Την πρώτη συστηματική προσπάθεια για τη ρύθμιση του πεδίου των media παραδίδει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην επόμενη κυβέρνηση, η οποία θα κληθεί να ολοκληρώσει το έργο τεσσάρων χρόνων για εκκρεμότητες τριάντα χρόνων. Και όχι μόνο για τα..
τηλεοπτικά κανάλια, αλλά και για τους ραδιοφωνικούς σταθμούς, για τον Τύπο που πλήττεται από τις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, για τη διαμεσολάβηση στη διαφήμιση, για την επισφάλεια στον ΕΔΟΕΑΠ, το επικουρικό ταμείο των εργαζομένων στα ΜΜΕ και βεβαίως για την ενίσχυση των οπτικοακουστικών παραγωγών και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.
Η «επόμενη μέρα» στο τοπίο των ΜΜΕ παραμένει άγνωστη. Και εάν μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει στην πεπατημένη του προγράμματός της, όπως ξετυλίχθηκε τα τελευταία χρόνια, είναι απολύτως ασαφές τι θα πράξει η Νέα Δημοκρατία. Στο πολυσέλιδο μεν, αλλά αόριστο πρόγραμμά της δεν αναφέρει τίποτε για το χώρο των ΜΜΕ. Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου δεν αποκάλυψε τίποτε -όχι πως ερωτήθηκε κιόλας.
Παρά ταύτα, ο τρόπος που πολιτεύτηκε η Ν.Δ. το προηγούμενο διάστημα επιτρέπει να βγουν κάποια πρώτα συμπεράσματα, που θα απαντούν σε βασικούς άξονες πολιτικής για τα ΜΜΕ, τουλάχιστον όπως διαμορφώθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Τηλεοπτικές άδειες
Η Ν.Δ. ταυτίστηκε το περασμένο διάστημα με τα συμφέροντα των ιδιοκτητών των τηλεοπτικών σταθμών. Ακριβέστερα, η πολιτική της διαμορφώθηκε από τους ίδιους τους καναλάρχες, το όργανό τους την ΕΙΤΗΣΕΕ και πολέμησε με κάθε τρόπο τη νόμιμη αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών. Δεν θα απομακρυνθεί από ταυτή τη θέση. Αν και φαίνεται δύσκολο να καταφέρει να απαλλάξει τους σταθμούς από την επιβάρυνση 3,5 εκατ. ευρώ τον χρόνο για τις άδειες που έλαβαν, σύμφωνα με εκτιμήσεις θα το επιχειρήσει, καθώς αναμένεται να της ασκηθούν φορτικές πιέσεις.
Με το ίδιο σκεπτικό, διαγράφονται δύο δρόμοι για τις θεματικές πανελλαδικές άδειες και τις περιφερειακές άδειες τηλεοπτικών σταθμών που απομένει να εκχωρηθούν. Ο πρώτος δρόμος, ο παραδοσιακός και αλάνθαστος, είναι να... κάνει την πάπια, όπως στο παρελθόν, επί τριάντα χρόνια. Ο δεύτερος είναι να επιχειρήσει να δώσει άδειες, μέσω ΕΣΡ, με ευτελές τίμημα και υποτυπώδη διαδικασία.
Απαραίτητη προϋπόθεση η κατάργηση του Νόμου Παππά (4339/2015). Ένας συνδυασμός των δύο δεν αποκλείεται: το σκεπτικό εδώ είναι ότι «παριστάνω» πως αδειοδοτώ και διά της διολισθήσεως απλώς δεν κάνω τίποτα".
Ο νεοφιλελευθερισμός επιτρέπει δημιουργικές λύσεις. Οι ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών σταθμών μπορούν να ικανοποιηθούν -αν και ποτέ δεν ικανοποιούνται, κι αυτό θα γίνει μεγάλο πρόβλημα για τον κ. Μητσοτάκη- μέσω χρηματοδότησης από την ΕΡΤ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι σχεδιάζεται να παραχωρηθεί η συντήρηση και λειτουργία του δικτύου πομπών της ΕΡΤ στην Digea.
