουν τον ταξικό συμφιλιωτισμό (κυβερνητικός και
εργοδοτικός συνδικαλισμός, εργατική αριστοκρατία).
Μέχρι στιγμής πάντως
δεν έχει εφευρεθεί εκείνη η πολιτική που κάνει χαρούμενους και τους
εργαζομένους και τους εργοδότες. Και ούτε πρόκειται να ανακαλυφθεί.
Υπήρξαν
περίοδοι που ο καπιταλισμός ήταν αδίστακτος, ανάλγητος, επιθετικός,
άπληστος και προκαλούσε θηριώδεις ανισότητες. Υπήρξαν περίοδοι που το
καθεστώς για διάφορους λόγους –οικονομική κρίση, ισχυρό εργατικό κίνημα,
παρουσία του αντίπαλου δέους (υπαρκτός «σοσιαλισμός»), φόβος για
εξέγερση- αναγκάστηκε να παραχωρήσει έδαφος για να μην απειληθεί η ίδια
ύπαρξή του.
Ο Φρ. Ρούζβελτ το είχε πει
παραστατικά την περίοδο της μεγάλης παγκόσμιας κρίσης στους πλούσιους
που δυσφορούσαν με την επεκτατική πολιτική που εφάρμοζε για να σώσει τον
καπιταλισμό: Δώστε τώρα το καπέλο σας για να μη δώσετε αύριο τον λαιμό
σας! Η χρυσή 35ετία της Σοσιαλδημοκρατίας στη Δυτική Ευρώπη (κυρίως στη
Σκανδιναβία) ήταν η περίοδος που οι εργαζόμενοι έπαιρναν καλούς μισθούς
και συντάξεις, υπήρχε γενναιόδωρο κοινωνικό κράτος, χαμηλή ανεργία και
οι εργοδότες κατέβαλλαν μεγάλους φόρους. Η αναδιανομή του εισοδήματος
υπέρ των εργαζομένων ήταν στον πυρήνα της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής,
πριν η Σοσιαλδημοκρατία συνθηκολογήσει αμαχητί με τον νεοφιλελευθερισμό.
Στις
μέρες μας ο καπιταλισμός-καζίνο έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Η
οικονομική ολιγαρχία και οι πολιτικοί εκπρόσωποί της λειτουργούν
ασύδοτα. Η συγκέντρωση πλούτου σε λίγα χέρια έχει σπάσει κάθε ρεκόρ. Κι
ας προειδοποιούν οι οικονομολόγοι που είναι υπεράνω υποψίας για ροπή
προς τον αριστερισμό: «Σώστε τον καπιταλισμό από τους καπιταλιστές»
φωνάζει εδώ και καιρό ο Τομά Πικετί.
Ο κ.
Μητσοτάκης και οι τεχνοκράτες συνεργάτες του με τα βαριά πτυχία και τα
μπόλικα διδακτορικά θέλουν να μας πείσουν ότι όλοι αδέλφια είμαστε και
δεν έχουμε τίποτε να χωρίσουμε, οπότε δεν υπάρχει λόγος να τσακωνόμαστε
και να συγκρουόμαστε. Με διάλογο και καλή θέληση τα πάντα μπορούν να
λυθούν. Πολύ… χριστιανικό αυτό, αλλά τελείως εκτός πραγματικότητας. Δεν
είμαστε όλοι αδέλφια και πολλά έχουν να χωρίσουν οι εργάτες με τους
εργοδότες. Εκτός αν νομίζουν εκεί στο Μαξίμου ότι η Ελλάδα από τις 9
Ιουλίου του 2019 έχει γίνει μια αταξική κοινωνία.
- το κείμενο του Τάσου Παππά είναι από την Εφημερίδα των Συντακτών (07.9.2019)