Ένας τέτοιος σχεδιασμός βρίσκεται σε ταύτιση με τον γενικό πολιτικό στόχο για outsourcing, δηλαδή ανακύκλωση δημόσιων κονδυλίων προς ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα, και συγχρόνως ενισχύει την Digea, την εταιρεία με μετόχους τους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών καναλιών. Η υπηρεσία υπολογίζεται ότι θα κοστίζει στην ΕΡΤ περί τα 3 εκατ. ετησίως, ποσό που θα θεωρηθεί χαμηλό (ως αντίβαρο π.χ. στο τίμημα 35 εκατ. για 10 χρόνια για τις άδειες), όμως υπεραρκετό για να ενισχύσει την εταιρεία μεταφοράς σήματος των καναλαρχών.
Ραδιοφωνικοί σταθμοί
Η άρνηση της αγοράς, δηλαδή των ίδιων των σταθμών, να περάσουν από την αναλογική τεχνολογία στο ψηφιακό ραδιόφωνο, που δίνει μεγαλύτερες δυνατότητες ανάπτυξης και εσόδων, οδήγησε στη συγκρότηση ομάδας εργασίας υπό τον γενικό γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων Βασίλη Μαγκλάρα, προκειμένου να διερευνηθούν διέξοδοι. Η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να κρατήσει στάση παρόμοια με αυτή για τους τηλεοπτικούς σταθμούς.
Συρρίκνωση της ΕΡΤ
Είναι η μόνη ρητή δέσμευση, μάλιστα διά στόματος Κυρ. Μητσοτάκη: υποσχέθηκε μείωση του ανταποδοτικού τέλους στο μισό, που σημαίνει μισά έσοδα για την ΕΡΤ, δηλαδή λιγότερα από 130 εκατ. ευρώ τον χρόνο για την ΕΡΤ.
Αυτό σημαίνει δραματική μείωση δομών και λειτουργιών της ΕΡΤ (κλείσιμο ενός ή και δύο καναλιών, λουκέτο στους ραδιοφωνικούς σταθμούς της περιφέρειας, αλλά και σε κεντρικούς σταθμούς, άγνωστο μέλλον για τα Μουσικά Σύνολα κ.λπ.) και δραματική μείωση του αριθμού των εργαζομένων είτε με υποχρεωτικές μετατάξεις, στην καλύτερη περίπτωση, είτε με απολύσεις: ο Κ. Μητσοτάκης δεσμεύθηκε ότι δεν θα γίνουν απολύσεις μονίμων δημοσίων υπαλλήλων και η Ε.Τ. απασχολεί «αορίστου χρόνου». Η μεθόδευση θα γίνει πιθανώς με επαναφορά του νόμου της ΝΕΡΙΤ.
Πέρα από τα εμβληματικά αυτά πεδία, ερωτηματικά διαμορφώνονται για τις πολιτικές σε επιμέρους τομείς του μιντιακού πεδίου που αξιοποιήθηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Βασικός τομέας είναι τα κίνητρα που δόθηκαν για την ανάπτυξη της οπτικοακουστικής παραγωγής και την προσέλκυση επενδύσεων. Ήδη, μέσα σε ένα χρόνο, 43 ελληνικές και ξένες επενδύσεις έχουν υπαχθεί στο πρόγραμμα χρηματοδότησης και έχουν επενδυθεί από την αγορά περί τα 40 εκατ. ευρώ.
Αν και θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι αυτή η πολιτική βρίσκεται στον πυρήνα της φιλελεύθερης αντίληψης και του αστικού εκσυγχρονισμού -η χώρα προωθεί τον αναξιοποίητο πλούτο της, παίρνει μπρος η αγορά, δημιουργούνται θέσεις εργασίας και προβάλλεται τουριστικά-, παραμένει αμφίβολο εάν θα συνεχιστεί ή όχι αυτή η πρωτοβουλία, δεδομένου ότι η Ν.Δ. δεν ψήφισε τον σχετικό νόμο στη Βουλή.
Υπάρχουν κι άλλα. Οι επιδοτήσεις στον Τύπο για παράδειγμα, 6 εκατ. για τις αθηναϊκές εφημερίδες και 16 εκατ. για τον περιφερειακό Τύπο, θα προχωρήσουν; Το Μητρώο Online Media θα συντηρηθεί; Η εγγραφή θα συνεχίσει να αποτελεί προϋπόθεση για κρατική διαφήμιση; Η πλατφόρμα για τη διαφάνεια στην τηλεοπτική διαφήμιση θα προχωρήσει; Μπαααα..
Aγγέλα Νταρζάνου / Αυγή
